Migrantenkaravaan is Trumps campagnewapen
Midterm elections waren niet eerder zo dramatisch: president op stemmenjacht
WASHINGTON - Het is een campagne van een intensiteit zoals we die anders enkel zien bij presidentsverkiezingen in de VS. Op weg naar de tussentijdse verkiezingen van komende dinsdag begon president Trump vrijdag aan een finale marathon door acht staten. De voorbije weken wakkerde hij de spanning aan met dreigende uitspraken over de oprukkende ‘karavaan’ migranten. Vrijdag moest hij woorden inslikken: het leger zal dan toch niet schieten als de migranten met stenen zouden gooien.
Migratie was ook al tijdens zijn lange tocht naar het Witte Huis een favoriete trom waarop Donald Trump luid roffelde. Maar in de aanloop naar de midterm elections van 6 november lijkt het zowat zijn enige thema geworden - met dank aan de ‘karavaan’ migranten uit landen als Honduras en Guatemala die momenteel door Centraal-Amerika - deels al door Mexico noordwaarts trekt. Vrijdag kwamen de eerste soldaten van een voorhoede van 2.000 Amerikaanse GI’s aan bij de Mexicaanse grens in het kader van de operatie ‘Faithful Patriot’. De troepen moeten er de naar schatting 3.500 Midden-Amerikanen gaan tegenhouden die in verschillende groepen te voet op weg zijn naar de VS. De soldaten - aanvankelijk had Trump het over 5.000 manschappen, dat dreef hij deze week nog op tot 15.000 - kregen donderdag van hun opperbevelhebber het consigne om desnoods het vuur te openen op de migranten Tijdens een persmoment in het Witte Huis zei hij letterlijk: “As ze stenen gebruiken zoals ze deden met de Mexicaanse politie,dan moeten de soldaten dat als een geweer beschouwen.” Vrijdag slikte hij die woorden in. Stenengooiers moesten aangehouden worden, het leger zou niet schieten.
Obama waarschuwt
Eveneens vrijdag kondigde de president op Twitter de hervatting van de sancties tegen Iran aan - met zijn beeltenis in een aan de serie ‘Game of Thrones’ ontleend soort filmposter, wat meteen tot krachtig protest van het producerende netwerk HBO leidde.
De presidentiële aankondigingen passen in een campagne voor de tussentijdse verkiezingen van een niet eerder geziene intensipen, teit. Vrijdag begon Trump aan een marathon van negen meetings in acht staten, bastions van zijn conservatieve aanhang. De voorbije weken was al te zien hoe de president zijn basis opriep de tussentijdse verkiezingen als een referendum over het Trumpisme te beschouwen en hoe hij hen opzweepte met aanvallen op favoriete doelwitten - ondanks de pleidooien voor matiging na het incident met de pijpbombrieven en de dramatische aanslag in Pittsburgh.
Gewezen president Barack Obama - opvallend actief dezer dagen - waarschuwde vrijdag tijdens een meeting in Miami voor een retoriek die “angst en woede” wil zaaien. “Over vier dagen kan je dat gedrag een halt toe roe- Florida”, aldus Trumps Democratische voorganger.
Controle
Bij Trumps campagne-opbod hoort een zelfs voor zijn doen hoog aantal verdraaiingen van de waarheid. De fact-checker van de Washington Post telde er de voorbije 7 weken gemiddeld 30 per dag - alles samen 1.419 foutieve/misleidende beweringen (op de 6.400 sinds zijn eedaflegging in januari 2016).
De ‘overdrive’ heeft alles te maken met het feit dat er bij de midterms zoveel op het spel staat. De Amerikanen kiezen alle 435 leden van het Huis van Afgevaardigden en 35 van de 100 senatoren plus 36 gouverneurs. Dinsdag staan ook meer dan 6.000 zetels in 87 van de 99 kamers in de volksvertegenwoordigingen van de staten op het spel.
De kiezers bepalen op de eerste plaats de machtsverhoudingen in het Congres. Nu domineren de Republikeinen beide kamers. Als ze hun meerderheid verliezen in Huis en/of Senaat (dat laatste het minst waarschijnlijk), verliest de president veel slagkracht. Heroveren de Democraten de meerderheid in het Huis - en volgens peilingen zou dat met 23 extra zetels kunnen lukken - dan kunnen ze Trumps agenda de laatste twee jaar van zijn (eerste) ambtstermijn fors dwarsbomen.
Kaart
Maar ook de ‘lokale’ verkiezingen kunnen ingrijpende gevolgen hebben in de vorm van een hertekening van de electorale kaart van de VS. Nu is de indeling in kiesdistricten vaak in het voordeel van de Republikeinen. Als de Democraten genoeg gouverneurs en senatoren winnen, kunnen die een ‘redistricting’ sturen die hun verkiezingskansen tot 2030 kan versterken.