Instagrannies
Ouderdom is een verzinsel. Omdat we elke dag verouderen, denken we te weten hoe het zijn moet: 80-plus, vergeetachtig, ten prooi aan kwalen en ziekten, wachtend op het onvermijdelijke einde. Grumps À La Recherche Du Temps Perdu. Muriel Donnelly in ‘The Best Exotic Marigold Hotel’ voor ze uit haar vooroordelen klautert. Is dat ouderdom? Niet, dus.
Nog niet zo gek lang geleden was het dominante verhaal over ouderdom er een van vooruitgang, niet een van achteruitgang. Oude mensen waren door de decennia gepolijste wijsheid, betrouwbare gidsen door de doolhof van het leven. En in niet-westerse culturen zijn ze dat vaak nog. Ogen in de storm, oases waarrond de generaties wentelen, zich laven en spiegelen, zich tegen afzetten ook. Beweren dat ouderdom in onze westerse cultuur voornamelijk wordt geassocieerd met achteruitgang is een open deur intrappen. We verarmen en ontmenselijken onze maatschappij door onze ouderen naar een nis te bannen. Door te denken dat ze enkel over familie, leeftijd en de goede oude tijd kunnen vertellen. Door hen te isoleren en weg te bergen. Een initiatief als ‘Instagrannies’ van Bond Zonder Naam herschrijft onze versteende definitie van ouderdom. Het Instagramaccount overbrugt de generaties met levenswijsheden van een dertigtal social influencers in de dop. Tachtigplussers als Herman, Louisa, Frieda en Flor. Zij mogen dan de moderne communicatietools niet beheersen, communiceren kunnen ze als de beste. Daar mag in de hectische cyberpunkbubbel waarin we ons bevinden niet meer meewarig over gedaan worden. Het is niet omdat de gewrichten verstrammen dat de wijsheid verstilt.
Het was de bioloog Lewis Wolpert die zei: “Hoe kan een 17-jarige zoals ik plots 81 zijn.” Het was de 63-jarige Freud die zich plots realiseerde dat de oude man die hij op de trein had gezien, zijn reflectie in het venster was. Ouderdom is geen vreemd landschap. Het is een heuvel die het landschap perspectief geeft. Het kind, de tiener, de dertiger en vijftiger van toen schuilen nog altijd in de kooi die het lichaam is. Het vel verandert, de ziel niet. ‘Instagrannies’ geeft een stem aan deze belangrijke groep stemlozen en is voor ons allen een welgekomen paadje naar bronnen van wijsheid. Ik ben oprecht benieuwd naar de woorden van de diverse groep ouderen die allen op hun manier, in hun context, individueel verouderd zijn. Zij doen wat Dylan Thomas beschrijft in het gedicht ‘Do not go gentle into that good night’: “Rage, rage against the dying of the light.”