LEGENDARISCHE DISCOTHEKEN
Dansvloer vol bloed in de Monty
Fernanda Alles is haar echte naam, maar in Alken wordt de 90-jarige vrouw vooral geassocieerd met de discotheek die ze jarenlang uitbaatte. “Ze kennen me hier allemaal”, zegt Fernanda. “Onlangs nog hoorde ik een man tegen zijn vrouw zeggen: ‘Kijk daar, ma Monty.’ Ik moest erom lachen.” De Monty is dan ook een begrip in Alken en de verre omgeving. De naam wordt bedacht door Fernanda’s man Achille Vanderstraeten, die stierf in 2010. Tijdens de oorlog belandt hij een keer met zijn fiets in de gracht wanneer hij moet uitwijken voor de jeep van de Britse generaal ‘Monty’ Montgomery. De ontmoeting blijft hangen en de naam voor de discotheek is geboren. Later zal de familie Vanderstraeten ook nog de Montini in Brustem en de Dockside in Hasselt openen. Beginnen doet de Monty nochtans als een cinemazaal. “Achilles ouders hadden een café”, vertelt Fernanda. “In 1947 is mijn man op die plek begonnen met een cinema.” Dat loopt goed. Als het kermis is, worden de banken naar buiten gedragen en speelt een orkestje in de Monty. Stilaan transformeert de bioscoop in een feestzaal. Op zondag is het bal, op zaterdag vinden er bruiloften en feesten plaats. “Op zaterdag hadden we dikwijls studentenverenigingen uit Leuven: Hesbania, Limburgia… Die kwamen met bussen naar hier”, zegt Fernanda. Om de bende in toom te houden, heeft Fernanda een lat achter de toog liggen. “Als ze pinten probeerden weg te nemen, kregen ze een tik op de vingers. Ze plunderden zelfs mijn keukenkasten als ik niet uitkeek.”
Lief vinden
Als Will Tura in 1962 doorbreekt met Eenzaam zonder jou staat hij al gauw op het podium in de Monty. “Als Will Tura kwam, zat de zaak vol”, zegt Fernanda. “Zijn broer Staf kwam dan ook mee. Het was hij die zei dat we een disco moesten beginnen.” Staf is overleden in 1998, maar Will Tura zelf kan het zich zo voorstellen. “Mijn broer was twee jaar jonger dan ik. Hij was mijn manager en geluidstechnicus. Ik trad altijd live op, met muzikanten. Staf zorgde er dan voor dat mijn geluid in orde was.” Dat Staf in de pioniersjaren al interesse had in discotheken, verbaast Tura niet. “Hij had een goed gevoel voor muziek en was geïnteresseerd in geluidsinstallaties. Ik kende zijn rol in de geschiedenis van de Monty niet, maar het is alleszins leuk om te horen.” Discotheek Monty is geboren en lokt meteen veel volk. “Zwijg stil, het sloeg in als een bom”, zegt Fernanda Alles. Meer dan veertig jaar lang blijft de Monty overeind als een duizend vierkante meter grote speeltuin om te dansen, te drinken en een lief te vinden. “Iedereen uit de streek kwam hier”, zegt Fernanda’s schoonzoon Stephane Groven. “Heel veel koppels hebben elkaar hier leren kennen. Mensen zeggen me vaak: ‘Stephane, die tijd komt nooit meer terug’.”
Vijfjaarlijkse make-over
Groven kan het weten, want samen met zijn vrouw stond hij vanaf midden jaren zeventig aan het roer in de Monty. “Discotheken uitbaten is een vak apart. Een andere zaak kan je rustig van de grond opbouwen. Maar als je discotheek de eerste weken niet vol zit, heb je een probleem. En zelfs als het wel goed gaat, raken de mensen je na een tijd beu. Dan moet je ingrijpen en de hele zaak vernieuwen. Mijn schoonvader had dat goed begrepen. Die wilde altijd iets nieuws brengen. Toen de jeans in de mode waren, liet hij het hele interieur bijvoorbeeld bekleden met blauwe jeans. En daarboven rode lampenkapjes. Heel chic. De mensen moesten over je praten.” Minstens om de vijf jaar kreeg de Monty dan ook een make-over. “Voor een kleine verbouwing rekenden we 6 miljoen frank (150.000 euro, nvdr.), voor een grote 9 miljoen (225.000 euro, nvdr.). Maar veel uitbaters hadden niet door dat het zo werkte. Die leefden erop los als het geld binnenstroomde, maar hadden niets meer over als er vernieuwd moest worden.”
Om de discotheek draaiende te houden, doet Groven midden jaren zeventig open op zondagmiddag. Later voert hij het happy hour in. Ook op het vlak van muziek wordt er vernieuwd, zij het met lichte tegenzin. “Ik ben een van de eersten in Limburg die op de kar van de housemuziek gesprongen is”, zegt Groven. “Al moet ik toegeven dat ik het zelf helemaal niks vond. Echte disco is voor mij nog altijd de beste muziek. House, dat is niet dansen. Dat zijn bokkensprongen van een ezel die een schop heeft gekregen.”
