23 hectare natuur maakt plaats voor industrie in Groene Delle
De strijd om natuurgebied de Groene Delle woedt al twee decennia, maar nu lijkt het erop dat een deel van het gebied dan toch moet wijken voor industrie. Dat de Vlaamse regering nieuwe plannen had in die richting was eerder al duidelijk geworden, nadat in 2018 bekendraakte dat er een nieuw gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan werd opgemaakt. Dat GRUP Zolder-LummenZuid werd vandaag voorlopig vastgesteld door de regering, een nieuwe belangrijke stap in het dossier.
Het plan voorziet in een nieuw watergebonden industrieterrein van 27 ha, in het verlengde van het huidige industrieterrein ZolderLummen langs de E313. Het nieuwe bedrijventerrein maakt deel uit van het Economisch Netwerk Albertkanaal. Eerder werd er al een politiek compromis gesloten om niet het hele gebied, maar slechts een deel daarvan om te zetten in industrie. Ook het SALK, het strategisch actieplan dat Limburg moest relanceren na de Ford-sluiting, had daarop aangedrongen. De site is ideaal gelegen voor grote logistieke spelers.
Distributiecentrum
De Vlaamse regering gaat nu samen met Flanders Investment & Trade actief op zoek naar “een Europees of regionaal watergebonden distributiecentrum” dat op deze gronden “een aanzienlijke tewerkstelling wil teweegbrengen”. Met dezelfde werkwijze werd eerder al het Europees distributiecentrum van Nike naar Ham gehaald.
De ontwikkeling van het terrein zelf is in handen van de Vlaamse Waterweg.
“Met deze beslissing krijgt Limburg er 27 hectare watergebonden bedrijventerrein bij en dat op een van de best gelegen plaatsen van Vlaanderen. Op termijn kan dit goed zijn voor minstens 500 jobs én minder vrachtwagens op de weg”, zegt minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). “Dat is goed voor economie én klimaat, want tegelijk beschermen we de Groene Delle definitief als natuurgebied.”
Compensatie?
In totaal moet 23 ha natuurgebied wijken. Daarvan wordt ter plaatste 13 ha gecompenseerd door aansluitend landbouwgebied om te zetten in natuur. Samen met de resterende 70 ha van de Groene Delle, waaronder ook de plas ’t Koet, wordt die 83 ha opgenomen in het Vlaams-Ecologisch Netwerk. Dat moet de bescherming op langere termijn vergroten en vermijden dat het gebied in de toekomst alsnog wordt aangesneden voor industrie.
Voor de 10 ha natuur die ter plaatse niet kan worden gecompenseerd, is er nog geen sluitende oplossing gevonden. “Uiteraard zal dit verlies ook onverwijld gecompenseerd worden”, zegt Demir. “In de regio van de Herkenrodebossen rond Hasselt hebben we 200 hectare gevonden die in aanmerking komen voor de noodzakelijke compensatie van 60 ha. We starten onmiddellijk een planningsproces op om dit zo snel mogelijk in de praktijk te brengen.” Hoe lang het zal duren vooraleer deze 60 hectare nieuwe natuur er zullen zijn, is onduidelijk. Maar nu al staat vast dat het ten koste zal gaan van landbouwgebied in de buurt van de Herkenrodebossen. Net om die reden zat het dossier
ook zo lang in het slop.
Raad van State?
Op de voorlopige vaststelling van het plan volgt nu een openbaar onderzoek van 60 dagen, waarin tegenstanders hun bezwaren kenbaar kunnen maken. In het verleden lokten de plannen rond de Groene Delle bijzonder veel protest uit. Het lokale actiecomité verzamelde 5.000 bezwaarschriften en maakte in 2015 samen met Stijn Meuris een protestlied. “Maar met nieuwe acties of wandelingen zullen we nu niet veel meer kunnen bereiken”, zegt Wilfried Croux. “We zijn nu op een punt beland dat het juridisch gespeeld moet worden. Daarvoor kijk ik vooral naar Natuurpunt. Het probleem met dit plan is dat het zo groot is geworden dat ook de meest waardevolle natuur wordt aangesneden. Het gaat om broekbossen en natte valleien. Ergens anders een bos aanplanten is geen oplossing. Dit verlies kan je nooit compenseren.” Of Natuurpunt naar de Raad van State trekt is nog niet duidelijk. Er volgt binnenkort overleg tussen het actiecomité, de Limburgse Milieukoepel van Gust Feyen en Natuurpunt. “We zullen goed moeten bekijken of we juridische stappen zullen ondernemen”, zegt Jos Ramaekers van Natuurpunt Limburg. Eerder haalden Ramaekers en co hun gelijk in de discussie rond het Essersbos, maar de twee dossiers zijn niet te vergelijken. “De Groene Delle ligt moeilijker. Het gaat wel om natuurgebied, maar het heeft geen Europese beschermingsstatus zoals het Esserbos. Daardoor zijn er ook minder garanties. We zullen dit dus eerst goed moeten bestuderen voor we een volgende stap zetten.” Oppositiepartij Groen spreekt van “verregaande arrogantie” van de Vlaamse regering om dit dossier er net nu door te jagen. “Natuur dichtbij was nooit zo belangrijk”, zegt Vlaams Parlementslid
Johan Danen. “Dat dit nu wordt goedgekeurd door uitgerekend een Limburgse minister van Omgeving, tart alle verbeelding. De provincie kleurt steeds grijzer, terwijl er nog honderden hectares industriegrond onaangeroerd bijliggen in Limburg. Op deze manier zagen we de tak af waar we met z’n allen op zitten, terwijl corona net aantoont hoe belangrijk natuur is.”
Wrange bijsmaak
De beslissing van de Vlaamse regering lokt ook heel wat tevreden reacties uit. De Hasseltse burgemeester Steven Vandeput (N-VA) juicht het compromis toe. “De Groene Delle moest voor ons groen blijven. Dankzij de definitieve bescherming als natuurgebied kunnen we het voor de eeuwigheid bewaren. De ontsluiting takt bovendien aan richting Lummen. Dit is een uitstekend compromis tussen economie en natuur.” Werkgeversorganisatie Voka is opgelucht dat de laatste hordes eindelijk worden genomen. “Het heeft veel voeten in de aarde gehad, maar nu is dit dossier eindelijk gedeblokkeerd”, zegt Johann Leten. “Voor ons heeft dit wel een bittere bijsmaak, want van de meer dan 100 ha die er beschikbaar is, wordt maar een kleine 30 ha industrie. Op deze strategische locatie hadden wij liever meer gezien. Het is zo goed gelegen, niet alleen langs het kanaal, maar ook langs het kruispunt van snelwegen, dat er zeker interesse zal zijn vanuit de markt. We hopen dat de Vlaamse regering nu op dit elan doorgaat. Na de schrapping van Munsterbos is het cruciaal dat er ook snel een beslissing komt voor de gebieden Genk-Zuid-West en Kolenhaven-Lummen. Het blijft ook wachten op de effectieve realisatie van Genk-Zuid-Oost.”