Vaarwel Vandeput
De kogel is door de kerk: Sander Loones (N-VA) wordt vanaf half november de nieuwe minister van Defensie. Loones volgt Steven Vandeput op, die op 1 januari burgemeester wordt in Hasselt. Dat de relatief onbekende Loones het ooit tot minister zou schoppen is geen verrassing. De West-Vlaming geldt als een van de belangrijkste vertrouwelingen van partijvoorzitter Bart De Wever. Toen Loones in 2014 op zijn 35ste tot ondervoorzitter van N-VA werd gebombardeerd, tipte De Wever hem al als zijn opvolger. Maar er is meer dan dat. De Vlaams-nationalisten zoeken in West Vlaanderen dringend een nieuw gezicht. Op 14 oktober deed N-VA het niet goed in de kustprovincie. Alleen in het Izegem van Vlaams minister-president Geert Bourgeois werd ze de grootste, op provinciaal niveau kreeg de partij een klap van bijna zes procent en zakte zelfs onder de kaap van 20 procent. Met boegbeeld Bourgeois die aan zijn laatste maanden bezig lijkt, krijgt Loones de moeilijke taak om de West-Vlaamse CD&V te onttronen. De titel van minister moet daarbij helpen.
Minstens even belangrijk is hetgeen niet verandert: de populaire staatssecretaris Theo Francken kan op deze manier op Asiel en Migratie blijven. Hem promoveren tot minister lag ook op tafel, maar De Wever kiest duidelijk voor het behoud van Francken op het departement dat hem groot maakte. Het is zo klaar als een klontje dat N-VA niet defensie, maar wel migratie tot een van dé thema’s van de verkiezingen in mei 2019 wil maken. Francken zijn core business nu nog ontnemen, achtte De Wever strategisch niet opportuun. Zeker niet nu de partij de hete adem van Vlaams Belang in de nek voelt.
Tot slot is dit het vaarwel van Steven Vandeput van het hoogste politieke niveau. We noemden hem in deze kolom ooit een grijze minister. Het beeld van de voorzichtige en zwijgzame partijsoldaat heeft hij nooit helemaal kunnen afschudden, maar op inhoudelijk vlak mag zijn palmares wel worden gezien. Ondanks hevige turbulentie begin dit jaar, slaagde Vandeput er toch in nieuwe gevechtsvliegtuigen te kopen. Tegelijk trok hij de modernisering van de landcomponent en de marine op gang. Hoewel de verdienste van de hele regering, zal Vandeput de geschiedenis ingaan als de man die persoonlijk de desinvestering in Defensie een halt toeriep. Ondanks dat blijft de uitdaging groot. Nieuw materieel is goed, maar op menselijk vlak mangelt het. De leeftijdspiramide van ons leger is een ramp, de rekrutering van vers bloed loopt spaak. Die omslag heeft ook Vandeput niet kunnen maken. De kazernes beter spreiden is een optie, maar ligt politiek gevoelig. Nu het grote geld is uitgegeven, is het nochtans daar dat Loones en zijn opvolgers werk van moeten maken. Zo niet hebben we straks het allerbeste spul, maar geen volk om er mee te rijden, te vliegen of te varen.
Steven Vandeput zal de geschiedenis ingaan als de man die persoonlijk de desinvestering in Defensie een halt toeriep