“Afkeer van andermans geluidjes is psychiatrische ziekte”

Misofonie, letterlijk ‘haat voor geluid’, is een zeldzame psychiatrische aandoening. Wie aan deze ziekte lijdt, verdraagt het niet als anderen hoorbaar kauwen, slikken, zwaar ademhalen, smakken, slurpen of op hun toetsenbord rammen.

CHECK

Drie psychiaters, een Belg en twee Nederlanders, hebben de Ig Nobelprijs voor Geneeskunde gewonnen voor hun onderzoek naar misofonie, een volgens hen nieuwe aandoening. De prijs heeft niets te maken met de échte Nobelprijs, het is een ludieke prijs die onderzoek beloont dat eerst doet lachen en daarna aan het denken zet. Wie een afkeer heeft van gesmak en geslurp, geklik met een balpen en getik op een computerklavier lijdt aan misofonie. Bij sommige mensen werken deze geluiden zodanig op de zenuwen, dat ze eronder lijden: ze reageren geprikkeld, woedend of zelfs agressief en hebben daar geen controle over. Over de oorzaak tasten de psychiaters nog in het duister. De aandoening heeft niets te maken met een scherper gehoor, mogelijk wel met een verstoorde verwerking van geluidsprikkels in de hersenen, stellen ze.

De psychiaters publiceerden enkele jaren geleden een onderzoek over 42 personen met misofonie, en stelden vast dat de helft kan geholpen worden met cognitieve gedragstherapie, een vorm van psychotherapie.

De ‘stoornis’ staat niet in het handboek van psychiatrische aandoeningen (DSM-5) en past in geen enkel plaatje. Daarom werd het fenomeen een tiental jaar geleden al als nieuwe aandoening voorgesteld: misofonie (haat voor geluiden). Het verschijnsel zou verwant zijn met enkele andere gehoorstoornissen waarbij geluiden versterkt worden waargenomen. Hersenscans bij misofoniepatiënten tonen een overprikkeling van bepaalde gebieden in het brein waar zowel verwerking van geluiden als emoties geregeld worden. Of dit een verklaring biedt, is niet zeker. Wel zeker is dat sommige mensen erg gebukt gaan onder het verschijnsel: ze reageren met afgrijzen op minimale geluiden en vinden dat vervolgens zelf erg ongepast. In Nederland bestaat er een zelfhulpgroep voor mensen die lijden onder misofonie. Er bestaat onenigheid onder psychiaters om misofonie te beschouwen als een nieuwe aandoening. Ook omdat het stigmatiserend is. Misofonie wordt liever beschouwd als een functiestoornis, te vergelijken met oorsuizen of tinnitus. Cognitieve gedragstherapie lijkt dus wel de moeite waard om te proberen, voor wie onder dit fenomeen gebukt gaat.

FACT