Gif van de haat
De dader van de massamoord in Hanau hoort thuis in de grijze zone tussen pathologische samenzweringsen achtervolgingswaan en terrorisme op extreemrechtse grondslag - een ideologie die het eveneens van comploten slachtofferdenken moet hebben. Uit de eerste berichtgeving valt op te maken dat hij een geplande daad uitvoerde na een systematische voorbereiding. Voor hij de hand aan zichzelf sloeg, vermoordde hij zijn moeder. Dat alles sterkt het vermoeden dat Tobias Rathjen een zeer zieke geest had.
De waanzin die daarin woedde, had evenwel een uiterst herkenbaar systeem. De federale procureur-generaal van de Bondsrepubliek omschreef dat gisteren als een ‘ten diepste racistische overtuiging’.
Uit zijn manifesten en video’s blijkt dat de dader in de loop der jaren een eigen ideologie in elkaar geknutseld had waarin sprake was van volkeren die vernietigd moeten worden, de superioriteit van het Duitse volk, de onbetrouwbaarheid van regeerders, elites en ‘mainstream’ media die in een alomvattend duivels complot zitten. Een complot waarvan Rathjen zich heel persoonlijk slachtoffer voelde. Kanselier Merkel had het gisteren in haar reactie over het gif van het racisme en de haat dat oorzaak is van vele misdaden in de samenleving. De feiten geven haar gelijk. Alleen de voorbij negen maanden al zag Duitsland de aanslag in Halle waar een rechtse extremist een synagoge wilde bestormen, de moord in Kassel op een lokaal politicus die het migratiebeleid van Merkel wat al te enthousiast had ondersteund en zeer onlangs nog de arrestatie in Augsburg en andere steden van een rechts-radicaal netwerk dat eveneens aanslagen voorbereidde.
De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst waarschuwt al jaren voor de toenemende dreiging uit extreemrechtse hoek. Recent lijkt het gevaar acuut te worden. Hebben daders het gevoel dat een groeiend deel van de natie net zo denkt als zijzelf? Dat ze daarom hier en nu tot actie moeten overgaan?
Is er een stemming omgeslagen? Het gedachtegoed van de dader van Hanau is in ieder geval niet zo warrig dat je er niet de these van de omvolking in herkent die je vandaag de dag in Duitse en West-Europese parlementen kunt aanhoren.
Over migratie en de gevolgen moet democratisch en krachtig gedebatteerd worden. Maar het enig aanvaardbare uitgangspunt daarbij is dat we het altijd over mensen hebben, niet over verachtelijke indringers. Hopelijk kunnen we daar terug consensus van maken.