Koning Filip trekt handen af
Koning Filip wil geen bemiddelaar spelen in de zaak-prins Laurent. Hij distantieert zich van de zelfverklaarde ‘mensenrechtenactivist’ uit Tervuren en weet ook niet meer wat er van zijn broer moet komen. Filip kijkt nadrukkelijk naar premier Charles Michel (MR). Met de boodschap: premier Michel, u en alleen u kunt Laurent aanpakken. Politici spraken zich vrijdag schamper uit over de nieuwe demarche van prins Laurent. “Dat hij een klacht indient bij Unia (het centrum voor gelijke kansen, nvdr.). Potje breken is potje betalen”, zei staatssecretaris Theo Francken (N-VA). “Er zijn regels en die moet de prins volgen. Maar hij heeft geen contact gehad met mijn departement”, vertelde minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR). “Misschien moeten we de wet eens verduidelijken aan prins Laurent”, voegde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) eraan toe.
Laurent kwam in het oog van de storm vanwege een lange brief – zeven pagina’s – die hij aan premier Michel had geschreven. Daarin oordeelt hij dat de regering mogelijk zijn mensenrechten schendt. Laurent moet toestemming vragen voor politieke en diplomatieke contacten, maar volgens hem zijn de regels zo vaag dat ze hem “veroordelen tot sociaal isolement”.
De brief komt in de periode waarin de regering moet beslissen welke straf Laurent krijgt na zijn omstreden aanwezigheid op een feestje van het Chinese leger in Brussel. Hij had daarover geen toestemming van de Wetstraat gevraagd. Volgens Laurent is er geen enkele reden om een deel van zijn dotatie in te trekken, merkt zijn advocaat op.
Handen niet verbranden
Het koninklijk paleis wenst niet te reageren op de brief. Koning Filip voelt zich geen betrokken partij. Dit is een zaak tussen de regering en prins Laurent, vindt hij. De politiek heeft de wetgeving over de dotaties opgesteld, Laurent heeft die (wellicht) overtreden, en dus moet de politiek maar oordelen over een mogelijke sanctie. In theorie is de houding van koning Filip perfect te verklaren. Maar in de praktijk is het vreemd dat hij zich distantieert van deze zaak. Hij zou perfect de rol van bemiddelaar kunnen opnemen. Daar zou hij ook alle belang bij hebben: deze zaak straalt negatief af op hem als staatshoofd en op de monarchie als instelling. Door warm noch koud te blazen geeft de koning de indruk zijn handen niet te willen verbranden aan zijn vermaledijde broer. Maar ingewijden beweren dat de zaken complexer zijn en dat het misplaatst zou zijn tussenbeide te komen. Afgelopen zomer gaf premier Michel in een gesprek met koning Filip al aan dat Laurent een deel van zijn dotatie zou verliezen. De vorst heeft zich toen niet verzet tegen die straf. Nu luidt het dat hij destijds alleen “geconsulteerd” werd als hoofd van de koninklijke familie, en dat hij ook toen benadrukte dat dotaties geen bevoegdheid van het paleis zijn, wel van de regering.
Niet te ziek voor speurwerk
Sinds het incident op de Chinese ambassade zit prins Laurent thuis met een ziektebriefje. Paleis noch politici weten wat de prins heeft. Naar verluidt is hij geveld door stress na alle heisa.
“Prins Laurent kan vanop zijn ziekbed allerlei dingen juridisch uitpluizen. Daar is hij duidelijk voldoende genezen voor”, stelt N-VA-Kamerlid Peter Buysrogge, koningshuisspecialist in zijn partij. “Mensenrechten inroepen is gewoon provocerend.” Volgens het kabinet van vicepremier Jambon is deze materie een opdracht voor premier Michel. “Dit is een bizar conflict, maar het vindt wel plaats op het hoogste politieke niveau. De regeringsleider is dus aan zet.”
Net zoals koning Filip kijkt N-VA naar Michel. De grootste regeringspartij wordt stilaan ongeduldig omdat een beslissing uitblijft. De premier zegt dat zijn regering het dossier juridisch zal analyseren. “Het wordt dan binnenkort voorgelegd aan de ministerraad”, zegt zijn woordvoerder. Maar wanneer die vergadering juist plaatsvindt, daar heeft niemand een antwoord op. “Wij gaan ons niet laten opjagen door deze quatsch van Laurent. Wij zijn altijd constructief geweest, en nu krijgen we dit”, klinkt het bij een regeringsbron.