CHECK “Vanaf 40 jaar moet je je pols controleren om beroerte te voorkomen”
Wie geregeld de hartslag controleert, kan ritmestoornissen ontdekken die op een zekere dag kunnen leiden tot een beroerte. Gelukkig bestaan er medicijnen en ingrepen die verder onheil kunnen voorkomen. Dat vertellen BV’s in een nieuw filmpje. Zopas werd de nieuwe patiëntenorganisatie OveRRslag voorgesteld. De vzw wil mensen bewustmaken van het bestaan van hartritmestoornissen. In een blits filmpje (http:// overrslag.be/home/#video) geeft een rits bekende Vlamingen de raad om regelmatig de pols te controleren en daarbij wordt gesuggereerd om dit best vanaf je veertigste doet. Op die manier kun je voorkamerfibrillatie (VKF) vaststellen, een ritmestoornis waarbij het hart onregelmatig klopt. VKF kan aanleiding geven tot klontervorming in het hart wat kan leiden tot een beroerte. Soms is de betrokkene zich van geen kwaad bewust, maar door de pols te voelen kan de diagnose gesteld worden voordat er zich eventueel een probleem voordoet. Echter, het is vooral vanaf 65 jaar of bij jongere mensen (tussen 40 en 65 jaar) met een bestaande hart- of vaatziekte, hoge bloeddruk of diabetes, dat VKF het risico op een beroerte verhoogt. Dat extra risico kan beperkt worden door het gebruik van bloedverdunners. Hierover bestaat geen twijfel. Bij gezonde klachtenvrije mensen tussen 40 en 65 jaar behoeft een VKF doorgaans geen behandeling.
Deze nuance wordt nergens vermeld op de website, noch in het filmpje. De patiëntenwebsite wordt gesponsord door farmaceutische firma’s die bloedverdunners produceren. Deze medicijnen worden courant voorgeschreven aan patiënten met VKF om beroerte te voorkomen. Bovendien toont de website een filmpje waarop men ziet dat met een ingreep langs de lies de VKF ongedaan kan gemaakt worden.
Er zijn potentiële nadelen verbonden aan het geregeld controleren van de hartslag. Het is immers voor een leek onmogelijk om VKF te onderscheiden van normale variaties in de hartslag, of van andere goedaardige ritmestoornissen zoals ‘overslagen’. De vaststelling van zo’n ‘afwijking’ zal dan vrijwel automatisch leiden tot ongerustheid, doktersbezoek, mogelijk ook verder onderzoek door een cardioloog, en eventueel het onnodig starten van medicijnen. Deze medicijnen hebben op zich ook ongewenste effecten. Zelfs indien men toevallig een échte VKF vaststelt, is dit bij een gezonde veertigplussers geen probleem. Indien men hier dan toch opteert voor een behandeling met bloedverdunners, of het wegbranden van de ritmestoornis door een ingreep langs de lies, blijkt uit studies dat deze behandelingen evenveel ernstige problemen veroorzaken als dat ze er voorkomen. Een behandeling, en dus ook een diagnose, biedt voor deze groep dan ook geen voordeel. Vorig jaar publiceerden 60 internationale experten een standpunt over dit onderwerp. Zij stellen dat screening op de hartritmestoornis VKF slechts kan verdedigd worden vanaf een leeftijd van 65 jaar.