“Procedureregels zijn er om iedereen recht op eerlijk proces te garanderen”

XEr is de laatste tijd heel wat

te doen rond CEO’s in familiebedrijven. Onlangs was er de exit van top-CEO Ignace Van Doorselaere bij de lingeriegroep Van de

Velde. En Eric Gerits is gestopt als gedeputeerde

om CEO te worden van ‘familieclub’ KRC Genk, in

opvolging van Patrick Janssens. Een niet-familiale CEO in een familiaal bedrijf, het is niet altijd een

makkelijk huwelijk. Pek en veren komen er nog net niet aan te pas, maar in het arsenaal scheldwoorden is “procedurepleiter” wel aan belang aan het winnen. Ironisch eigenlijk, want -in zoverre dit al een afzonderlijke categorie binnen de penalisten zou uitmaken - passen deze “procedurepleiters” enkel maar de procedures toe die door anderen (de wetgever) zijn voorgeschreven.

Deze procedureregels zijn er niet gekomen om dit handvol advocaten van een inkomen te voorzien, maar wel om u en mij, als burgers van dit land, het recht op een eerlijk proces te garanderen. Vandaag is dat zo’n evidentie dat we het verleden vaak vergeten. Maar op het ogenblik dat het merendeel van deze regels geschreven werd, was het dat allerminst. Er bestond op dat ogenblik geen gelijkheid tussen alle burgers; de macht was geconcentreerd in de handen van een of enkelen en de toepassing ervan kon nogal vlot variëren afhankelijk van degene die ze moest toepassen en op wie ze moest toegepast worden. De onschendbaarheid van de woning, het recht op privacy, … zijn er maar kunnen komen door de verbeten strijd van onze voorouders, die precies via deze procedureregels paal en perk stelden aan het willekeurige overheidsoptreden. Een strijd Topvrouw en Limburgse Marleen Vaesen werd onlangs na vijf jaar bedankt als grote CEO bij de Greenyard groep na intrede van de kinderen van Hein Deprez in de bedrijvengroep. Het blijft dus in de familie. Van Chief Executive Officer tot Chief Exit Officer zeg maar. Wat maakt een CEO nu succesvol? In familiebedrijven (ook KRC Genk noemt men een familieclub) hebben we als expertisecentrum voor familiebedrijven reeds in het verleden uitgebreid onderzoek gedaan. Een niet-familiale CEO moet vooral in de schaduw leren staan van de familiale eigenaar en de bestuurders. De meest succesvolle CEO heeft een nederige persoonlijkheid, een ‘humble’ leader zeg maar (nederige leider). Dit maakt dat deze CEO’s het vergelijkbaar met het algemeen enkelvoudig stemrecht, waarvan ook nu vaak vergeten wordt hoe moeilijk dat tot stand is gekomen. Het was een overwinning op wat tot dan toe schering en inslag was, dat deze procedureregels nu golden voor iedereen, ongeacht rang of stand. Mede hierdoor kunnen wij vandaag zeggen te leven in een beschaafde maatschappij. En precies daarom gelden deze regels ook voor hen die nu, beweerdelijk op voordracht van een hogere norm, andere waarden en normen hebben dan de onze. Ook het recht op bijstand door een advocaat werd als fundamenteel aanzien en vormt mee de basis voor het recht op een eerlijk proces. Want hoewel iedere Belg geacht wordt elke wet te kennen, zorgt de obesitas aan wetgeving ervoor dat een advocaat een gids kan zijn voor eenieder die met het gerechtelijk apparaat wordt geconfronteerd. En daarbij is het de taak, zelfs de plicht van een advocaat om na te zien of de procedure correct gevolgd wordt. Sommige rechtsregels vond de overheid zelfs zo voornaam dat zij voorzag in sancties als deze niet worden nageleefd. En een advocaat wijst op de regels voorgeschreven door de wetgever en de sancties die diezelfde wetgever heeft voorzien bij niet-naleving. Niet meer, niet minder. Maar oh wee als een dergelijke vormfout wordt ingeroepen voor staatsvijand nummer één…. Vreemd eigenlijk, want wanneer diezelfde mensen die nu het hardst commentaar geven zich een week nadien aanbieden bij hun advocaat voor een snelheidsovertreding en hun advocaat erop wijst dat men misschien onder een boete uitkomt omdat het toestel niet volgens de wet geijkt is, worden er geen opmerkingen gemaakt… Ik hoor u denken; de tijden zijn toch veranderd; deze stringente procedureregels zijn niet meer nodig. Zij behoren aan een tijdperk toen alle macht in handen was van één persoon. Met de huidige scheiding der machten en de verdeling van de macht, is dat toch niet meer nodig… Ware mogelijk. Totdat een minister van Binnenlandse Zaken, behorende tot de uitvoerende macht, een advocaat meent te moeten zeggen wat hij wel en niet mag pleiten en ei zo na de pen van de rechter overneemt.

De succesvolle CEO is geen narcist maar een teamplayer die de hele ploeg betrekt