Europa geeft China duwtje, Peking geeft oorveeg terug
Met sancties wilde de Europese Unie tonen dat het de Chinese misbruiken in Xinjiang niet laat passeren. Maar Peking slaat snoeihard terug. “China toont de hele wereld dat wij als voetmat te behandelen zijn.”
De Europese Raad van Buitenlandministers kwam gisteren met sancties tegen vier Chinese bestuurders en een bouwbedrijf, vanwege hun rol bij de mensenrechtenschendingen in Xinjiang. Dat is de westelijke provincie waar China Oeigoerse moslims willekeurig arresteert en burgerrechten ontneemt. Concreet mogen de vier en hun familie niet naar hier reizen of tegoeden deponeren in Europese banken.
Sinds vorige week wordt in de Europese wandelgangen gesproken over “het einde van de naïviteit”, en “de eerste sancties tegen China in drie decennia”. Gisteren ebde dat enthousiasme snel weg. China sloeg hard terug met zware sancties voor een tiental Europarlementsleden en voor de 27 ambassadeurs in het Europese Politiek en veiligheidscomité dat het buitenlands beleid in crisissituaties uittekent. Bovendien belooft Peking elke instelling of elk bedrijf dat zich affilieert met de gesanctioneerden, van zijn markt te gooien. “De EU sanctioneert misdaden, China sanctioneert meningen tot in het buitenland”, zegt Chinakenner François Godement in een tweet.
Voetmat
China’s antwoord is nog alarmerender in het licht van waar de 27 lidstaten het maar over eens geraakten. Niet alleen is het aantal gesanctioneerden klein, de sancties komen laat in vergelijking met die van de VS en het Verenigd Koninkrijk. Maar vooral: ze treffen niet de grootste vis in Xinjiang. Dat is Chen Quanguo, de partijsecretaris van die provincie. Hij kwam immers met de totaalvisie over “de deradicalisering” die Xinjiang nodig had. Lees: het opbouwen van detentiekampen. Maar Chen is het kruim van de politieke elite: een persoonlijke vriend van president Xi Jinping, deel van het 25-koppige Politbureau, en hoger in de hiërarchie dan de Chinese minister van Buitenlandse Zaken. Wou de EU haar vingers niet branden aan een man die waarschijnlijk de komende jaren Xi zal adviseren?
“Ik ben niet verbaast, maar wel geshockeerd door China’s respectloosheid”, zegt Assita Kanko (N-VA), Europarlementslid en als lid van het subcomité voor mensenrechten ook gestraft. “China toont de wereld dat wij als een voetmat te behandelen zijn. De EU moet de relatie, ook qua handel, fundamenteel herdenken.”