UHasselt-prof onderzoekt hoe plastic uit kleding weer plastic kabel kan worden
Twintig procent van de totale plasticproductie verdwijnt vandaag in uw T-shirt of elastische broek. Ook onze kleding draagt dus bij aan de plasticsoep. Professor Louis Pitet (UHasselt) onderzoekt nu op welke manier die wegwerpkleding getransformeerd kan worden tot plastic materialen met een langere levensduur, zoals kabels of computeronderdelen.
In onze kleding zit vandaag meer plastic dan twintig jaar geleden. En dat heeft een impact op ons milieu. Zo komen er niet alleen bij elke wasbeurt kleine deeltjes plastic vrij, maar werpen we deze kleding ook steeds sneller weg. “Als het gaat over plasticvervuiling denkt iedereen spontaan aan water- of frisdrankflesjes die in de bermen liggen. Bijna niemand denkt aan kledij”, zegt professor Louis Pitet van het Instituut voor Materiaalonderzoek (IMOIMOMEC) van de UHasselt. “De microplastics, die niet zichtbaar zijn, vormen een veel grotere uitdaging dan de PET-flessen. En in dat verhaal spelen kleren die gemaakt zijn van synthetische stoffen zoals polyester, rayon en nylon een belangrijke rol.” Polyester werd uitgevonden in de jaren 60. Het was goedkoop, sterk, kreukvrij en sneldrogend. “Veel mensen zijn er zich niet van bewust dat hun kleding gemaakt is uit plastic. Het gaat om exact hetzelfde soort plastic dat je ook gebruikt om drinkflesjes te maken”, aldus professor Pitet. “De plastic korrels worden gesmolten tot plastic draden die je kan gebouwstenen”, bruiken om te weven of te breien. Het is dus eenvoudig te maken en goedkoop. Daarnaast voelt polyester ook prettiger aan dan katoen, dat iets stugger is. Dat verklaart ook het succes van dit soort kledij.”
50 miljoen ton
Toch heeft synthetische kleding vandaag een enorm aandeel in het plastic afval. “De productie van polyester is de voorbije twintig jaar geëxplodeerd. Van 5,3 miljoen ton in 1980 tot 50 miljoen ton vandaag. Dat is gewoon gigantisch. Ruim 60 procent van dit polyester verdwijnt in textiel, 30 procent in verpakkingen en 10 procent in andere producten”, weet professor Pitet. De fast fashion trend, die sterk inzet op snel wisselende collecties, speelt daarin een grote rol. “Grote modeketens willen consumenten zo veel mogelijk goedkope kleding laten kopen. De kleding die je er vindt, wisselt ook niet meer per seizoen, maar wekelijks of maandelijks”, aldus Pitet. Consumenten kopen daardoor veel meer kleding dan twintig jaar geleden én werpen ze ook sneller weg. “De modesector is dus in belangrijke mate mee verantwoordelijk voor het almaar groeiende plasticprobleem”, vindt professor Pitet. “Nadat zo’n kledingstuk een of twee keer gedragen is, verdwijnt het bij het afval en wordt het verbrand of onder de grond gestort, omdat we nog niet over de juiste technologie beschikken om verschillende soorten plastic van elkaar te scheiden.”
Technologie
De Amerikaanse prof onderzoekt nu op welke manier die wegwerpkleding getransformeerd kan worden tot plastic materialen met een langere levensduur, zoals bijvoorbeeld kabels of computeronderdelen. “De grote moeilijkheid is om het materiaal terug te scheiden tot zijn oorspronkelijke legt professor Pitet uit. “Polyester wordt vaak gemengd met katoen. Die stof weer scheiden, is niet de grootste moeilijkheid. Wel de kleur- en brandwerende stoffen uit de samenstelling halen, zodat je opnieuw een zuivere grondstof hebt. Dat is de grootste uitdaging.”
“Via chemische recyclage brengen we het plastic dus terug tot zijn basismoleculen. Op die manier maken we geen ‘nieuw’ plastic, maar zorgen we voor een nieuwe levenscyclus voor het plastic dat al in omloop is. Daarom werken we ook mee aan Moonshot, het innovatieprogramma van de Vlaamse overheid dat onder meer inzet op de circulariteit van kunststoffen.”
Zonder plastic?
Een wereld zonder plastic is niet realistisch. “Plastic mag dan wel een probleem zijn, het zal ook een deel van de oplossing zijn om klimaatneutraal te worden”, stelt de UHasselt-prof. Als we willen dat vliegtuigen en auto’s minder brandstof gaan verbruiken, dan zal je metalen onderdelen moeten vervangen door plastic. “Zo worden ze lichter en stoten ze minder CO2 uit. Wist je dat een windturbine tot twintig jaar kan meegaan dankzij een plastic laag op de wieken? Als die wieken aan 250 km/ uur ronddraaien op zee of in een regenbui, dan moeten ze bestand zijn tegen het opspattende water. Metaal heeft die sterkte niet. Plastic zal dus ook een belangrijke rol spelen in het duurzamer maken van onze samenleving”, besluit professor Louis Pitet.