Zo gaat het eraan toe in het busje van de videorefs
Ook de videoref kruipt vanaf vrijdagavond weer in zijn busje
Vrijdag wordt de competitie in eerste nationale weer op gang gefloten. Inderdaad, door een scheidsrechter. Ook de videoref kruipt tijdens KRC Genk-Kortrijk weer in zijn busje. Na alle commotie van het voorbije seizoen werpen wij een blik achter het scherm van de VAR. Ervaringsdeskundige Christof Virant (39) geeft tekst en uitleg.
Christof Virant zat vorig seizoen maar liefst 54 keer in het VARbusje. Na de hervormingen van het Referee Office is er geen plaats meer voor de Dilsenaar. “Omdat de videoref een actieve ref moet zijn en dat ben ik niet meer”, zucht Virant. Speciaal voor ons geeft de Dilsenaar een exclusieve inkijk op de moeilijkste job in het Belgische profvoetbal: die van de videoref.
“Maandagavond om 19 uur”
Virant: “De scheidsrechters krijgen hun aanduidingen op maandagavond om 17 uur. De videorefs twee uur later, om 19 uur. Iedereen moet zijn aanduidingen online ophalen via Ref Assist, het vroegere Kick Off. Ik vormde meestal een vast team met Ben Mesotten en Gerd Bylois.”
VERTREK THUIS “Trainingspak van de VAR”
Virant: “Anderhalf uur voor de aftrap moet het VAR-team aanwezig zijn in het stadion. Voor vertrek maak je je sporttas klaar. Daar zit in: een speciale polo en een trainingspak van de KBVB, met op de rug de vermelding ‘VAR’.”
AANKOMST STADION “Busje is er vijf uur
voor aftrap”
Virant: “Het beroemde VAR-busje moet vijf uur voor de aftrap aan het stadion staan. De VAR rijdt daar niet zelf mee, neen. (Lacht) Het wordt door een technieker van het bedrijf dat de apparatuur levert vanuit Evere naar het stadion gebracht. In elk stadion staat het steeds op dezelfde plaats, afgezonderd van de supporters. Maar het is toch al gebeurd dat er fans aan ons busje stonden. Eentje bedreigde me zelfs fysiek, dat was in Beveren. Maar toen ik hem fors van antwoord diende, ging hij lopen. Er kwamen ook drie agenten ter plaatse om ons te beschermen. De Pro League heeft dat incident serieus genomen, want de week nadien was het busje omheind met hekken waar sloten aan hingen.” “Eens we ter plaatse zijn, kleden we ons om in het busje. Vervolgens overleggen we even met de regisseur van de tv-uitzending over hoe de communicatie zal verlopen. Het is altijd handig om bij een rode kaart de regisseur te laten weten waarom die gegeven werd. Dan kan de commentator die extra duiding geven tijdens de wedstrijd en begrijpen de kijkers beter waarom een bepaalde beslissing genomen is.”
“Van bij de regisseur gaat het naar de kleedkamer van de scheidsrechter. Die geeft de VAR zijn instructies mee. Natuurlijk zijn de afspraken over de tussenkomst van de videoref voor elke ref hetzelfde, maar iedere arbiter heeft zijn eigen dingetjes. Na dit korte overleg, dat meestal tien minuutjes duurt, wordt het terrein geïnspecteerd, waarbij er vooral aandacht is voor de camera’s. Ook kijkt de VAR na of het scherm waarop de ref tijdens de match de betwiste fasen zal bekijken wel degelijk functioneert.”
IN HET BUSJE “Oortjes en tv-schermen
testen”
Virant: “Eén uur voor de wedstrijd kruipt het VAR-team in het busje. Eerste opdracht: de camera’s instellen. Bij een gewone match staan er vijf tot zeven camera’s rond het terrein. Voor toppers zijn er dat tien tot veertien. Die moeten juist gezet worden. De hoofdcamera, de twee camera’s achter de doelen, de close-up camera, de buitenspelcamera’s aan de zijlijn…”
“In het busje zijn er zeven tvschermen. Een aantal is te gebruiken met touchscreen, het centrale scherm dat voor mij belangrijk was, kan je ook opdelen in nog eens vier schermen. De hoofdVAR zit in het midden. Hij of zij bepaalt wat er gebeurt, welke calls gemaakt worden en communiceert met zijn assistenten. De ‘operator’ zit links van hem. Die is verantwoordelijk voor de techniek en haalt via touchscreen de juiste beelden op. De ‘avar’ heeft een plaats rechts van de VAR, hij bekommert zich vooral om de buitenspelfasen. Niet eenvoudig omdat je in één aanval soms meerdere passes terug moet om na te gaan of iemand al dan niet offside stond. De beruchte buitenspellijn wordt ook gekalibreerd. Dat moet perfect zijn, want als de buitenspelcamera niet helemaal loodrecht staat op de zijlijn, zal de buitenspellijn niet juist zijn. Ook al scheelt dat maar twee centimeter. Bij een wedstrijd overdag is een automatische kalibratie niet simpel, omdat zo een camera heel lichtgevoelig is. Dus moet ze handmatig gebeuren. We trekken de lijn op het lichaam als we een perfect zijaanzicht hebben. Is dat niet zo, dan zetten we de lijn op de voeten.”
“Tijdens de opwarming van de scheidsrechters worden de oortjes en de schermen getest. Het is me al overkomen dat er omwille van een kortsluiting slechts drie schermen werkten. Ik heb de eerste helft toch afgewerkt, maar heb toen laten weten dat ik de tweede helft niet meer zou beginnen als niet alles zou functioneren. Je moet je job goed kunnen doen. Gelukkig deden na de pauze vijf schermen het wel.”
“Net voor de start zit het VARteam nog even samen, ik gaf dan altijd een korte onderrichting van vijf minuutjes. Om misverstanden te vermijden, want het gaat allemaal heel snel eens de wedstrijd bezig is.”
TIJDENS DE MATCH
“Smartphone is verboden”
Virant: “De hoofd-VAR beslist of er wordt tussengekomen of niet. Review recommended, wordt dan doorgegeven via de oortjes. Ik maakte daarover afspraken met mijn assistenten. Als ik de scheidsrechter meegaf: ‘Rode kaart’, dan mochten mijn assistenten in het busje daar niks tegenin brengen, want dan was ik zeker van mijn stuk. Als ik zei: ‘Mogelijke rode kaart’, dan overlegden we met ons drieën. De scheidsrechter kan onze gesprekken niet horen, pas als wij op een knop duwen om het gesprek op te starten, hoort hij de VAR. Ik sprak altijd de taal van de ref, ik paste me dus aan. Als wij contact hadden opgenomen met de ref moest hij de vinger duidelijk aan het oor houden, zodat iedereen wist dat de beelden bekeken worden. Op tv werd dan het beeld van in het busje, waar een webcam hangt, getoond. Als we de scheids naar het scherm stuurden, maakte hij vervolgens het bekende, rechthoekige gebaar met beide vingers. Als heel de fase achter de rug was, gaf de VAR
Het is al gebeurd dat er fans aan het VAR-busje stonden. Eentje bedreigde me zelfs fysiek, dat was in Beveren. Maar toen ik hem fors van antwoord diende, ging hij lopen
Christof VIRANT
De buitenspellijn trekken, is erg stresserend. Heel het stadion zit te wachten, seconden lijken dan minuten te duren
Christof VIRANT