TONGEREN
Vanaf september 2021 zal de gotische toren van de O.L.V.-basiliek in Tongeren toegankelijk zijn voor bezoekers. De ontsluiting, die deel uitmaakt van de laatste restauratiefases van de basiliek, zal de stad 1,5 miljoen kosten.
Vele Tongenaren hebben een sentimentele band met de hoogtoren, die 55,55 meter hoge gotische, stoere toren van hun basiliek. “De toren kunnen ontsluiten voor bezoekers is een verzuchting die niet alleen bij veel toeristen, maar misschien nog meer leeft bij de Tongenaren zelf”, zegt waarnemend burgemeester An Christiaens (Tongeren.nu). “Vanaf september 2020, na de kermis, zullen de werken starten om een jaar later af te zijn.”
Tegelijk gebeurt dan ook de renovatie van de torengevel. “Die is in slechtere staat dan gedacht”, zegt architect Michel Janssen van het gelijknamige architectenbureau. “Brokstukken komen los. Dus dat moest dringend aangepakt worden.” Zo zal de toren in 2020 en 2021 nog eens in de steigers staan.
Ook een museum
Voor Gerard Stassen (sp.a), schepen van Erfgoed, is de ontsluiting van de toren hoe dan ook een kers op de taart na de opening van het Teseum in 2016 en de archeologische site onder de basiliek in 2018. “De toren is voor veel Tongenaren toch het symbool van hun stad. Als je terugkomt van vakantie en je ziet de toren van de hoogkerk, dan weet een Tongenaar dat hij thuis is.”
Wat mag de bezoeker verwachten? Geen lift, want dat zou het binnenwerk van de toren beschadigen. De oude stenen wenteltrap naar de eerste tussenvloer blijft, maar krijgt een veiligere leuning. Op de eerste tussenverdieping komt er een rustpunt om uit te hijgen. De ruimte wordt museaal ingevuld. “Niet alleen met tekstborden waarop we het verhaal van de toren vertellen, maar er komen ook videoschermen, projecties en zelfs een soundscape”, zegt Chris Van Brussel van architectenbureau Michel Janssen.
Van daaruit gaat het met een nieuwe metalen trap, weliswaar gekaleid zodat die opgaat in de mergelkleur van de toren, tot aan de beiaard, en van daaruit tot aan de top waar, na 300 treden, een magnifiek uitzicht wacht.
“De toegang zal betalend zijn, al is de prijs nog niet vastgelegd”, zegt An Christiaens. Een ticket zal kunnen gekocht worden in het Teseum ertegenover. Er is camerabewaking voorzien. Bezoekers maximaal zestig mogen de toren tegelijk bezoeken - zullen oordopjes meekrijgen tegen klokkengegalm. Een aftelsysteem maakt hen opmerkzaam wanneer een klok zal bimbammen.
Laatste loodjes
De werken passen in de laatste grote restauratieronde van de basiliek. Die restauratie zal halfweg het volgende decennium eindigen en dan zestig jaar geduurd hebben. In vijf fases zullen de daken vernieuwd worden, alsook kroongevels en de glas-in-loodramen. De ontsluiting van de toren maakt deel uit van fase 1. In het totaal zal deze restauratieronde circa 12 miljoen euro kosten. Drie miljoen daarvan zijn fiftyfifty te betalen door de stad en de kerkfabriek. De kerkfabriek zal daarvoor een lening afsluiten. “Al hopen we ook op aftrekbare giften via een Herita-rekening”, zegt Jan Jaspers, voorzitter van de kerkfabriek. “Maar een gift kan ook via een QR-code die nu in de basiliek is aangebracht.”
PELT