Een huis met drie piramides en ramen van cockpitkoepels
Zo veel mogelijk gerecycleerde materialen. Dat was zowat de enige vereiste bij de bouwplannen van deze bijzondere woning in Heusden-Zolder. Vandaag aflevering 2 in de reeks ‘Wie zou hier wonen?’: de dokterswoning van Mathieu Kelchtermans (80) en Céline Houben (83).
Een warm huis met nog warmere mensen waar tal van warme initiatieven ontstaan zijn. Dat typeert de woning van huisarts op rust Mathieu Kelchtermans, geboortenaam Johannes, Thieu voor de vrienden en Thieukelief voor zijn echtgenote Céline. Toen het koppel in 1969 wilde bouwen in Heusden, waren ze op zoek naar een architect die dat met zo veel mogelijk gerecycleerde materialen wilde doen. “Zo kwamen we terecht bij architect Jos Witters, die destijds samenwerkte met architect Marcel Raymaekers, bekend van Queen of The South in Genk”, zegt Mathieu.
De Heusdenaar had op dat moment al vier jaar lang een goed draaiende huisartsenpraktijk. “De meeste huisartsen hadden in die tijd een heel groot huis, met een grote benedenverdieping voor de praktijk, de wachtzaal en eventueel een dienstmeid en een even grote bovenverdieping als woongedeelte. Dat wilde ik niet”, vertelt Mathieu. “Daarom besloten we voor drie verschillende entiteiten te gaan. Een grote piramide voor het woongedeelte, een kleinere piramide voor de praktijk en nog een piramide voor garage en opslag.”
F-104-straaljagers
In een mum van tijd verzamelden Mathieu en Céline samen met het architectenduo materiaal voor hun woning. “Raymaekers had ervaring met het afbreken van oude hoeves en kastelen en heeft ons zo heel wat materiaal bezorgd, van stenen tot deuren en zelfs een trappenhal, waarvan we een vloer gemaakt hebben”, aldus Mathieu. “Ook bij huisbezoeken verzamelde ik materiaal, als ik bijvoorbeeld zag dat er ergens een oude hoeve afgebroken werd. Al dat materiaal kreeg ik gratis of voor een klein prijsje.”
Het materiaal kwam bovendien niet alleen vanop het land, maar ook vanop zee en vanuit de lucht. “Ons houten terras was eigenlijk een scheepsdek. Ook in de rest van het huis is veel scheepshout gebruikt.” Het meest bijzonder zijn echter de dakramen. “Dat zijn koepels van cockpits van F-104straaljagers, de zogenaamde Starfighters. De architect heeft ze gevonden op een kerkhof van oude vliegtuigen ergens in de kuststreek. Ze zijn zo geplaatst dat ze voor een maximale hoeveelheid aan lichtinval zorgen.”
Quizvraag
Toen alle materialen verzameld waren, kon de bouw van start gaan. “We begonnen met het dak”, zegt Mathieu. “Op dat moment was er net een grote mijnwerkersstaking. Heel wat mijnwerkers zaten dus al maanden zonder werk en kwamen hier graag iets bijverdienen.” Er was destijds veel belangstelling voor het huis dat het koppel aan het neerzetten was. “Mensen dachten dat de doktoor gek geworden was”, lacht Céline. “Tijdens de werken liepen nieuwsgierigen ook constant de werf op. Het eerste weekend dat we hier woonden, hebben we zelfs een draad gespannen en een groot plakkaat met ‘BEWOOND’ geplaatst.”
Vooral de dakramen trokken de aandacht. “Een hele tijd is ons huis onderdeel van een fietsrally geweest. Een van de vragen was hoeveel cockpitkoepels ons huis telde. Omdat je ze niet allemaal vanop straat kan zien, liepen deelnemers na verloop van tijd gewoon onze tuin in. Toen hebben we gevraagd om die vraag te schrappen. Hoeveel koepels er zijn? 21 of 23… Céline, hoeveel zijn het er weer?” “Ik weet het niet, Thieu...”
Bootvluchtelingen
Terwijl het koppel vier kinderen op de wereld zette, twee zonen en twee dochters, groeide de praktijk van dokter Kelchtermans geleidelijk uit tot een groepspraktijk. “Maar daarvoor was het hier te klein. Dus bouwden we in 1980 een grotere praktijk iets verderop”, zegt Mathieu. “De eerste groepspraktijk in Limburg”, vult Céline trots aan. “En de tweede in Vlaanderen.” Ook Céline had tot die tijd steeds in de praktijk van haar man gewerkt. “Vroeger had ik nog les gegeven in de lagere school. Toen de groepspraktijk opgestart werd, ging ik daar opnieuw interims doen.”
