Steeds meer jongeren gebruikt als geldezel
Steeds meer jongeren geraken verstrikt in het web van de georganiseerde misdaad. Ze stellen hun bankrekening ter beschikking van organisaties die er crimineel geld doorsluizen. Met een nieuwe campagne wil Febelfin jongeren bewustmaken van de gevaren.
Geldezels. Het is de term die gebruikt wordt voor mensen die hun bankrekening – soms zonder het te beseffen – laten gebruiken om crimineel geld door te sluizen. In het beste geval krijgen ze een kleine vergoeding, maar de kans is reëel dat de criminelen de hele rekening plunderen. Het aantal zaken rond geldezels in ons land blijft toenemen en daarom is bankenfederatie Febelfin een sensibiliseringscampagne gestart. Die richt zich vooral op jongeren omdat ze vaak als doelwit worden uitgekozen. “Het fenomeen van de geldezels is niet nieuw, maar tijdens de coronacrisis is cybermisdaad en dus ook phishing exponentieel toegenomen”, zegt cybercrimemagistraat Volkan Altunbay van het Limburgse parket.
Sneller in de verleiding
De coronacrisis heeft een impact op de financiën van jongeren. Velen zagen hun studentenjob verdwijnen of krijgen minder zakgeld. Zo komen ze sneller in de verleiding om in te gaan op voorstellen van criminelen. “Klassiek is de methode waarbij jongeren in ruil voor wat geld hun bankkaart en pincode afstaan aan een recruiter, de persoon die de geldezels zoekt en overtuigt. Het geld dat door de rekeningen wordt gesluisd, is meestal de buit van phishing of een andere vorm van online oplichting”, zegt Altunbay.
Codetaal
Uit een enquête van Febelfin blijkt dat het fenomeen ook in scholen bekend is, al zouden jongeren er onderling over spreken in codetaal. Geldezels worden dan sappies genoemd. “Slachtoffers worden soms in het echte leven geronseld in de schoolomgeving, in stationsbuurten, op pleintjes waar jongeren rondhangen of in het uitgaansmilieu. Maar het gebeurt zeker ook online. Zoek maar eens op ‘snel geld’ op Instagram en je vindt ze zo, de accounts van personen die met foto’s van dikke pakken bankbiljetten mensen proberen te overtuigen”, zegt Altunbay. De netwerken die door het parket van Limburg zijn blootgelegd, leiden altijd naar Nederland. Veel geldezels beseffen niet dat ze zelf grote risico’s lopen. Ze zullen het geld dat via hun rekening werd gesluisd, moeten terugbetalen aan de slachtoffers van phishing. Verder riskeren ze gerechtelijke straffen en fiscale boetes, maar het kan ook zijn dat de banken hen een rekening, bankkaart of lening weigeren toe te kennen. Als de geldezel een minderjarige is, kunnen de ouders aansprakelijk gesteld worden.
Intimidatie
Daarnaast waarschuwt justitie ook voor fysiek geweld. De criminelen durven soms tot intimidatie overgaan als de geldezels niet doen wat hen gevraagd wordt. “Veel personen begrijpen niet dat ze een stroman zijn voor een witwascarrousel en dus medeplichtig zijn. Geldezels zijn belangrijke pionnen, want zonder hen is het witwassen van de phishingbuit onmogelijk. Daarom worden ze altijd vervolgd”, besluit Altunbay.