Wat als het misloopt?

Soms kan het ook mislopen, ondanks de beste bedoelingen van alle kanten. Wat gebeurt er als het kind niet aardt in het gezin, is er begeleiding nadat pleegouder en pleegkind gematcht zijn? En wat als het kind teruggaat naar de ouders, heeft het pleeggezin dan nog rechten?

Wat als het misloopt als pleeggezin?

“Op dat moment is het, in de eerste plaats, belangrijk om te kijken wat er is misgelopen. Waren de problemen van het kind te groot voor de pleegouders? Heeft het kind iets anders nodig dan pleegzorg? Is behandeling of therapie in een instelling tijdelijk beter? Klikt het uiteindelijk toch gewoon niet? We gaan dat allemaal heel nadrukkelijk bekijken”, zeggen Ilona Zawadka en Ann Vandersanden van Pleegzorg Limburg. “Het is zeker niet de bedoeling om meteen alle banden te verbreken. We onderzoeken wat in het belang van het kind is. Soms hebben we inderdaad geen andere keuze dan de situatie te beëindigen. Maar vaak kan een time-out het kind dat tijdelijk teruggaat naar een voorziening - al veel oplossen. Met wat extra ondersteuning bijvoorbeeld.”

Sta je er als gezin alleen voor?

“Neen, een pleeggezin krijgt altijd ondersteuning van ons. Dat is ook één van de grote verschillen met adoptie: zodra de adoptie getekend is, sta je er als ouders alleen voor. Bij pleegzorg zorgen wij voor opvolging. Ouders kunnen altijd bij ons aankloppen voor raad en wij houden zelf ook contact om te weten hoe het met het kind gaat. We hebben ook de mogelijkheid om aan nazorg te doen, als we merken dat er problemen zijn.”

Krijgt pleegouder bezoekrecht?

Anders dan bij adoptie blijft bij pleegouderschap die band met de biologische ouders bestaan. In meer of mindere mate. Wat ook betekent dat er een moment kan komen dat het pleegkind terugkeert naar de ouders. Hebben pleegouders dan nog rechten of mogen ze het kind plots niet meer zien? “Sinds september van dit jaar is er een nieuw statuut op het pleegouderschap ingevoerd: pleegouders hebben voortaan het recht om contact op te eisen met het kind. Op voorwaarde dat het pleegkind langer dan een jaar bij hen heeft geleefd. Ze kunnen dan bezoekrecht krijgen, zelfs al staan de biologische ouders er niet meteen voor open. In het verleden was dat niet het geval, behalve dan bij grootouders die pleegouders waren geweest. Omdat de rechtbank in dat geval altijd uitging van een emotionele band. Maar dat geldt dus nu ook voor pleegouders zonder bloedband. Ouders kunnen, bij een vrijwillige plaatsing, ook het kind niet zomaar weghalen bij de pleegouders. Of het niet meer terugbrengen na een bezoek. Sinds de nieuwe regelgeving kan de politie het kind terugbrengen naar het pleeggezin. Bij een plaatsing door de jeugdrechter moet het kind vanaf 12 jaar zelf gehoord worden, over wat het wil.”

Geweigerd als pleeggezin?

Wat als je als kandidaat-pleegouder te horen krijgt dat je toch niet geselecteerd bent? “Een pleegouder mag altijd een herscreening aanvragen in een andere provincie. Daar volgt dan een evaluatie van het dossier en als zij vinden dat wij het niet goed aangepakt hebben, start het hele traject opnieuw. Maar dat gebeurt uiterst zelden. We leggen ook altijd nadrukkelijk uit aan kandidaat-pleegouders waarom we niet met hen verdergaan. Het is absoluut nooit de bedoeling iemand te kwetsen. Maar soms lukt het gewoon niet.”