Limburgse poelentest
Provincie brengt kwaliteit van vijvertjes in kaart via burgerwetenschap
‘Meet de fitheid van je vijver.’ Deze oproep heeft het Provinciaal Natuurcentrum (PNC) gisteren gelanceerd in de romantische tuin van Dina Deferme in Stokrooie. Bedoeling is dat zo veel mogelijk Limburgers een eenvoudige test invullen om de kwaliteit van hun tuinvijver te meten. De provincie wil zo de gezondheid van al die kleine waterelementen in kaart brengen.
“Van het waterleven in de vijvers in natuurgebieden is de kwaliteit meestal bekend, maar we hebben heel weinig gegevens over de kwaliteit van tuinvijvers”, zegt PNCdiensthoofd Jan Mampaey. “Met medewerking van scholen, natuurverenigingen en particulieren willen we zicht krijgen op de gezondheid van de poelen in heel Limburg.”
“Daarom hebben we ‘Stille waters doorgronden’ opgezet. Burgerwetenschap en onderzoekseducatie over klimaat, milieu en natuur in Limburg worden steeds belangrijker”, vult gedeputeerde Ludwig Vandenhove (sp.a) aan. “We willen de mensen meer bewust maken van de natuurwaarde van hun eigen tuin.”
Werk
Tuinarchitecte Eef Coolen krijgt alvast meer en meer aanvragen voor de aanleg van een vijvertje in privétuinen. “Het brengt leven in de tuin en het is tegelijk een rustplaats voor de mensen. Poelen verhogen de biodiversiteit, zeker als er een netwerk van poelen ontstaat. In stadstuintjes zijn poelen ook een remedie tegen hittestress omdat ze de temperatuur verlagen.”
Volgens Katrien Hendrickx (PNC) doen er heel wat vooroordelen de ronde over het aanleggen van een vijvertje. “Het zou veel werk kosten en de kleinkinderen gaan erin vallen, dat soort zaken. Maar het tegendeel is waar en de kinderen gaan in zo’n vijvertje misschien wel insecten of salamanders vangen.” “Met dat werk valt het ook mee”, weet Eef Coolen. “Je moet wel in het oog houden dat er geen exoten gaan groeien, maar gazon maaien is veel intensiever dan een vijver onderhouden.”
Evenwicht
Via de website stillewatersdoorgronden.be kunnen de mensen heel eenvoudig testen of hun vijvertje gezond is. Wie dieper wil graven, kan ook bijkomende laagdrempelige onderzoeken van het waterleven uitvoeren of een cursus volgen bij het PNC. Maar wanneer spreken de natuurwetenschappers van een gezonde vijver? Katrien Hendrickx: “Er moet een ecologisch evenwicht zijn tussen dieren en planten. De waterkwaliteit moet goed zijn en er moeten genoeg bacteriën inzitten. Vissen mag je zeker niet bijvoeren en er moeten verschillende soorten planten aanwezig zijn: drijvende, onderwater- en moerasplanten. Het diepste punt moet minstens 80 cm tot 1,20 meter zijn, zodat de vijver niet helemaal dichtvriest in de winter. Best niet te veel bomen rond de vijver, want dat zorgt voor een overaanbod aan organisch materiaal.” Ai, de vijver van Dina Deferme ligt aan de rand van een elzenbos. “Die bomen stonden hier en we trachten met wat kalk de verzuring in de vijver tegen te gaan”, zegt Deferme. “Een paar keer per zomer maken we het water ook zuiver. De aanvoer van het water verloopt via een moeraszone, dus dat is wel natuurlijk gezuiverd water. Ondanks het fonteintje mag er toch meer zuurstof in het water komen.” De grote boosdoener in Dina’s vijver blijkt een woekerende exotische waterplant. “Parelvederkruid, een erg invasieve exoot”, zegt Eef Coolen. “Die kun je er het best eind november uithalen, anders verwijder je te veel beestjes.”
→ Test de fitheid van je vijver op
www.stillewatersdoorgronden.be