Dj-vuurdoop
Dat de Monty zich in de vroege jaren negentig toch aan house waagt, is de verdienste van Bart Jeuris, uitbater van taverne Sportwereld in Alken. “Ik kende Stephane van de kroegentocht die we organiseerden in Alken”, zegt Jeuris (49). “Ik had hem al eens meegenomen naar housediscotheken in Diest en Nederland. Ik vond het een gat in de markt, maar hij was daar totaal niet voor te vinden. Na lang zeuren zei hij: ‘Oké, je mag op vrijdagavond een keer house draaien in de Monty.’” Het is 10 juli 1992. De toegang bedraagt 100 frank (2,50 euro), maar via platenwinkels in het hele land worden 15.000 vrijkaarten verspreid. Het enige probleem: Bart Jeuris, voor de gelegenheid omgedoopt tot dj U4EA, heeft geen enkele ervaring als dj. “Een uur voordat de Monty zou opengaan, zag ik hem achter de discobar staan. Het
“Als Will Tura kwam, zat de zaak vol. Zijn broer Staf kwam dan ook mee. Het was hij die zei dat we een disco moesten beginnen”
Fernanda Alles Voormalige uitbaatster van de Monty
blaadje waarop hij zijn nummers opgelijst had, trilde in zijn handen”, vertelt Groven. “Ik zei tegen mijn vrouw: ‘Nu gaan we iets meemaken.’” Maar de zaak stroomt vol en de sfeer is uitgelaten. “We hadden drie kooien laten maken, zoals we gezien hadden in een andere discotheek. Iedereen hing daaraan te sleuren, ongelooflijk”, zegt Groven. Ondanks zijn totale gebrek aan ervaring weet Jeuris zich staande te houden achter de draaitafel. Uit de boxen knallen househits als Don’t You Want Me van Felix en Pullover van Speedy J. “Dankzij mijn goeie muziekkeuze heb ik me uit de slag weten te trekken. Ik was 20 en het was een droom die in vervulling ging.”
Drugs
De houseavonden in de Monty zijn een succes, maar dat wordt niet door iedereen gesmaakt. “Die housemuziek trok heel ander volk. Mensen die van verder kwamen”, zegt Groven. “De feestjes gingen door tot ’s morgens vroeg. Er was lawaai op straat en er stonden overal auto’s. De burgemeester zei dat het zo niet verder kon en heeft me een sluitingsuur opgelegd.” Groven verhuist de houseavonden naar de Montini in Brustem. Bart Jeuris wordt er resident dj en zal er beats spuien tussen grote namen als Franky Jones en Yves Deruyter. De Monty plooit intussen terug op populaire dansmuziek, maar zweert de pure house af. “Daarna is het serieus bergaf gegaan”, zegt Groven. “Het was de periode dat VTM begon. Elke zaterdagavond zonden die een goeie film uit. Het volk kwam pas om half elf binnen en een paar uur later moest ik al dicht vanwege het sluitingsuur.”
Met de opkomst van de housemuziek groeit ook het drugsprobleem. “Je zag het voor je ogen gebeuren”, zegt Groven, die een elektronisch pasjessysteem invoert om dealers en vechtersbazen buiten te houden. “Ik heb veel drugs in mijn handen gehad. We hadden een afspraak met de rijkswacht. Als we drugs zagen, namen de portiers die af. We schreven de identiteitskaart over en bezorgden dat in een enveloppe aan de rijkswacht. Maar het was dweilen met de kraan open. Als de ene gepakt werd, kwam er een andere in de plaats.” In 2008 zetten Groven en zijn vrouw een punt achter de Monty. “Ik had altijd gezegd dat ik op mijn 55ste zou stoppen. Een vroegere dj heeft de zaak nog een tijdje gehuurd, maar het marcheerde niet meer.” De sluiting is een mijlpaal voor hele generaties discotheekbezoekers.
Dansvloer vol bloed
Tot slot nog even terug naar 1968. Lang voordat John Travolta zijn danskunsten demonstreert op een lichtgevende dansvloer in Saturday Night Fever heeft de Monty al een glazen dansvloer met gekleurd licht eronder. “Het was een schone feestzaal”, zegt Roger Schoels (77) uit Wellen die er trouwde met zijn vrouw Jeannine. “Om een uur of drie, vier ’s morgens stond de dansvloer nog aardig vol. Mijn vrouw was aan het dansen met Achille, de baas van de Monty, toen ze door de glazen vloer zakten.”
Hoewel Achille Jeannine kan opvangen, blijft ze niet ongedeerd. “Ik had een serieuze snee in mijn voet en er was overal bloed”, zegt Jeannine. “Paniek natuurlijk. Het feest was meteen gedaan en wij zijn die nacht nog naar het ziekenhuis gereden voor verzorging. Waarna Roger me thuis over de drempel heeft moeten dragen, zoals het hoort bij een huwelijk.” (lacht)
“Ik ben een van de eersten in Limburg die op de kar van de housemuziek gesprongen is.
Al moet ik toegeven dat
ik het zelf helemaal niks
vond”
Stephane Groven
Voormalige uitbater
van de Monty