Trump dreigt: “Neem Syriëstrijders terug, of we laten ze vrij”
EU-lidstaten houden overleg over hoe ze “gecontroleerde terugkeer” kunnen organiseren
Het zal Trump verbazen, maar België is voorbereid op dit probleem
WASHINGTON -
De Amerikaanse president Donald Trump zet de Belgische regering en de andere EU-lidstaten voor het blok: “ofwel brengen jullie de IS-strijders die we in Syrië hebben gevangen genomen voor de rechter, ofwel laten we hen daar vrij”. Tot nog toe had de regering de waarschuwing van de Koerden en de Amerikanen die de gevangenissen ginder bewaken blauw-blauw gelaten, maar door de naderende aftocht van de Amerikanen uit het gebied, moet ze nu toch in actie schieten.
Om hoeveel Belgen gaat het?
Volgens OCAD, het Coördinatieorgaan voor Dreigingsanalyse, zouden er in de gevangenenkampen in het Koerdisch gebied waar Trump het over heeft momenteel zes Belgische mannen en zestien vrouwen verblijven. “Maar niet alleen de mannen zijn Syriëstrijders”, zegt minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Ook van veel vrouwen is geweten dat ze er radicale ideeën op nahouden en het terrorisme verheerlijken. Er verblijven ook 31 kinderen met de Belgische nationaliteit of van wie op zijn minst een van hun ouders de Belgische nationaliteit heeft.
Wat is de regering van plan?
“Trump vond het nodig om ons per tweet op onze verantwoordelijkheid te wijzen”, zegt Geens. “Het zal hem verbazen, maar België is voorbereid op dit probleem.” Het enige beleid dat echter tot dusver was aangekondigd, is dat België enkel de kinderen jonger dan tien jaar naar hier zou laten terugkeren. Alle anderen moesten daar blijven. Daar zal nu dus verandering moeten in komen. Premier Charles Michel kreeg gisterochtend al zijn Britse collega Theresa May aan de lijn. De twee spraken af “om te zoeken naar een gelijklopende aanpak”. De komende dagen volgt ook overleg met Nederland en Frankrijk. President Emmanuel Macron kondigde vorige week al aan dat Frankrijk zich klaarmaakt om 130 landgenoten uit Syrische gevangenissen terug te nemen, maar gisteren waren de Fransen toch behoorlijk ontstemd over de Amerikaanse dreiging om zich snel terug te trekken.
“Hoe dan ook zal er ook met de Amerikanen moeten worden samengewerkt, bij voorkeur vanuit een gezamenlijk Europees standpunt”, klinkt het binnen de Belgische regering.
Wat gebeurt er als ze daar worden vrijgelaten?
“Dan weten we niet wat er met hen gebeurt”, zegt Geens. De vrees is dat ze dan op een ongecontroleerde manier terug naar West-Europa reizen. Geens is daarom voorstander van “een gecontroleerde aanpak”, al wil hij daar wel zijn tijd voor nemen en is er geen concreet plan over hoe dat moet gebeuren. “We ondervinden momenteel al hoe moeilijk het is om de kinderen naar hier te halen.” Geens verwerpt het voorstel van
Koen Geens Minister van Justitie
oud-staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) om de Belgische nationaliteit af te nemen van de IS-strijders. “Dan zijn we er vanaf”, zegt Francken. Zijn partijvoorzitter Bart De Wever zei vrijdag nog dat er in bepaalde omstandigheden wel hier een berechting kan komen voor de IS-strijders. Volgens Geens kunnen de strijders ook zonder de Belgische nationaliteit Europa binnenkomen. “Ik wil geen vals gevoel van veiligheid creëren. We moeten kunnen weten waar de Syriëstrijders zich bevinden om hen te controleren en op te volgen.”
Wat gebeurt er met de Syrië-strijders als ze terugkeren?
“Die zullen onmiddellijk naar de gevangenis worden overgebracht”, verzekert Geens. Vandaag zijn er in ons land ongeveer 170 Syriëstrijders bij verstek veroordeeld omdat ze nog in Syrië zitten of dood zijn. Vaak zijn ze wel maar veroordeeld tot een paar jaar gevangenis. “Maar ook als ze vrijkomen worden ze verder opgevolgd”, zegt Geens. “Net daarvoor hebben we per arrondissement een lokale task force opgericht met daarin de inlichtingendiensten, het openbaar ministerie en de lokale en federale politie.”