Twee weken extra om PS en N-VA te masseren
Informateurs Georges-Louis Bouchez (MR) en Joachim Coens (CD&V) krijgen van de koning nog twee weken extra de tijd om “de openingen” van N-VA richting PS verder te bekijken. “Er zijn verklaringen van verschillende partijen die maken dat er wellicht een
Informateurs Georges-Louis Bouchez (MR) en Joachim Coens (CD&V) hebben gisteren van de koning twee weken extra gekregen om de “openingen” die N-VA-voorzitter Bart De Wever richting PS gemaakt heeft, verder te bestuderen. Maar bij de PS zijn ze niet onder de indruk van de verhoging van de laagste pensioenen wat De Wever tijdens zijn nieuwjaarsspeech aankaartte. Daar was al eerder een akkoord over. Voor de PS is de “canyon” tussen hen en N-VA nog altijd even groot. Ze zien de uitspraken van De Wever ook niet als een uitgestoken hand.
MR-voorzitter Bouchez en CD&V-voorzitter Coens bleven gisteren maar liefst twee uur bij koning Filip, wat er al op wijst dat het geen eenvoudig gesprek was. De koning, die voorstander zou zijn van een stabiele regering met een meerderheid in beide taalgroepen, neemt de nieuwjaarstoespraak van N-VA-voorzitter Bart De Wever ernstig. Die leek het voorbije weekend een hand uit te steken richting de PS. “Er zijn verklaringen van verschillende partijen die maken dat er wellicht een opening kan zijn tussen N-VA en de socialistische familie”, zei Coens bij het verlaten van het paleis. Hij verwees ook naar de verklaringen van de kopstukken uit zijn eigen partij - Koen Geens en Hilde Crevits - die de voorbije dagen voor de zoveelste keer herhaalden dat ze een regering willen met een Vlaamse meerderheid, en dat kan alleen met N-VA. De informateurs krijgen nog tot dinsdag 28 januari om dat “te verduidelijken”. Volgende maandag moeten ze ook al eens verslag uitbrengen.
In Wallonië staan alle neuzen richting Vivaldi-coalitie (blauw, groen, rood en oranje), ook bij de MR van Bouchez. De informateurs hebben dus elk een verschillend scenario voor ogen. “Ik ben informateur en mijn persoonlijke voorkeur telt niet”, zegt Bouchez daarover. “Ik sluit niemand a priori uit, maar zal conclusies trekken op basis van de situatie zoals die zich aandient. Zoals ik eerder al zei: niemand zal de coalitie krijgen van zijn dromen.”
Pensioenen
Tot vorige week dachten de informateurs nog dat ze gisteren een trapje hoger zouden kunnen klimmen in de formatieronde. Zeker Bouchez zag zichzelf al als (pre)formateur. De MR-voorzitter maakte zich zaterdag in Het Laatste Nieuws sterk dat hij en Coens wel degelijk een keuze konden voorleggen aan de koning. Maar dat bleek dus tegen maandag al achterhaald. Vrijdagavond – na afzonderlijke ontmoetingen met De Wever en Magnette – was het trouwens al duidelijk dat de informateurs zonder oplossing naar de koning zouden moeten trekken. Bouchez had gehoopt dat CD&V tegen dan zou beseffen dat paars-geel onmogelijk is, maar de christendemocraten houden voet bij stuk.
Acht maanden na de verkiezingen is dus nog altijd dé vraag: wordt de volgende regering er een met of zonder N-VA? De “Grand Canyon” - zo omschreef Geert Bourgeois in november als preformateur de verschillen tussen PS en N-VA - is trouwens niet ineens verdwenen. Dat De Wever zater
dag in zijn nieuwjaarstoespraak zei dat hij de laagste pensioenen wil optrekken voor wie een leven lang heeft gewerkt, zien ze bij PS niet als een toegeving, maar gewoon als iets dat al verworven is. Daar was al een akkoord over in de nota-Magnette. Zelfs over de 1.500 euro netto – een bedrag dat De Wever zaterdag niet eens vermeldde. Ook in het partijprogramma van N-VA was het optrekken van de laagste pensioenen trouwens voorzien, iets waar Peter De Rover, fractieleider in de Kamer, na de speech nog eens expliciet naar verwees. Veel belangrijker is dat De Wever in zijn nieuwjaarstoespraak niets zei over confederalisme, maar ook dat klonk de PS niet als muziek in de oren.
Asymmetrie
De laatste dagen steken verschillende scenario’s van asymmetrische regeringen weer de kop op, waarbij Open Vld gelost zou worden. Maar dat ontkent MR-voorzitter
Bouchez. “Ik heb nog nooit een lid van de familie laten vallen, en ben niet van plan daar vandaag mee te beginnen.” Paars-geel zou dan bijvoorbeeld met CD&V zijn in plaats van met de Vlaamse liberalen. De redenering is dat PS de aanwezigheid van zowel N-VA als Open Vld te rechts zou vinden, een verhaal dat al van deze zomer dateert en op tijd en stond de kop opsteekt. Wat dit scenario geloofwaardig maakt, is dat CD&V nooit zo hard zou vasthouden aan een regering met N-VA als ze zichzelf zou uitsluiten, want in een puur paars-geel scenario is CD&V mathematisch niet nodig. De coalitie van N-VA, CD&V, spa, PS en MR heeft net als paars-geel een meerderheid in elke taalgroep. Net daarom zou Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten aansturen op Vivaldi in plaats van op paars-geel, zo wordt gespind. Maar ook in kringen van PS reageren ze verrast op de scenario’s zonder Vlaamse liberalen. Magnette en Rutten hebben een goede band. En plannen om met N-VA in zee te gaan, heeft de PS-voorzitter – de Grand Canyon indachtig – nog altijd niet.
Inhoud
Ook voor sp.a is er nog niets veranderd. De Vlaamse socialisten regeren alleen mee als ze politiek nodig zijn. Vroeger was: als ze mathematisch nodig zijn, maar dat is intussen bijgestuurd. De Vlaamse socialisten willen weliswaar niet op voorhand partijen uitsluiten, ze gaan alleen voor inhoud, maar ook hier blijft het kompas op paarsgroen staan. De verhalen over het keren richting paars-geel, worden afgedaan als gespin. Uiteindelijk kijkt zowat iedereen naar CD&V. Dat is de partij die de richting bepaalt en die openlijk zegt dat N-VA aan boord moet. Maar tijdens de gesprekken zou Coens zich nooit echt voor een bepaald scenario hebben uitgesproken, terwijl Bouchez het ene na het andere scenario uit zijn mouw schudt.
Wat trouwens als de koning de opdracht van de informateurs niet had verlengd? Dan was de kans niet gering geweest dat De Wever zelf een gooi zou mogen doen als informateur. Het verzet tegen hem begint af te nemen, al wordt dit ook gezien als tijdverlies.