Akkoord over arbeidsdeal is slechts eerste horde voor Vivaldi
Met het afgestofte akkoord over de arbeidsdeal hoopt de Vivaldi-regering opnieuw daadkracht te tonen. Dit weekend wordt er verder onderhandeld. Vooral voor een beslissing over Defensie dringt de tijd.
FEDERALE REGERING
BRUSSEL
De federale regering bereikte vrijdag een definitief akkoord over de arbeidsdeal. “Die moet het mogelijk maken om werk en privéleven beter te combineren en tegelijk de werkzaamheidsgraad in ons land helpen opkrikken tot 80 procent”, zei premier Alexander De Croo. Maar wat staat er in de arbeidsdeal?
Vierdagenweek:
werknemers kunnen hun voltijdse werkweek samenpersen in vier dagen, met een maximale werkduur van 9,5 uur per dag. Om dat te verhogen naar 10 uur per dag (voor wie 40 uur per week werkt) moet een CAO afgesloten worden in het bedrijf. De werknemer mag ook de ene week meer werken om het de volgende week wat rustiger aan te doen. De werkgever moet wel akkoord zijn en kan de regeling weigeren mits motivatie.
Recht op deconnecteren:
werknemers krijgen het recht om na hun uren onbereikbaar te zijn. Werkgevers moeten dat respecteren en mogen niet verwachten van werknemers dat ze in hun vrije tijd hun mails lezen of oproepen beantwoorden. De regeling geldt alleen voor bedrijven met minstens twintig werknemers. Samen met de vakbonden moeten er afspraken gemaakt worden.
Nachtarbeid in e-commerce:
in de e-commerce mogen bedrijven vanaf nu tot middernacht werken zonder dat dit als nachtarbeid geldt. Dat moet ons land beter in staat stellen om te concurreren met het buitenland. De werkgever moet voor het avondwerk wel extra betalen en voor de regeling kan starten, is het fiat van een van de vakbonden nodig.
Variabele uren:
wie met een deeltijds variabel uurrooster werkt, zoals bijvoorbeeld kassiersters in een supermarkt, moet zeven dagen tevoren weten wanneer hij of zij moet werken. Er blijven wel uitzonderingen bestaan, onder andere voor schoonmaakbedrijven, horeca en rijscholen.
Beter statuut voor maaltijdkoeriers:
er komt een beter statuut voor de platformeconomie, denk bijvoorbeeld aan de maaltijdkoeriers van Deliveroo. Tot nu toe werkten die vaak als (valse) zelfstandigen. Vanaf nu geldt de regel dat platformmedewerkers werknemers zijn als aan acht criteria voldaan is. Het gaat bijvoorbeeld om de eis van de werkgever om exclusief te werken. Er komt ook een betere bescherming bij arbeidsongevallen.
Opleidingsrecht:
iedere werknemer krijgt een individueel opleidingsrecht. Het gaat om drie dagen in 2022, vier in 2023 en vijf in 2024. Dat moet ervoor zorgen dat werknemers zich makkelijker kunnen bijscholen en levenslang kunnen leren.
Afgestofte beslissing
De kans dat deze maatregelen u bekend in de oren klinken, is groot. De grote lijnen dateren al van oktober vorig jaar, het eerste politieke akkoord erover van februari. Na kritiek van de sociale partners en de Raad van State probeerde minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) in het voorjaar het akkoord nog bij te sturen, tot onvrede van Open Vld en cd&v, die vermoedden dat Dermagne te veel oor had voor de verzuchtingen van de vakbonden. Negen maanden na de eerste worp is er nu dus een definitief akkoord. Voor de Vivaldi-regering is deze afgestofte beslissing slechts de eerste horde. Voor 21 juli wil de federale regering met een groot zomerakkoord aantonen dat er nog steeds schwung in de ploeg zit.
Waarnemers zien in deze hervorming echter vooral een modernisering van de arbeidswetgeving dan de Copernicaanse omwenteling die nodig is om de werkzaamheidsgraad naar het beloofde niveau van 80 procent te brengen in 2030. Het grote probleem is dat veel mensen in ons land niet aan het werk zijn. Van de 20- tot 64-jarigen werkt vandaag 71,6 procent. Vrijdag zei het Planbureau nog dat met het huidige beleid dat cijfer tegen 2027 amper zou verhogen tot 73,5 procent.
Defensie
Bovendien is deze arbeidsdeal de gemakkelijkste beslissing, net omdat er al negen maanden over onderhandeld werd. Over de andere hete hangijzers was er vrijdag nog geen akkoord. Ook dit weekend zou er nog verder gepraat worden. Het gaat onder andere over maatregelen die de koopkracht moeten versterken en de begroting. Over de pensioenhervorming wordt er nog geen beslissing verwacht. Er wordt gewacht op een nieuw advies van het pensioencomité, dat wellicht op 6 juli klaar zal zijn. Voor een beslissing over meer investeringen in Defensie is er minder tijd: op 28 juni trekt premier De Croo naar de NAVO-top in Madrid. De bedoeling is om de investeringen op te krikken tot 2 procent van het bbp tegen 2035. Alleen Ecolo verzet zich daar nog tegen.