Alleen Simone Biles kan Derwael van de wereldtitel houden
De beste turnster aller tijden? Nadia Comaneci zeker? Met haar perfecte 10 op de Olympische Spelen van Montreal is ze een van de grootste iconen uit de sportgeschiedenis. Maar nu is daar Simone Biles, een Amerikaans opdondertje van 1m42 dat twee jaar geleden in Rio vijf medailles wegkaapte.
Het kind van twee junkies en slachtoffer van een pedofiele turndokter wordt nu al de grootste aller tijden genoemd. Op het WK in Doha geldt ze als superfavoriete. Is Nina Derwa
el de enige die haar kan stoppen?
Kind van junkies
Niets deed vermoeden dat Simone Biles grootse dingen te wachten stonden toen ze in 1997 geboren werd in Columbus, Ohio. Vader Kelvin Clemens was een junkie en liet zijn gezin in de steek. Moeder Shanon Biles had haar eigen drugs- en alcoholproblemen en de vier kinderen pendelden heen en weer tussen pleegouders en weeshuizen. Uiteindelijk nam opa Ron Biles de twee jongsten in huis. Hij was een luchtverkeersleider, zijn eigen kinderen waren het huis uit en samen met zijn nieuwe echtgenote, Nellie Cayetano uit Belise, adopteerde hij de twee meisjes.
Vorig jaar, toen Simone deelnam aan ‘Dancing with the Stars’, zette ze haar adoptieouders in de bloemetjes. “Mijn biologische moeder zat aan de drugs en de alcohol. Ze ging de gevangenis in en uit. Ik had geen mama waar ik heen kon. Ik herinner me dat ik altijd honger had en bang was. Toen ik 3 jaar was, verhuisde ik naar een pleeghuis. Het enige waar ik toen naar uitkeek, waren de bezoekjes van mijn opa. Op een dag zei hij me dat ik ze niet langer opa en oma hoefde te noemen, maar dat ik mama en papa mocht zeggen. Zij hebben mij gered. Ze hebben me het voorbeeld gegeven hoe je andere mensen moet behandelen.” Waarop ze een wals inzette op de tonen van ‘Good Good Father’. Traantjes alom, tv op zijn Amerikaans.
De ster van Rio
Het turnen ontdekte de jonge Simone toen ze zes was. Tijdens een daguitstap met de kinderopvang bezocht ze een turnclub en een van de coaches raadde haar aan om ermee verder te gaan. Op haar achtste zat ze onder de vleugels van Aimee Boorman, waarmee ze naar de top groeide. Boorman leidde het Amerikaanse damesteam op de Spelen van 2016 in Rio, waar Biles vier keer goud en één keer brons won. Ze kreeg in 2016 ook de Laureus Award als wereldsportvrouw van het jaar.
Na Rio laste ze een pauze van anderhalf jaar in. “Na dertien jaar turnen is het wel even genoeg geweest, mijn lichaam en mijn geest moeten bekomen.”
Beter dan Comaneci?
Na Rio werd Biles (vooral in de VS) uitgeroepen tot beste turnster aller tijden, en dan duikt Nadia Comaneci op in het verhaal. De Roemeense werd wereldberoemd toen ze in 1976 in Montreal voor het eerst de perfecte 10 scoorde op de brug met ongelijke leggers. Een score van 10.00 werd voordien volstrekt onmogelijk geacht. Toen tijdopnemer Omega voor de Spelen had gevraagd hoeveel cijfers het moest voorzien op het scorebord, kreeg het te horen dat drie karakters volstonden. Vandaar die 1.00 naast Comaneci op een van de meest iconische foto’s uit de sportgeschiedenis. Comaneci scoorde nog meer tienen en won in Montreal drie keer goud, één keer zilver en één keer brons. Vier jaar later in Moskou voegde ze er nog twee keer goud en twee keer zilver aan toe.
Is Biles écht beter dan Comaneci? Wel, is Lionel Messi beter dan Pele? Is Peter Sagan groter dan Eddy Merckx? Rijdt Lewis Hamilton harder dan Juan Antonio Fangio? Het turnen is in veertig jaar ingrijpend veranderd. In de tijd van Comaneci ging het vooral om vloeiende bewegingen en elegantie. Vandaag geven kracht en atletische sprongen de doorslag. In het huidige scoresysteem is een perfectie tien niet meer mogelijk. De eindscore is nu de som van de moeilijkheidsgraad van de oefening en een beoordeling van de uitvoering.
