Voor een breed publiek?

Verloren beschaving? Waren de barbaren beschaafd?

De oude culturen in Midden- en NoordEuropa hadden geen schrift. Alleen vanuit andere culturen is geschreven over Franken, Germanen, Kelten, Galliërs en de stammen (de Belgae) die onder hen ressorteren. En zijn ze als primitieven beschreven. Bogucki ziet dat anders. Eerste zin van dit boek: “Tussen 2000 v.Chr. en 500 n.Chr. werd Europa ten noorden van de Alpen bevolkt door opmerkelijke samenlevingen die zich in veel opzichten konden meten met de klassieke beschavingen rond de Middellandse Zee, op één punt na: geletterdheid.”

Geen jaar gaat voorbij of ergens in Europa wordt een bijzonder stoffelijk overschot van een prehistorische mens ontdekt, in venen, moerassen, luchtdichte doodkisten of gletsjers. Ötzi de IJsman (5.300 jaar oud) is ongetwijfeld de bekendste. Maar je hebt ook de Boogschutter van Amesbury, de Man van Grauballe, de Jongen van Windeby (of was het een meisje?), het Meisje van Egtved, de Vrouw van Elling, het zijn er inmiddels honderden. Velen zijn vergezeld van opmerkelijke en rijke grafschatten. woonden en of ze vochten ‘energiek en met veel enthousiasme’, zoals Bogucki schrijft. Ook de zogezegde barbaren streefden naar status, rijkdom en prestige en dat kun je zien aan de plattegrond van hun huizen: lang, kort, rond, ovaal, rechthoekig, groot en klein. Van waar naar waar bewogen de grondstoffen zich, vuursteen, zout, koper, tin, barnsteen? Chronologisch houden we het bij de traditionele steen-, brons- en ijzertijd. Geografisch bevinden we ons in Europa ten noorden van de Alpen: van Ierland tot Polen en Oostenrijk/Zwitserland, van Scandinavië tot Marseille. Breng je alles in kaart dan kom je tot ‘oplichtende gebieden’, zegt Bogucki.

Bogucki’s interesse begint niet bij die ene