Mondkapjes vervangen condooms (en andere weetjes over Tokio 2020)
Vrijdag beginnen in Tokio de Olympische Spelen. Zo stilaan
mogen we daar wel zeker van zijn. Met 364 dagen vertraging, met zware coronamaatregelen en met een recordaantal Belgen en Limburgers. Maar ook zonder Usain Bolt, zonder publiek en zonder gratis condooms. Even doorlezen en u bent weer helemaal mee. WAS HET NU 2020 OF 2021?
De volksmond zegt ‘Tokio 2021’, maar in alle logo’s, op alle T-shirts en in alle stadions staat ‘Tokio 2020’. Ook al zijn we inmiddels diep in 2021, het IOC (Internationaal Olympische Comité) blijft om marketingredenen ‘Tokio 2020’ aanhouden, zoals ook de Uefa deed met ‘Euro 2020’. Normaal hadden deze Spelen op 24 juli 2020 moeten beginnen. Om een reden die u zich vast nog wel herinnert, vangen ze komende vrijdag aan, een jaar min één dag later. Het hele speelschema is gewoon 364 dagen uitgesteld. De officiële benaming is trouwens nog een stukje langer: voluit zijn dit de ‘Spelen van de XXXIIste Olympiade’. Het woord ‘olympiade’ wordt soms verkeerdelijk gebruikt als een synoniem voor ‘Olympische Spelen’, maar eigenlijk is het een periode van vier jaar. Bij de oude Grieken was een olympiade de tijd van vier jaar tussen twee Olympische Spelen. Vandaag begint een olympiade op 1 januari van het jaar waarin de Zomerspelen plaatsvinden. De 32ste olympiade ving dus aan op 1 januari 2020.
Het is gebruikelijk om de 32 in Romeinse cijfers te schijven. Vandaar de ‘Spelen van de XXXIIste Olympiade’.
LEGE TRIBUNES
Covid werpt een donkere schaduw over deze Spelen. Tokio haalde de Spelen binnen voor de neus van Istanboel en Madrid. In die steden hadden ze in deze coronatijden nooit kunnen doorgaan. Hetzelfde geldt voor Rio en Londen, de twee vorige gastheren: ook daar zijn momenteel geen Spelen denkbaar. Japan is relatief gespaard gebleven van de pandemie en Tokio is wellicht een van de weinige steden in de wereld waar het sportfeest momenteel wel mogelijk is. Maar de lokale bevolking heeft zich intussen tegen de komst van al die buitenlanders gekeerd en de maatregelen zijn bijzonder streng. In maart werd beslist dat overzeese toeschouwers niet welkom waren, twee weken voor de start mochten ook de Japanse fans niet meer binnen. Het worden dus Spelen voor lege tribunes in een stad waarin een zachte vorm van noodtoestand is afgekondigd.
MONEY, MONEY, MONEY
De Olympische Spelen werden nooit eerder uitgesteld. Wel werden ze afgelast tijdens de beide Wereldoorlogen. Waarom nu niet? Omdat je dat die atleten niet kan aandoen, heet het. Maar natuurlijk ook wel een ietsiepietsie omdat daaraan een gigantisch prijskaartje had gehangen. Alles afblazen zou volgens sommige schattingen 32 miljard gekost hebben, ruim het dubbel van het officiële budget. Onder meer de tvgelden zouden wegvallen. Japanse professoren becijferden het jaar uitstel op 4,9 miljard euro, onder meer aan extra maatregelen en onderhoud aan de gebouwen. Door de late beslissing om publiek te weren moeten 3 miljoen tickets worden terugbetaald en uiteraard pompen die buitenlandse sportfans geen yen meer in de Japanse economie. Om maar te zeggen: de rekening klopt niet meer.
BUBBEL VAN 79.000 MAN
Zonder toeschouwers verwacht Japan dat zo’n 79.000 buitenlanders naar Tokio komen: 11.000 atleten uit 158 landen, 6.000 journalisten en een hele hoop coaches, bondsmensen, medisch personeel, scheidsrechters, technici, enz. Die vormen één gigantische bubbel, midden in de grootste metropool ter wereld (groot-Tokio telt 40 miljoen inwoners). Die 79.000 mogen zich de eerste 14 dagen in Japan niet mengen met de lokale bevolking: geen openbaar vervoer, geen cafés of restaurants, geen toeristische uitstapjes, gescheiden hotels, enz. Wie 14 dagen in het land is, treedt uit de bubbel en krijgt een stuk vrijheid terug. Voor de atleten zijn dit geen gewone Spelen. Ze mogen hun kamer alleen verlaten om te trainen, kunnen niet gaan supporteren voor landgenoten en moeten 48 uur na hun laatste wedstrijd het land alweer verlaten. Er zal dit keer geen zatte Belg uit een discotheek gehaald worden.
1,5 METER WORDT 1 OF 2
Bij ons is 1,5 meter de norm, en anderhalvemeteren is zelfs een werkwoord geworden. In Japan volstaat het om op één meter te blijven. Behalve bij atleten, want ten opzichte van hen moet je 2 meter respecteren. Met hun krachtige longen zullen ze het virus wat verder blazen, zeker?
MONDKAPJES IN PLAATS VAN CONDOOMS
Het hoort bij de folklore van de Spelen: de gratis condooms in het atletendorp. De traditie is begonnen in Montreal 1976, toen zo’n 6.000 stuks. In het zwoele Rio waren dat er vijf jaar geleden liefst 450.000. Afgaande op die cijfers werd er in dat dorp gevogeld op olympisch niveau. Niet zo in Tokio. Als je 2 meter afstand moet houden is de lol er natuurlijk af. Daarom worden dit keer geen condooms ter beschikking gesteld. De atleten krijgen ze wel mee naar huis als ze Japan verlaten. Het gaat om 160.000 stuks, oftewel 14 per atleet. In de plaats zijn mondmaskers en handgels gratis. Dat beschermt ook.
TWEEDE KEER IN TOKIO
De Vlam was al eens in Tokio: in 1964, toen steeple-loper Gaston Roelants goud won. Japan ontving ook al twee keer de Winterspelen: in 1972 in Sapporo en in 1998 in Nagano. Over zes maanden zijn er al de Winterspelen in Peking. In 2024 strijkt het circus neer in Parijs. Daarna gaat het naar Cortina d´Ampezzo (2026, winter) en Los Angeles (2028).
VIJF NIEUWE SPORTEN
De Olympische Spelen, dat is een WK voetbal, een WK wielrennen, een grand slam en nog 30 andere WK’s in één stad, gebald in 16 dagen. In Tokio vinden 339 competi