Zware boetes voor wie slachtoffers ongeval filmt
PRIVACY
BRUSSEL
Sinds de brede introductie van de smartphone, nu goed een decennium geleden, heeft haast iedereen een camera op zak. Dat leidt ertoe dat bij ongevallen of incidenten veel omstanders in een eerste reflex naar hun gsm grijpen, om alles vast te leggen. “Het is sterker dan de mensen zelf, maar ze staan er niet bij stil welke gevolgen dat kan hebben voor slachtoffers of hun naasten”, zegt Kris Verduyckt, Kamerlid voor Vooruit. “Foto’s of filmpjes van slachtoffers maken biedt geen enkele meerwaarde, integendeel, het kan net emotionele schade veroorzaken bij de betrokkenen.”
“Lijkenpikkers”
Verduyckt was vorige zomer zelf getuige van het zware ongeval met de Dodge Ram, die frontaal inreed op dertien wachtende auto’s aan een kruispunt op de NoordZuidverbinding in Houthalen. Meteen na het ongeval, terwijl de slachtoffers nog gekneld zaten, liepen omstanders tussen de wrakken door en filmden het tafereel.
Een aanwezige agent van de politiezone Carma postte op Facebook een aanklacht tegen wat hij “lijkenpikkers” noemde, die bovendien het werk van de hulpdiensten bemoeilijkten. “Bedankt ook dat u ongegeneerd tussen de wrakken liep met uw smartphones in de hand terwijl er nog mensen kermend van de pijn gekneld zaten in hun voertuig. Bedankt ook aan de vrouw die ongegeneerd filmde in een gekanteld voertuig op zoek naar beelden die nog net iets spectaculairder waren dan de rest”, zo schreef de agent.
Herkenbaar
Kris Verduyckt praatte na het ongeval met politie en gerecht en kwam tot de conclusie dat het niet om een alleenstaand geval gaat. “Alleen is er vandaag geen specifieke wetgeving om dit verwerpelijk gedrag te bestraffen. De privacywetgeving volstaat hier niet voor. Het is dus dringend tijd dat er duidelijke regelgeving komt.” Met een nieuw wetsvoorstel wil Verduyckt het filmen en fotograferen van slachtoffers expliciet strafbaar stellen. Niet alleen bij ongevallen, maar bijvoorbeeld ook bij feiten van geweld. “Wie toch beelden maakt of verspreidt van een herkenbaar slachtoffer riskeert een geldboete tot 15.000 euro of een gevangenisstraf tot twee jaar. Met herkenbaar bedoelen we niet alleen dat het gezicht zichtbaar zou zijn, maar bijvoorbeeld ook de kleding waaraan iemand te herkennen is. Voor politie, justitie en journalisten voorzien we een uitzondering op deze regels.”
Volgens Verduyckt gaat het om strenge straffen. “Het is duidelijk dat de maatschappij de sociale normen rond het gebruik van de smartphone nog niet helemaal heeft gevormd, maar dit is er echt over. We moeten een lijn trekken.” Hij verwijst naar gelijkaardige wetgeving in Duitsland, waar op het filmen en fotograferen van slachtoffers eveneens een celstraf tot twee jaar staat. Ook in Nederland werd er al een gelijklopend wetsvoorstel ingediend. Verduyckt wil zo snel mogelijk hoorzittingen organiseren in de Kamercommissie Mobiliteit.
Twee keer nadenken
Het verkeersveiligheidsinstituut VIAS staat achter de nieuwe wetgeving. “Wij vinden dit een logisch voorstel”, zegt woordvoerder Stef Willems. “Dit soort dingen film of fotografeer je niet, dat doe je gewoonweg niet.” Willems wijst erop dat er vandaag wel al regels bestaan voor bestuurders die al rijdend een ongeval filmen en daardoor soms kijkfiles veroorzaken. “Op een gsm in de hand houden achter het stuur staat een boete van 116 euro. Veel hogere boetes voor het filmen of fotograferen van slachtoffers zullen mensen misschien twee keer doen nadenken.”