Comaneci: “Je kan Simone en mij moeilijk vergelijken, want het is een andere sport met een ander scoresysteem. Maar wat zij op de grondoefening in Rio liet zien, was zeker een tien waard. Wat zij doet, zie je normaal alleen bij de mannen.”
Kan Derwael haar stoppen?
Biles won haar eerste wereldtitel in 2013 in Antwerpen, zowel op de vloer als allround. Ondertussen zit ze al aan veertien WK-medailles: tien gouden, twee zilveren, twee bronzen. Normaal ver-
breekt ze deze week het record van Vitaly Scherbo, die twaalf gouden WK-medailles won. Ze won die wereldtitels op de vloer, balk, sprong, allround én met het Amerikaanse team. Eén hiaat blijft over: de brug. Precies: het nummer waarop Comaneci de perfecte 10 scoorde. Toen Biles eind vorig jaar begon te werken aan haar comeback werd die brug dan ook haar prioriteit, een obsessie haast.
Op dit WK in Doha was Biles in de kwalificaties de primus op grond, balk, sprong en uiteraard ook allround. Alleen de brug moest ze één iemand voor zich dulden: Nina Derwael. Allround scoorde ze 60.965, een fenomenale 4,5 beter dan de tweede, de gebrilde titelverdedigster Morgan Hurd. Op drie toestellen was haar startwaarde de hoogste van allemaal, op de grondoefening was haar 6.700 liefst 0.800 beter dan de naaste concurrentie. En dan was haar uitvoering ook nog eens de beste... Maar de brug, die was weer de uitzondering. Daar turnde één meisje iets moeilijkers: Nina Derwael waagde zich 6.500, Biles aan 6.200.
Kortom: zonder offdays of uitschuivers is Derwael de enige die Biles van goud kan houden.
Is rilatine het geheim?
Hoge bomen vangen veel wind, en hoewel Simone Biles maar 1m42 meet, is het rond haar nooit windstil. Het is opmerkelijk hoe ze in de moeilijkste omstandigheden, in alle controverse, haast nooit in de fout gaat. Heeft haar moeilijke jeugd haar metaal zo sterk gemaakt? Of heeft het toch te maken met rilatinegebruik? Toen Russische hackers de computers van het Wereld Antidopingagentschap (WADA) kraakten, lekte uit dat Biles de toestemming heeft om rilatine te gebruiken. Ze zou dat al nemen sinds op haar zevende ADHD is vastgesteld. Rilatine helpt bij de concentratie en daarom ligt ze onder vuur vanuit Rusland, waar veel gymnasten wegens doping werden uitgesloten van de Spelen in Rio.
MeToo in het turnen
Ook in de #MeToo-schandalen duikt Biles op. De Amerikaanse turnwereld daverde op zijn grondvesten toen uitlekte dat Larry Nassar, de dokter van het team, honderden turnsters seksueel heeft misbruikt. Daaronder ook vele toppers. In januari van dit jaar, op de vooravond van het proces, bracht Biles via Twitter uit dat ook zij misbruikt is door de kinderverkrachter. “Jullie kennen me als een vrolijk, giechelend en energiek meisje, maar de laatste tijd voel ik me gebroken”, zei ze in een tweet. “Hoe harder ik probeer om de stem in mijn hoofd te doen zwijgen, hoe harder ze roept. Maar ik heb geen schrik meer om mijn verhaal te vertellen. Veel te lang heb ik me afgevraagd of ik te naïef was, of het mijn fout was. Ik ken nu het antwoord. Nee, ik hoef de schuld niet te dragen, ze ligt volledig bij Larry Nassar, bij de Amerikaanse turnbond en bij anderen.”
Nassar zit intussen voor 175 jaar in de cel wegens het bezit van kinderporno en het misbruik van 250 meisjes en één jongen.
De parel van Doha
Ook op de vooravond van het WK in Qatar was er weer opschudding rond Biles. Vrijdag, minder dan 24 uur voor de kwalificaties, werd ze met spoed naar een ziekenhuis in Doha gebracht met rug- en buikklachten. Daar werd een niersteen ontdekt, die pas na het WK verwijderd zal worden. “Ik ga turnen en die pijn lossen we later wel op”, zei Biles. De Amerikaanse turnsters hebben de steen al ‘de parel van Doha’ gedoopt.
Biles en co winnen landencompetitie - De Amerikaanse turnsters hebben zich dinsdag verzekerd van de wereldtitel in de landencompetitie. Het Belgische meisjesteam, met Nina Derwael, Axelle Klinckaert, Maellyse Brassart, Senna Deriks en Rune Hermans, werd elfde in de kwalificaties en greep zo naast de finale met de beste acht landen.