“De VRT is goed voor onze economie”
Elke euro voor de VRT levert 2,5 euro op voor de economie
Per Vlaming gaat er jaarlijks 41 euro belastinggeld naar de VRT. Een onafhankelijke studie leert dat de overheidsdotatie van 267 miljoen euro niet minder dan 670 miljoen euro economische meerwaarde genereert in België. Elke geïnvesteerde euro levert dus 2,5 euro op voor de economie.
De studie werd uitgevoerd door het onderzoekscentrum imecSMIT aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB), in samenwerking met Flanders Business School (KULeuven). “De VRT krijgt soms de kritiek dat het een log bastion is dat alleen maar geld verslindt. Ons onderzoek toont aan dat de openbare omroep meer geld opbrengt dan dat hij kost”, zegt Tim Raats, professor mediastudies bij imec-SMIT, VUB.
Hoe bent u aan die cijfers gekomen?
“Neem bijvoorbeeld de Vlaamse productiesector. De VRT is goed voor 476 uur fictie op jaarbasis: een zestal grote fictiereeksen, soaps, kinder-tv en sitcoms. Dat schept werkgelegenheid voor mensen die werken voor productiehuizen en voor de facilitaire bedrijven. Die werknemers geven op hun beurt ook weer geld uit dat de
economie ten goede komt.”
Hoe zit het met investeringen in documentaires en films?
“De VRT is de belangrijkste afnemer voor documentaires, maar de financiële inspanningen die hiertegenover staan, zijn te beperkt: de bijdrage voor het maken van een documentaire bedraagt slechts 6 procent. En in films is dat maar 2,4 procent. Daarom hebben wij geadviseerd dat de VRT die strategische oefening om fictiereeksen te financieren en het niveau op te krikken, nu ook voor films en documentaires zou gebruiken.”
De VRT blijkt te functioneren als een hefboom voor innovatie en ondernemerschap.
“Naast afzonderlijke innovatieprojecten is er VRT Sandbox, waarmee de omroep een platform biedt voor startups en kmo’s uit de mediasector. Die kunnen op die manier nieuwe producten en diensten demonstreren en uittesten. Dat samenwerkingsmodel is een succesverhaal: de partners van Sandbox zagen tussen 2015 en 2017, toen ze met VRT Sandbox samenwerkten, hun aantal medewerkers toenemen. In die periode hebben ze bovendien voor 19,7 miljoen euro nieuw kapitaal opgehaald. Sandbox zal de komende jaren ongetwijfeld een belangrijk speerpunt blijven voor de VRT.”
De VRT krijgt niet alleen een dotatie van 267 miljoen maar heeft ook nog 168 miljoen euro eigen inkomsten, o.m. via radioreclame, tot voor kort een groeiende markt.
“Die inkomsten zijn geplafon- neerd, want de commerciële radiostations moeten uitsluitend leven van inkomsten uit reclame. Uit onze studie blijkt dat een derde van de commerciële doelgroep, mensen tussen 18 en 54 jaar, enkel door de VRT bereikt wordt. Die plafonnering is een kunstmatige ingreep op een markt die goed werkt. Zonder die begrenzing zou de markt opnieuw kunnen groeien en zouden de meeropbrengsten kunnen besteed worden aan bijvoorbeeld het Mediafonds of aan onafhankelijke producties.”
Niet iedereen in de muzieksector zal het geloven, maar de VRT is ook onmisbaar voor de muzieksector en voor lokaal muzikaal talent.
“De VRT is een cruciale speler voor de betaling van auteursrechten en naburige rechten aan beheersvennootschappen: ongeveer 30 procent van hun inkomsten. Daarnaast zijn er allerlei initiatieven om Vlaams talent te ontdekken en te steunen. Heel veel Vlaamse muziek is haast uitsluitend te horen op radiozenders van de VRT.”
Als de VRT zo belangrijk is voor de economie, dan moeten de commerciële zenders dat ook zijn.
“Dat is zeker waar. Een programma als ‘Liefde voor Muziek’ is bijvoorbeeld goed voor de muzieksector. Maar wij hebben enkel gewerkt met de gegevens van de VRT en kunnen concluderen dat besparen op de VRT niet automatisch ten goede komt aan andere spelers in het ecosysteem van de mediasector.”