Drugsmarkt veert recht na corona: elke week nieuwe drug ontdekt
De verstoring die Covid-19 heeft gehad op de drugsmarkt in Europa is vandaag helemaal uitgevlakt. Zowel het aanbod als het gebruik zitten weer op het niveau van voor de pandemie. Wat cocaïne betreft, pieken de cijfers zelfs boven dat niveau. Er zijn zorgen over het gebruik van de erg verslavende drug crack. Dat neemt toe bij kwetsbare mensen, vooral in België.
VERDOVENDE MIDDELEN HASSELT
Elk jaar publiceert het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving (EWDD) een rapport met een actueel overzicht van de drugssituatie in Europa. Dat de coronapandemie de hele wereld door elkaar heeft geschud, was ook voelbaar in de drugsmarkt. Maar de huidige cijfers tonen ook aan dat die illegale drugsindustrie flexibel is, want ze zit weer op het oude niveau van voor de pandemie. Het EWDD is verontrust over het gebruik van crack, een kristallijne vorm van cocaïne die wordt gerookt of geïnjecteerd. De zeer verslavende drug verspreidt zich geleidelijk onder gemarginaliseerde mensen, zoals daklozen. België is een van de Europese landen waar de crackconsumptie stijgt. Het gebruik van deze drug is gelinkt aan gezondheidsen sociale problemen. Door het gebruik van vervuilde naalden stijgt het risico op infectie met hiv en hepatitis C, en gebruikers vertonen vaak ook ander ongewenst gedrag, zoals agressiviteit.
Van alle illegale drugs blijft cannabis het meest populair. Meer dan 22 miljoen Europese volwassenen zeggen dat ze het afgelopen jaar cannabis hebben gebruikt. Recente ontwikkelingen in deze markt tonen een toename van meldingen van synthetische cannabinoïden. Die chemische stoffen bootsen de effecten na van THC, het actieve ingrediënt van natuurlijke hennep. “Hooggedoseerde synthetische cannabinoïden kunnen ernstigere intoxicatie en intensere mentale, fysieke en gedragseffecten veroorzaken dan natuurlijke cannabis. Er zijn ook meer meldingen van acute en fatale vergiftigingen”, zegt het rapport. Door het soms onnauwkeurige productieproces hebben bepaalde producten die synthetische cannabinoïden bevatten een zeer ongelijke verdeling van de werkzame stoffen. De druggebruiker weet dat niet en het risico op inname van een giftige hoeveelheid neemt dus toe. Daarnaast worden cannabisproducten ook steeds diverser in de vorm van extracten en eetbare producten.
Nieuwe drugs
Elke week ontdekken wetenschappers in de EU nog een nieuwe psychoactieve stof (NPS). In 2021 ging het om 52 nieuwe drugs wat het totaal in Europa op 880 brengt. Er werden vorig jaar onder andere 6 synthetische cathinonen ontdekt en die baren zorgen. Na synthetische cannabinoïden is het de grootste categorie van nieuwe psychoactieve stoffen. Cathinonen komen doorgaans uit China en India. De Europese Commissie heeft in 2021 voorgesteld om tegen twee van deze drugs (3-MMC en 3-CMC) wettelijke maatregelen te nemen in de hele EU. Volgens de Belgische directeur Alexis Goosdeel van het EWDD kan de boodschap van het Europese drugsrapport in drie woorden worden samengevat: “Overal, alles, iedereen. Ten eerste: traditionele drugs zijn nog nooit zo toegankelijk geweest en er verschijnen nog steeds nieuwe psychoactieve stoffen op de markt. Ten tweede: tegenwoordig kan bijna alles met psychoactieve eigenschappen een drug zijn omdat de scheidslijn tussen legale en illegale middelen vervaagt. En ten derde: iedereen kan worden getroffen, direct of indirect, omdat de problemen met drugs de meeste andere belangrijke gezondheids- en sociale uitdagingen waarmee we vandaag worden geconfronteerd, verergeren.”
Oekraïne en Afghanistan
En er zijn nog andere bekommernissen onder de drugsbestrijders. Zo zou de Russische invasie van Oekraïne in Europa “nieuwe kwetsbaarheden” voor illegale drugs kunnen creëren. Smokkelroutes kunnen verschuiven en bijgevolg meer mensen aan verdovende middelen blootstellen. Veel mensen die door het gewapend conflict “ernstige psychologische stress” hebben ondergaan, zijn in de toekomst mogelijk kwetsbaarder voor problemen met drugsmisbruik.
Het EWDD ziet in de moeilijke financiële situatie in Afghanistan, sinds augustus onder controle van de Taliban, ook een probleem. De drugsopbrengsten zouden een belangrijkere bron van inkomsten kunnen worden. En dat kan leiden tot een mogelijke toename van de heroïnesmokkel naar Europa. Ondanks een verbod van de taliban op de productie, verkoop en handel in illegale drugs, lijkt de papaverteelt in Afghanistan toch door te gaan.