Europa’s schandvlek op Lesbos afgebrand
Europa’s schandvlek, het grootste vluchtelingenkamp op dit continent, bestaat niet meer. Het al jaren overbevolkte kamp Moria op Lesbos brandde in de nacht van dinsdag op woensdag af. Bijna 13.000 mensen zijn dakloos. “Een aangekondigde ramp” volgens hulp
“Ik zag hoe het vuur zich over Moria verspreidde en hoe de brand de hele nacht woedde. Alles stond in vuur en vlam. Mensen renden alle kanten uit om van het inferno weg te komen. Bange kinderen, ouders in shock”, getuigde de Italiaanse projectcoördinator Marco Sandrone van Artsen zonder Grenzen. Net geen 13.000 mannen, vrouwen en kinderen moesten halsoverkop het kamp verlaten zonder een alternatief onderkomen. Onder hen ook de 35 bewoners met corona. Zeker driekwart van de onderkomens in het kamp is vernietigd. Alle medische werking ligt stil, ook die in het kinderhospitaal van AzG. Een pas in gebruik genomen medische post werd verwoest. Als bij wonder viel bij de branden zelfs geen gewonde.
Noodtoestand
De Griekse regering riep gisteren de noodtoestand uit op het Egeïsche eiland en versterkte de politieaanwezigheid om te beletten dat vluchtelingen naar de hoofdstad Mytilini trekken. Athene kondigde aan mensen tijdelijk op een ferryboot, marineschepen en in tenten onder te brengen. Vierhonderd onbegeleide minderjarigen kunnen naar het vasteland. Moria zou niet heropgebouwd worden. Premier Kyriakos Mitsotakis zei dat zijn land dringend hulp van andere EU-lidstaten nodig heeft: “Zo kan het niet meer. Dit is een zaak van volksgezondheid, van menselijkheid maar ook van nationale veiligheid.” Hoewel de oorzaak van de brand niet is vastgesteld, had Mitsotakis het over “de houding van sommige migranten” bij protesten tegen het afzonderen van met corona besmette migranten. De burgemeester van Moria, Yiannis Mastroyiannis, zei dat de weigering van coronabesmetten om naar een isolatiecentrum overgebracht te worden, oorzaak was van brandstichtingen. Het eerste coronageval - een Somalische vluchteling - was afgelopen week vastgesteld. Het hele kamp was daarop in quarantaine geplaatst. Volgens hulporganisaties leidde dat tot een verscherping van de spanningen, met toenemend geweld en zelfmoorden.
Aangekondigde ramp
Moria opende in 2013 op het terrein van een voormalige legerbasis als opvangcentrum voor enkele honderden migranten. Twee jaar later tijdens de vluchtelingencrisis zaten er tienduizenden mensen op een locatie die er hoogstens 3.000 aan kon. Hulporganisaties sloegen de voorbije jaren steeds weer alarm over de hygiënische omstandigheden, het geweld, de drugs en de prostitutie, de verdwijning van minderjarigen. De bevolking van Lesbos die aanvankelijk solidariteit en geduld aan de dag legde, zag hoe de onhoudbare situatie in en om het kamp permanent werd, als gevolg van het nietfunctioneren van Europese en nationale solidariteit. In maart, toen Turkije duizenden migranten liet vertrekken en er weer een stroom naar Lesbos leek te ontstaan, kwam het tot een uitbarsting van geweld tegen migranten en hulporganisaties, aangewakkerd door extremistische groepen. In Griekse media werden buitenlandse hulpverleners gisteren als mogelijke brandstichters aangewezen. Hulporganisaties zelf hadden het over “een ramp die er zat aan te komen” als gevolg van jarenlang Europees wegkijken. Gisteren beloofde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen Griekenland snelle hulp, met als prioriteit “de veiligheid van mensen die geen opvang meer hebben”. Noordrijn-Westfalen, de aan ons land grenzende Duitse deelstaat, wil duizend mensen opnemen. “De verschrikkelijke beelden moeten Europa eindelijk wakker schudden”, riep minister-president Armin Laschet (CDU) op. Duitsland wil een Europees initiatief om Griekenland te helpen door de verdeling van vluchtelingen over lidstaten die daartoe bereid zijn.