Aantrekken en afstoten op 11 juli
Klassiek riepen de Vlaams-nationalisten op 11 juli op tot meer zelfbestuur. Maar hoe die droom verwezenlijken, daarover blijven N-VA en Vlaams Belang het oneens. Zelfs met een meerderheid in zicht.
In de plantentuin in Meise werd zondag de Vlaamse feestdag gevierd, maar opvallender dan de obligate speeches was het spel van aantrekken en afstoten dat N-VA en Vlaams Belang afgelopen weekend opvoerden.
Zaterdag haalde Vlaams Belangvoorzitter Tom Van Grieken hard uit naar N-VA en de “communautaire leegheid” van de Vlaamse regering onder leiding van Jan Jambon, “de man die tijdens de coronacrisis geen aanstalten maakte om de Vlaamse bevoegdheden autonoom in te vullen en al aan het Belgische handje van (premier Alexander) De Croo loopt”. Van Grieken voelt zich gesterkt door recente peilingen die Vlaams Belang keer op keer op één zetten. De kritiek moet niet alleen het onderscheid maken tussen de dadendrang van Vlaams Belang en de makke uitvoering van de Vlaamse bevoegdheden door N-VA, maar ook het verschil accentueren op federaal niveau, waar de twee partijen vanuit de oppositie vaak gelijkaardige kritiek uiten op de federale Vivaldi-regering.
Frontvorming
Maar naast dat slaan, is er ook het zalven. “Ondanks de wederzijdse kritiek moeten we een Vlaams front vormen”, richtte Van Grieken zich tot Jambon. “Slaafs en passief deze Belgische martelgang blijven ondergaan, is geen optie. Enkel met een Vlaams front kunnen we onze gemeenschappelijke Vlaamse doelen realiseren.” Die oproep tot frontvorming is niet nieuw, maar wel dwingender dan ooit, nu de laatste peilingen N-VA en Vlaams Belang samen procentueel net onder de 50 procent zetten. Als ze die uitslag in 2024 effectief halen, zou dat genoeg kunnen zijn voor een meerderheid in zetels in het Vlaams Parlement.
Voor Vlaams Belang zou dat dé kans zijn om eindelijk aan het beleid te kunnen deelnemen. Van Grieken weet dat hij daarvoor de N-VA nodig heeft, omdat de samenwerking met alle andere partijen uitgesloten is. Te hard chargeren tegen De Wever en co zou dus contraproductief kunnen zijn.
Catalaans scenario
Bij N-VA geen woord daarover. Op deze 11de juli werd als vanouds benadrukt dat er nood is aan communautaire hervormingen. “De coronacrisis heeft de zwakheden en beperkingen van onze staatsstructuur blootgelegd”, zei Vlaams Parlementsvoorzitter Liesbeth Homans (N-VA). Ze riep op om los te komen van de “symbolenstrijd en dogma’s.” Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) had het over “het land hertekenen vanaf een wit blad”.
Het maakt duidelijk waar het verschil zit tussen Vlaams Belang en N-VA: beide partijen zien een andere weg naar hun doel. Vlaams Belang droomt ervan om naar Catalaans voorbeeld de onafhankelijkheid uit te roepen in het Vlaams Parlement, met steun van N-VA. Een scenario dat De Wever onlangs nog uitsloot wegens te revolutionair.
Boedelscheiding
Waarom? Omdat De wever zijn eigen strategie niet wil dwarsbomen. Het doel is en blijft om in 2024 samen met de PS tot een “ordentelijke boedelscheiding” te komen. Lees: zo veel mogelijk bevoegdheden regionaliseren. Een eerste poging daartoe strandde in de zomer van 2020. Als De Wever over drie jaar naar de onderhandelingen trekt met Vlaams Belang als Vlaamse bondgenoot, is de kans groot dat PS zal steigeren. Net daarom blijft de N-VA-voorzitter elke samenwerking met Vlaams Belang uitsluiten.
“De Wever is een Romeinse keizer die de voeling met zijn onderdanen verloren is”, reageerde Van Grieken onlangs nog, doelend op de vele N-VA’ers die volgens hem wél met extreemrechts in zee willen gaan. Zaterdag voegde hij daaraan toe: “Wat bezielt De Wever eigenlijk wanneer hij keer op keer een samenwerking met het Vlaams Belang uitsluit en in één adem telkens smeekt en bedelt bij de PS? Vroeger zei De Wever dat een stem op het Vlaams Belang een stem was op de PS, maar vandaag is het omgekeerde waar: een stem op deze N-VA en je krijgt er gratis de PS bij.”
Het mag duidelijk zijn: hoewel de peilingen de V-partijen op historische cijfers zetten, is de frontvorming ver weg.
“Wat bezielt De Wever eigenlijk wanneer hij keer op keer een samenwerking met het Vlaams Belang uitsluit?”
Tom Van Grieken
Voorzitter Vlaams Belang