“Liefst 90.000 fouten met medicatie vermeden”
Nieuw Nederlands scansysteem klaar om België te veroveren
HASSELT - MedEye, een nieuw systeem dat medicatie scant op grootte, kleur, vorm en dikte, heeft de voorbije twee jaar in zeven Nederlandse ziekenhuizen bijna 90.000 fouten met geneesmiddelen kunnen vermijden. Dat blijkt uit een evaluatie van de IJslands-Nederlandse producent die zich nu richt op de Belgische markt. “Alle voorbereidingen zijn getroffen, geïnteresseerde Belgische ziekenhuizen kunnen het systeem al over enkele weken gebruiken”, klinkt het. In het UZ Leuven is men echter minder overtuigd om met het bedrijf in zee te gaan.
Uit verschillende Europese onderzoeken blijkt dat het bij 2 tot 10 procent van alle medicatiegebruik verkeerd loopt, al is daar veel discussie over. Het scansysteem van het IJslandse bedrijf MedEye, gevestigd in Amsterdam, wil die fouten in elk geval fors beperken. “Vlak voor de toediening maakt ons toestel een 3D-scan van het medicament”, legt Janneke Vos, marketingmanager bij MedEye, uit. “Zo gaat het na of kleur, dikte, vorm en grootte overeenkomen met de elektronisch voorgeschreven medicatie.”
Bedside scanning
Zeven Nederlandse ziekenhuizen gebruikten de voorbije twee jaar de scanner. Meer dan een miljoen medicatietoedieningen werden zo gecontroleerd. Op die manier konden 90.000 medicatiefouten vermeden worden. Een groot succes, vinden ze bij MedEye, dat zich nu op België richt. “In een woonzorgcentrum in Kortrijk is het proefproject al achter de rug en is het systeem volledig uitgerold”, zegt Gauti Reynisson, CEO van MedEye. “Daardoor zijn alle geneesmiddelen die in België gebruikt worden al opgenomen in de databank. Dat maakt dat ziekenhuizen en woonzorgcentra ons systeem al enkele weken na aanmelding kunnen gebruiken. Voor andere landen zou dat toch een paar maanden duren.” Over de kostprijs doet het bedrijf nogal vaag. “Ik druk die het liefst in z’n totaliteit uit”, zegt Reynisgeen son. “En dan kom ik uit op minder dan één euro per patiënt per dag.” Het scansysteem werd ook al voorgesteld in het UZ Leuven, maar daar zijn ze niet op het aanbod ingegaan. “We hebben zelf al een zeer goed systeem ontwikkeld”, zegt professor Thomas De Rijdt, diensthoofd van de ziekenhuisapotheek. “Alle ziekenhuizen in ons land hebben ondertussen het elektronische voorschrift ingevoerd, of zijn daar alleszins mee bezig. Zo kan het merendeel van de medicatiefouten al ingeperkt worden. Wij werken daarbovenop met een systeem van bedside scanning als eindcontrole. We scannen de verpleegkundige en de armband van de patiënt, waarna de verpleegkundige een foto van de patiënt te zien krijgt als dubbele controle. Daarna wordt de verpakking van het product gescand, om te zien of dat overeenkomt met het voorschrift. Is dat zo, krijgt de verpleegkundig een groen licht. Anders is dat rood. Dankzij artificiële intelligentie kan ons systeem bij generieke geneesmiddelen of onvolledige dosissen ook een oranje licht geven. Dan weet de verpleegkundige dat er een beslissing moet genomen worden.” De Rijdt vindt MedEye wel een goed systeem voor ziekenhuizen die van nul moeten starten, maar heeft toch bedenkingen. “Het product werd mij voorgesteld met een tiental pillen, waarvoor het perfect werkte. Ik heb het bedrijf de vraag gesteld of het wel voor alle medicatie werkt, en heb nog antwoord over de specificiteit gekregen. Als je weet dat bijna alle pilletjes rond en wit zijn, kan het dan wel 20.000 verschillende varianten van elkaar onderscheiden? Voor ons is het bovendien te duur, aangezien we zelf al een systeem ontwikkeld hebben.”
Hoog risico
In het Hasseltse Jessa Ziekenhuis is voorlopig nog geen sprake van scanning. “Voor medicatie met een hoog risico op neveneffecten is er een gecoördineerde en planmatige aanpak uitgewerkt”, zegt woordvoerder Lieve Ketelslegers. “Zo wordt de voorraad op de verpleegafdeling zo laag mogelijk gehouden en apart bewaard. Die medicatie is bovendien gekenmerkt door een aparte etikettering, en wordt voorgeschreven via een gestandaardiseerd protocol. Bij het klaarmaken en het toedienen is er ook een apart stappenplan, met een onafhankelijke dubbele controle door twee verpleegkundigen. Tot slot zorgen we ook voor periodieke opleidingen voor de verpleegkundigen, zodat zij alle nieuwe procedures kennen.”