COMPLEET MACHTELOOS
Limburg vreest het slechtst mogelijke scenario: de Maas die voor het eerst in honderd jaar buiten haar winterbekken treedt. In sommige Maasgemeentes vroegen de burgemeesters hun inwoners vrijwillig te vertrekken, op andere plaatsen was evacuatie verplicht.
In Lanaken is gisteren gestart met de verplichte evacuatie van bewoners van de Maasdijk. Ook de burgemeesters van andere gemeenten drongen ’s avonds aan op een vrijwillige evacuatie in de kerkdorpen langs de Maas. Er werd gevreesd voor het slechtst mogelijke scenario: de Maas die voor het eerst in honderd jaar buiten haar winterbekken treedt.
Gouverneur Jos Lantmeeters zat gisteren om middernacht nog samen in crisisoverleg met de burgemeesters van de Maasgemeenten. “We maken ons zorgen om het debiet van de Maas”, vertelde hij aan de VRT. “We verwachten het hoogtepunt vrijdagochtend rond 6 uur en dat kan een hoogtepunt zijn van waarop de dijken van de Maas niet berekend zijn. Daarom hebben we beslist dat mensen die kortbij de Maas wonen vrijwillig geëvacueerd worden. We gaan dus de mensen in die zes gemeentes rond de Maas. evacueren.” “We maken ons ook zorgen over de sluis in Monsin, om twee redenen. Als die sluis het begeeft, weten we niet wat de gevolgen daarvan zijn. Dat is niet te voorzien. We moeten eigenlijk voorzien zijn op het onvoorzienbare. Maar de sluis zorgt er ook voor – omdat die niet goed werkt – dat het waterniveau in het Albertkanaal stijgt. Dat niveau stijgt vannacht wellicht nog met één extra meter. Dat betekent dat ook het Albertkanaal kan overstromen, en we weten niet wat de gevolgen daarvan zijn. Het water is onberekenbaar, het water is wild. We kunnen dat niet controleren. Wij zorgen er, samen met de burgemeester en de politie, voor dat ieders eigendom bewaakt blijft.”
Slechtste scenario
Er zijn simulaties waarbij de Maas een debiet krijgt van meer dan 3.700 m3 water per seconde, terwijl de Maasdijken slechts voorzien zijn op 3.500 m3. Het winterbekken kan dan het water niet meer binnenhouden, waarna de Maas buiten haar oevers zou treden, iets wat in 100 jaar niet gebeurd is. De piek werd verwacht tussen rond 6 uur vrijdagochtend. In het slechtste scenario zou het waterpeil in enkele kerkdorpen tot bijna 2 meter stijgen. Eerder op de avond werd in Lanaken al overgegaan tot een verplichte evacuatie. “We gaan een stuk van de Maasdijk, een woonwijk vlakbij de Maas, verplicht evacueren. Mensen die willen, kunnen terecht in het ontmoetingscentrum Jeugdpark”, zei burgemeester Marino Keulen van Lanaken donderdag. De inwoners van de Maasgemeenten werd om een vrijwillige evacuatie gevraagd, maar daar was ’s avonds weinig animo toe. Het ging om de inwoners van Heppeneert en Aldeneik (Maaseik), Kotem, Meeswijk, Leut en Vucht-dorp (Maasmechelen), delen van Lanklaar en het mijnverzakkingsgebied Stokkem (Dilsen-Stokkem) en delen van Kinrooi. Zij lopen het risico dat hun huizen gedeeltelijk onder water komen te staan.
Crisiscel
De crisiscel dringt aan op die evacuatie: “Aan bewoners wordt gevraagd om voor hun eigen veiligheid te zorgen en naar een veilig onderkomen bij vrienden of familie te gaan. Mensen krijgen deze tips: berg waardevolle spullen veilig en hoog op, schakel gas
“Het water is onberekenbaar, het water is wild”
Gouverneur Jos Lantmeeters
en elektriciteit uit en help kwetsbare buren en ouderen met evacueren.”
“We hebben gezien dat het water plots heel snel kan komen. Dat heeft de situatie in Wallonië gisteren en vandaag aangetoond”, aldus Sofie Vandeweerd, burgemeester van Dilsen-Stokkem. Maar onder andere de inwoners van Meeswijk, Leut en Vucht waren donderdag rond 22 uur niet van plan te evacueren. “De vorige keren stond het veel hoger en stonden we hier in het water. Nu is er geen water te zien. We vertrekken dus niet”, zeiden enkele mensen aan de winterdijk in Mazenhoven bij Leut.
Albertkanaal
Omdat er ook een risico bestaat dat het Albertkanaal buiten de oevers zou gaan, wordt er ook bekeken wat er in Kanne bij Riemst moet gebeuren. De bewoners werd rond 22.30 uur gevraagd om vrijwillig te evacueren. Intussen is er ook een crisiscel opgericht in de dorp. De politie hield de zaak in de gaten en ging indien nodig deur na deur af om mensen te verwittigen. De sporthal werd geopend om mensen die niet elders terechtkunnen op te vangen. De vraag om vrijwillig te evacueren kan in de loop van de nacht herzien zijn naar een dwingend bevel tot evacuatie. In de Neder- landse buurgemeenten werd er al verplicht geëvacueerd.