Het gevolg van de nieuwe praktijk was ook dat het praktijkgedeelte aan huis leeg kwam te staan. “In het begin van de jaren 80 waren er veel bootvluchtelingen uit Laos door de Vietnamoorlog”, zegt Mathieu. “Ons land had besloten om samen met het Rode Kruis vijfhonderd van die vluchtelingen op te vangen.” De huisarts was op
dat moment voorzitter van de lokale afdeling van het Rode Kruis in Heusden-Zolder. “En als voorzitter moet je natuurlijk het goede voorbeeld geven”, lacht hij. Dus werd de praktijkruimte omgebouwd tot woonruimte, met eigen keuken en badkamer. “Daarvoor kregen we veel hulp van buren, vrienden en vrijwilligers van het Rode Kruis.”
Twee jaar lang gaven Mathieu en Céline onderdak en eten aan een gezin met twee kinderen. “De man bleek een collega te zijn”, zegt Mathieu. “Hij had geneeskunde gestudeerd in Laos en was aan zijn eerste jaar heelkunde bezig. Bewijs had hij daar niet van, behalve een boek met wat attestjes in, dat helemaal doorweekt was.” Mathieu slaagde erin om zijn diploma hier te laten erkennen. “Hij moest alleen zijn laatste jaar opnieuw doen. Dat deed hij ook, waarna ik hem aan een job hielp in het plasmaferesecentrum van onze Rode Kruis-afdeling.” Na twee jaar vertrok het gezin weer, zonder een dankjewel. “Ze waren heel erg wantrouwig naar ons”, zegt Céline. “Jammer, maar als je weet wat ze meegemaakt hebben, begrijp je dat ergens ook wel.”
Te huur?
Nadien verhuurde het koppel de voormalige praktijk ook nog aan jonge koppeltjes. “Ook onze eigen kinderen hebben er nog gewoond terwijl ze zelf aan het bouwen waren”, zegt Mathieu. “Nu staat het al enkele jaren leeg. Als je nog iemand kent…” “Nee!” reageert Céline meteen. “Er zijn ook veel vluchtelingen, hé”, zegt Mathieu daarop. “Thieukelief, dat toch niet meer! We hebben daar zoveel moeite ingestoken. Al hebben we er ook wel veel voldoening uitgehaald.” Nog een andere eyecatcher van het huis is het glas in beton rond de voordeur, dat voor een kleurrijk lichtspel in de inkomhal zorgt. “Het is een van de weinige dingen die we destijds nieuw hebben laten maken voor het huis”, zegt Céline. In de inkomhal hangen ook veel tekeningen van het koppel. “Daar zijn veel bedankjes bij van bewoners van ’t Weyerke (een dienstencentrum voor personen met een beperking in Heusden-Zolder, nvdr.). Thieu en ik zijn de oprichters daarvan.”
De inrichting van hun huis zit vol verrassingen. Achter elk hoekje lijkt er zich weer een nieuwe, gezellige ruimte te bevinden. Zoals een van de vroegere kinderkamers in de top van de piramide, waar je je aan een klimtouw kan vasthouden om het smalle trapje naar het slaapgedeelte te nemen. “We hebben intussen al tien kleinkinderen, van 10 tot 33 jaar”, vertelt Céline trots.
“Allemaal komen ze even graag naar hier. Net omdat het huis zoveel verrassingen heeft. Het is ook ideaal om verstoppertje te spelen.”
Koffiehuis
Bovendien heeft het huis zich doorheen de jaren ook aangepast aan de veranderende gezinssituatie. “Aanvankelijk leefden we vooral boven. Toen we kinderen kregen, verplaatsten we ons naar beneden”, zegt Céline. “Daar hadden we een grote speelkamer gemaakt en een grotere keuken, want de kinderen hadden constant honger.” (lacht)
Nu het koppel de tachtig voorbij is, beginnen ze stilaan ook na te denken over een leven na hun geliefde huis. “We willen hier natuurlijk blijven wonen zolang het kan”, zegt Mathieu. “Maar we zijn ook onze bezittingen stilaan aan het verdelen onder de kinderen. We vertrouwen erop dat onze kinderen samen een manier vinden om aan hun geboorteplek, hun nest, een mooie herbestemming te geven. Wie weet wordt het ooit wel een koffiehuis of een ijssalon? Het huis is daar alleszins geschikt voor.”
DONDERDAG:
Het ‘graffitihuisje’ van Sven en Polina in Ham