“Hans lijkt op mij, we plukken de dag”
Als jeugdspeler zomaar bij PSV opstappen, omdat je het er oneerlijk aan toe vindt gaan. Het is Hans Vanaken ten voeten uit. Een sterk rechtvaardigheidsgevoel gemixt met een carpe diem-mindset. De Lommelse Rode Duivel door de ogen van zijn mama Renild Jans. “Zijn eerste vriendinnetje moest meteen de ware zijn en hij had nog gelijk ook.”
Hans Vanaken, 28 jaar, viervoudig kampioen van België, twee keer laureaat van de Gouden Schoen en Rode Duivel. Lang voor dat alles was de spelmaker van Club Brugge ook een goede student en een braaf kind, zo vertelt mama Renild, ambtenaar in Lommel. “Ik heb dagboeken van de jongens bijgehouden en daar nog eens snel in gebladerd voor je me belde”, zegt ze. “Hans was een gezellig manneke en eigenlijk een dikke baby, maar hij sliep heel slecht. Het duurde even vooraleer hij zijn draai gevonden had.”
Renild beschrijft haar jongste zoon als iemand die zich niet anders zal voordoen dan hij is. “Hans is een rustige jongen. Hij zal zeker een grapje vertellen en onnozel doen, maar hij zal zich ook nergens snel in opjagen. Alleen als het op spelletjes aankomt. (lacht) Dan is het een echte winnaar, dat kunnen jullie wel zien op het voetbalveld. Verder is hij de rust zelve. Op school stak hij zelden iets uit. Een keer was hij op de speelplaats te hevig, maar dat was ook weer tijdens het voetballen.”
Goeie student
School is Vanaken nochtans altijd goed afgegaan. “Niet dat hij thuis veel studeerde. Hij lette gewoon goed op in de klas en dan kende hij het al. Hans onthoudt heel goed. Buizen had hij nooit en hij is nooit blijven zitten. Tijdens de examens had ik zelfs meer stress dan Hans en zijn broer Sam. Dat was voor die twee de schoonste tijd van het jaar, omdat ze dan vroeger thuis waren. ‘Moet je niet gaan leren?’, vroeg ik dan. Het antwoord was altijd: ‘mama, ik ken het al’. Wel, je kon daar niks op zeggen, omdat de resultaten goed waren.”
Na het middelbaar begint Vanaken zelfs aan een studie marketing aan de PXL. “Al zat Hans daar meer in de refter dan in de klas”, vermoedt Renild. “Hij heeft die studie ook niet kunnen afmaken. Toen hij van Lommel naar Lokeren transfereerde, verhuisde hij naar Antwerpen. Op de Karel de Grote-hogeschool moest je verplicht aanwezig zijn, maar dat ging niet door zijn trainingen.” Volledige focus op zijn sport dus.
Beginnen met voetballen doet Vanaken bij de duiveltjes van Lommel SK. Hij doet dat goed en wordt opgemerkt door PSV Eindhoven. Hij is tien als hij de sprong naar de Nederlandse topclub waagt. “De cultuur in Eindhoven was misschien harder, maar hij heeft zich daar nooit aan gestoord”, herinnert Renild zich. “Ik vond het zelf ook een heel toffe periode. Het was een ploegje met zeven Belgen en de onderlinge verstandhouding met de ouders was heel goed. We gingen altijd mee op verplaatsing en dat was heel plezant.”
Rechtvaardigheidsgevoel
Vanaken blijft uiteindelijk vier jaar bij PSV. Niet omdat de Lommelaar niet goed genoeg wordt bevonden, zoals vaak verkeerdelijk wordt gedacht, wel omdat hij zelf kiest voor een vertrek. “Op een bepaald moment zei Hans dat hij niet meer ging en het was meteen gedaan”, weet Renild nog. “Het was een moeilijker jaar waarin hij een enorme groeistoot had gehad en last kreeg van zijn spieren. Hij lag er daardoor een halfjaar uit. Op een toernooi viel hij eens naast de ploeg en dat vond hij niet eerlijk. Hans kan er echt niet tegen als hij het gevoel heeft dat er hem onrecht aangedaan wordt. Zijn vader Vital en hij zijn toen nog met de jeugdcoördinator van PSV gaan praten. Die vertelde dat het wel goed zou komen, maar Hans zijn besluit stond vast. ‘Die zevert maar wat’, zei hij op de weg naar huis. (lacht) Hij keerde terug naar Lommel en heeft daar nooit spijt van gehad of nog een woord over PSV gerept. Zo is hij. Als er nu een transfer zou spelen, zou hij de club eerst met Vital bespreken, maar zich daar niet door laten leiden. Hij hakt zelf de knoop door.”
“Hij was als kind ook nog niet echt bezig met profvoetballer worden”, denkt Renild. “We wisten wel dat hij goed kon voetballen – anders komt PSV je niet halen - maar profvoetballer? Elk jong voetballend kind wil dat worden, zeker? Hans heeft het nooit expliciet gezegd. Al lachte hij wel af en toe: ‘Wie gaat er met mij mee als ik naar Barcelona ga?’ Maar hij was eerder iemand die het dag per dag bekeek, nu nog steeds.”
