Waarom de rivaliteit tussen River Plate en Boca Juniors zijn gelijke niet kent
De Copa Libertadores, het Zuid-Amerikaanse equivalent van de Champions League, kent zondagavond ein-de-lijk zijn apotheose. Het eerste duel tussen River Plate en Boca Juniors in het stadion van Boca eindigde op 2-2. Waar die confrontatie nog met één dag werd uitgesteld vanwege het slechte weer, was het wéken wachten op de return. De terugmatch kon niet doorgaan nadat River-fans de spelersbus van Boca hadden aangevallen. Ruiten sneuvelden, spelers raakten gewond, ordediensten grepen naar traangas... Voetbal, een feest? Niet zo in het verdeelde Buenos Aires. En dus besloot de Zuid-Amerikaanse voetbalbond CONMEBOL na weken palaveren om uit te wijken naar… het Santiago Bernabeustadion in Madrid.
VOORGESCHIEDENIS
Om te begrijpen waarom de rivaliteit tussen River Plate en Boca Juniors zijn gelijke niet kent, doken we in de geschiedenisboeken. River Plate werd op 25 mei 1901 opgericht, dicht in de buurt van La Boca. Inderdaad, de volkswijk nabij de haven waar Italiaanse immigranten zich van oudsher nestelden én aartsrivaal Boca Juniors vier jaar later het levenslicht zou zien.
De invloed van de rivier Río de la Plata is trouwens groot bij beide clubs. River Plate (spreek uit: Riber Pla-te) dankt er zelfs zijn naam aan nadat een stichtend lid een bende Britse dokwerkers had zien voetballen in de nabijheid van een bord met daarop de boodschap: The River Plate, de Engelse naam voor de Río de la Plata. Boca Juniors dankt zijn clubkleuren dan weer aan de nabijgelegen haven. Volgens de le- gende had Boca in 1906 exact hetzelfde shirt als Nottingham de Almagro en beide clubs speelden tegen elkaar om te beslissen wie het truitje mocht houden. Boca verloor en moest op zoek naar nieuwe clubkleuren. Er werd besloten om de kleuren van de vlag te nemen van het eerste schip dat in de haven aankwam. Dit bleek het Zweedse vrachtschip Drottning Sophia te zijn. Sindsdien speelt Boca in blauw en geel. Ondanks de gemeenschappelijke afkomst - voornamelijk Italiaanse immigranten uit Genua - groei- de de situatie snel scheef. Nadat River Plate ‘vaandelvlucht’ pleegde en La Boca inruilde voor een nieuwe thuishaven in Belgrano, een rijkere buurt, ontstonden er sociale verschillen. De eerste breuklijn was een feit. Voortaan speelden ‘de rijkeluiszonen’ van River tegen ‘de volksjongens’ van Boca.
Dat de vurige haat tot ongekende hoogten oplaait, wijten beide ploegen aan elkaars nabijheid. El Monumental, het stadion van River Plate, en La Bombonera, de thuishaven van Boca Juniors, liggen immers maar zes kilometer in vogelvlucht van elkaar verwijderd. El Superclásico groeide daardoor uit van een doordeweekse derby tot een stadsduel in de overtreffende trap. Omdat het de eerste keer is in de 58-jarige geschiedenis van de Copa Libertadores dat de finale tussen Boca Juniors en River Plate gaat, regeert de angst. De angst om te verliezen, om het levenslange hoongelach is duizendmaal groter dan de drang om te winnen. Net dat veroorzaakt enorm veel stress bij de fans van beide clubs.
VERDEELDE HOOFDSTAD
Vergeet Liverpool, Manchester, Glasgow, Milaan of Istanboel… Nergens ter wereld is het water tussen beide supportersclans zo diep als in Buenos Aires. Dat merkten we bij een bezoek aan de Argentijnse hoofdstad, inmiddels tien jaar geleden. Elke dag is voetbal er het gespreksonderwerp nummer één, met als twistappel…? Uiteraard de vete tussen River en Boca. Een simpele taxirit? Vergeet het maar! Ook al ben je een extranjero, kleur bekennen zal je. Op het gevaar af dat de taxichauffeur je laat staan wanneer het antwoord hem niet bevalt. Of dat de prijs plots de hoogte in schiet. Alleen diplomatie kan je op dat moment redden. Een wedstrijd uit de Argentijnse competitie bijwonen? Ook dat is allerminst een sinecure. Buitenlanders worden haast verplicht om via een erkende operator voetbaltickets te kopen. Zij bieden transport, tickets en een gids aan die je begeleidt naar en in het stadion. Dit omwille van de veiligheid. Voetbal is een kwestie van leven en dood in Argentinië, en dat mag je bijwijlen gerust letterlijk nemen. Doodgemoedereerd een stadion binnenstappen is er niet bij. Allereerst wordt de volledige wijk afgesloten en moet je vier controles passeren. Eenmaal op je zitje word je echter ondergedompeld in een unieke sfeer. Een overdaad aan zintuiglijke prikkels die je nergens in Europa aantreft. Supportersliederen rollen als mantra’s van de tribunes, uren voor de aftrap. Tifosi hangen in hekken of netten. Een uitgelaten ambiance die omslaat eenmaal de tegenstrever ten tonele verschijnt. Onmiddellijk proef je grimmigheid, vijandelijkheid. Zoals die keer dat we River PlateHuracan bijwoonden. River was het seizoen voordien kampioen geworden onder leiding van huidig Atlético Madrid-coach Diego Simeone, maar prijkte op het moment van ons bezoek op een troosteloze laatste plaats. Tijdens de rust flikkerde er een 0-3 stand op het gigantische scorebord van El Monumental. Het sein voor Simeone om de microfoon ter hand te nemen en vanop de middenstip zijn ontslag aan te kondigen. De emoties gierden door het stadion waar in 1978 de WK-finale tussen het thuisland en Nederland werd gespeeld. Simeones speech luidde wel een ommekeer vanjewelste in: na het laatste fluitsignaal danste er een 3-3 op datzelfde scorebord. Knotsgek! Een omschrijving die ook opgaat voor ons stadionbezoek aan La Bombonera. De in geel en blauw gedrenkte thuishaven van Boca Juniors is omgeven door de veelkleurige huisjes in de wijk La Boca. Slechts één kleurencombinatie is uit den boze. Rood en wit, of wat had u gedacht? Vandaar dat sponsor Coca-Cola doorlopend in witte letters tegen een zwarte achtergrond te lezen staat op de bovenste ring van het stadion.
Leunt River nog graag op de legendarische figuur van Alfredo