Rusland neemt Oekraïense steden ook op administratief vlak over
OEKRAÏNE In zijn dagelijkse toespraak heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski zijn landgenoten opgeroepen om contact te houden met de door Rusland bezette gebieden. Een poging om de sluipende ‘russificatie’ van de gevallen regio’s tegen te gaan.
In Cherson, een door de Russen bezette havenstad in het zuiden van Oekraïne, vond zaterdag een ceremonie plaats met 23 inwoners. Zij kregen plechtig een Russisch paspoort overhandigd, als eersten van de 70.000 inwoners van de ruimere regio die staan te popelen om de Russische nationaliteit aan te nemen. Dat meldt het Russische persagentschap Tass. Of die cijfers kloppen, valt onmogelijk te verifiëren. Wel is duidelijk dat het uitmaakt van Ruslands bredere strategie om ook de zielen van de bevolking te veroveren. Maandag verwees Zelenski in zijn dagelijkse toespraak naar de Russische pogingen om zijn landgenoten af te snijden van het Oekraïense moederland. “Ze proberen mensen te dwingen om onwetend te blijven over Oekraïne en over hoe we ons territorium proberen te bevrijden”, zei hij. “Ik roep iedereen op om te communiceren met de mensen in het bezette zuiden, in de Donbas en de regio van Charkov. Vertel hen over Oekraïne. Vertel hen de waarheid. We komen terug. Naar álle steden en dorpen waar onze vlag nog niet wappert aan de administratieve gebouwen.”
Filtratiekampen
Zijn woorden zijn een reactie op de almaar grotere wordende ‘russificatie’ van de bezette gebieden. Dezelfde strategie pasten de Russen eerder al toe in de regio’s van Donetsk en Loehansk die nog voor de invasie onder controle waren van Russischgezinde separatisten. Sinds 2019 zijn daar ongeveer 800.000 paspoorten verdeeld. De zogenaamde oorlog tegen de Oekraïense identiteit begint volgens Zelenski en co bij de “illegale verwijdering” van landgenoten naar Rusland. Volgens schattingen zijn honderdduizenden Oekraïeners via ‘filtratiekampen’ in het oosten van het land naar Rusland overgebracht. De Russen beweren burgerslachtoffers in Oekraïne te willen vermijden, maar sommige mensenrechtenorganisaties hebben de praktijk als een “culturele genocide” bestempeld. Het doel? Politieke controle over de veroverde gebieden door patriotten te verwijderen en de bevolking uit te dunnen.
Russische lessen
Om de ware draagwijdte van de russificatie te begrijpen, keren we even terug naar Cherson, de eerste serieuze Russische verovering sinds de invasie. Het Britse ministerie van Defensie tweette vorige week woensdag nog dat in de hele provincie Cherson Russische leerkrachten worden ingezet om de Russische taal en lessen te verspreiden via de scholen. Sinds eind april hebben pro-Russische marionetten de touwtjes in handen in de regio en wordt het openbare leven stap voor stap gestript van Oekraïense invloeden. Oekraïense televisiekanalen moesten plaats ruimen voor de Russische staatstelevisie, Oekraiense websites zijn geblokkeerd en zelfs de mobiele telefoons zijn Russisch geworden. Wie een inwoner van Cherson wil bellen, moet daarvoor de Russische landcode gebruiken. Ook de economie blijft niet gespaard. De Russische roebel is er een officieel betaalmiddel geworden.
Kers op de taart van de russificatie van Cherson moet een referendum zijn over de aansluiting van de regio bij Rusland, net zoals in 2014 bij de Krim is gebeurd. Toch schatten waarnemers Ruslands kans op succes deze keer veel lager in, omdat er veel meer verzet is tegen de huidige invasie. Niet toevallig is het referendum al enkele keren uitgesteld. Toch twijfelt niemand eraan dat annexatie het ultieme doel is. In het Russische parlement is daar voor het eerst openlijk naar verwezen. “De opname van de regio Cherson in Rusland zal volledig zijn, vergelijkbaar met de Krim”, zo schreef een prominent parlementslid in een rapport.