Grote doorbraak
Het grote publiek leert Vanaken in 2013 kennen. Anderlecht-Lokeren, zijn debuut in eerste klasse, is meteen een schot in de roos. Met twee goals velt hij de regerende landskampioen. “Hoeveel telefoons Vital daarna heeft gehad! Hans vond het allemaal wel spannend ook. ‘Alle camera’s waren na de match op mij gericht’, zei hij. Hij was onbekend en maakte daar ineens het verschil. Wij zaten in de tribune in het Anderlecht-vak. In de tweede helft zijn we op andere plaatsen gaan zitten, want we sprongen voortdurend recht en je zag de men
“‘Het eerste meisje waar ik zot van ben, wordt ze en blijft ze’. En
dat was Lauren. Ze zijn samen vanaf hun twintigste’
Renild Jans “Voor Hans en zijn broer Sam
waren de examens de mooiste tijd van het jaar. Dan waren ze vroeger thuis van school”
Renild Jans
sen op den duur toch wat raar kijken. (lacht) We wisten dat hij goed kon sjotten, maar op Anderlecht verwachtte je dat niet. We stonden er een beetje perplex van. Zo van: ‘Wat doet die nu?’ Ongelooflijk was dat.”
Vanaken is dan trouwens al samen met Lauren, de liefde van zijn leven. Renild: “Hans was geen vrouwenverslinder. Hij had wel altijd veel vriendinnen, maar als ik vroeg of dat zijn vriendin was, zei hij altijd ‘neen’. ‘Het eerste meisje waar ik zot van ben, wordt ze en blijft ze’. En dat was Lauren. Ze zijn samen vanaf hun twintigste. Aan twee kanten is dat de perfecte match.”
De carrière van Vanaken verloopt intussen crescendo. Hij maakt een toptransfer naar Club Brugge en stapelt de individuele en collectieve prijzen op. “Zijn twee Gouden Schoenen vind ik de max.
Hij was ook twee keer Profvoetballer van het Jaar, werd kampioen. De titelvieringen in Brugge, die hele sfeer, met de hele bende weg, zijn onvergetelijk. Maar ik ben er ook trots op dat hij de eerste Lommelaar op een eindtoernooi is sinds Johan De Vriendt. Dat is toch al 50 jaar geleden, hoorde ik onlangs. We hebben Hans er nog niet over gehoord, maar wij vinden het vreemd dat hij twee keer in de tribune moest plaatsnemen. Het is een beslissing van de trainer en wij hopen dat hij nog speelminuten krijgt.”
Hoge bomen
Bij profvoetbal komt ook kritiek kijken. Iets dat Renild goed kan relativeren. “De ene ziet iets in je en de ander niet”, zegt ze. “Daar maak ik me niet druk om. Hoge bomen vangen veel wind, je kan je daar beter bij neerleggen. Op sociale media wordt er ook zoveel onzin verteld. Commentaar zal je altijd krijgen, jaloezie en afgunst ook. Ik jaag mij daar niet in op.”
Ten huize Vanaken blijkt van jaloezie sowieso al geen sprake. Broer Sam voetbalt ook, maar zijn carrière nam niet zo’n hoge vlucht als die van Hans. Hij speelt voor THES Sport. “Dat is voor Sam nooit een probleem geweest. Dat heeft hij ook niet in zich. Toen Hans bij Lommel speelde, zei Sam: ‘Mama, hij moet hier weg. Hij dribbelt iedereen voorbij. Hij is te goed voor Lommel’. Als ze tegelijkertijd speelden, splitsen Vital en ik ons altijd op. Zo hebben we het vroeger altijd gedaan en zo is het nog altijd. Vital en ik lossen elkaar af. Al zal Sam ook zeggen: ‘Mama, naar Virton hoef je niet te komen. Ga maar naar Hans’. Het zijn verschillende karakters. Hans is eerder een moederskindje, zijn broer neigt meer naar Vital. Niet dat dat heel erg naar voren komt, maar Hans zal meestal naar mij bellen. Wij zijn ook gelijkaardiger, plukken de dag. Terwijl Vital zich meer druk kan maken over dingen die nog niet gebeurd zijn.” Ook nog niet gebeurd, maar wel iets dat vaak ter sprake komt in de media: een transfer naar het buitenland. “Als er iets interessants komt, zal Hans het overwegen. Maar hij gaat er niet naar op zoek”, weet Renild. “Hij woont graag aan de kust en hij voelt zich goed bij Club. Wat ik vind? Ik zou geen neen zeggen tegen Italië. (lacht) Om op vakantie te gaan, zou ik dat heel leuk vinden. Maar zolang de kinderen gelukkig zijn in Brugge, zijn wij ook gelukkig. Stel dat hij morgen in China vijf keer meer kan verdienen, dat moet hij niet doen. Als je voor geld gaat, kom je gegarandeerd terug. Ik denk dat Hans ook zo denkt. Misschien dat hij op zijn 34ste dat risico wel durft nemen, maar het is ook iemand die graag dicht bij vrienden en familie zit.”