Staatsgreep

In de Verenigde Staten zijn de hoorzittingen gestart van de onderzoekscommissie die moet achterhalen wat er precies gebeurd is op 6 januari 2021, toen woedende aanhangers van Donald Trump het Capitool bestormden. Veel is inmiddels geweten, maar er blijven nog vele vragen. Was de bestorming van het Capitool een spontane uitbarsting van woede of een georganiseerde poging tot staatsgreep? En vooral: wat was de rol van Republikeinse politici en van Donald Trump?

Voor Liz Cheney, ondervoorzitter van de commissie en zelf behorend tot het Republikeinse kamp, is er geen twijfel mogelijk: “Hij (Trump) heeft de rebellen verzameld met zijn bewust valse informatie en het vuur aangestoken.” Cheney wordt door Trump-aanhangers uitgespuwd. Voor Bennie Thompson, de Democratische voorzitter van de onderzoekscommissie, was het geweld geen ongeluk, “maar Donald Trumps laatste poging om overeind te blijven.” Daarbij aarzelde Trump niet om de betogers op te hitsen. Toen aanhangers van Trump tijdens de bestorming van het Capitool scandeerden dat ze vicepresident Mike Pence wilden ophangen, reageerde de president daar positief op. “Het is zijn verdiende loon”, was Trumps reactie. Pence zou, tegen de zin van Trump, de verkiezingsuitslag bekrachtigen, en daarmee had hij zichzelf vogelvrij verklaard. De publieke hoorzittingen worden breed uitgesmeerd op de grote Amerikaanse televisiezenders, behalve op het Trumpgezinde Fox News. De Amerikaanse samenleving is tot op het bot verdeeld en dat is de voorbije twee jaar alleen maar verergerd. Miljoenen Amerikanen geloven nog steeds dat Trump eigenlijk de verkiezingen heeft gewonnen. Op 6 januari 2021 ontsnapten de Verenigde Staten op het nippertje aan een staatsgreep en misschien wel aan een burgeroorlog. Maar inmiddels vindt er in de VS een stille staatsgreep plaats. In tal van staten werden wetten gestemd die het moeilijker maken om te gaan stemmen, met name voor minderheden. In de zuidelijke staat Georgia is het bij wet verboden om mensen die in de rij staan om hun stem uit te brengen, water of voedsel te geven. In heel wat staten proberen Republikeinse politici bovendien meer greep te krijgen op het telproces. Alles wordt in gereedheid gebracht om de staatsgreep in 2024 wel te doen lukken. De mogelijke verkiezing van Donald Trump, als hij zich kandidaat zou stellen, of van een van zijn acolieten, zou ook rampzalig zijn voor Europa. We moeten er niet aan denken dat Trump de NAVO opblaast en op die manier Vladimir Poetin vrije baan geeft voor de realisatie van zijn imperiale ambities.

Reacties: dekern@hbvl.be