Zege die smaakt als nederlaag
Voor Emmanuel Macron was de vraag voor de parlementsverkiezingen zondag of hij erin zou slagen om een absolute meerderheid van 289 van de 577 zetels binnen te halen. De Franse president had al zijn hoop daarop gevestigd, want bij een tegenvallend resultaat zou het veel moeilijker worden om nog beleid te voeren. Dan zou hij om nieuwe wetsontwerpen gestemd te krijgen telkens parlementsleden van andere partijen moeten overtuigen om toch aan een meerderheid te geraken.
De eerste projecties die gisteravond binnenliepen, lijken erop te wijzen dat de coalitie Ensemble! wel de grootste formatie in de Assemblée Nationale wordt, maar dat ze niet eens in de buurt van de absolute meerderheid komt. Volgens de projecties van vijf peilingbureaus zou Ensemble! van Macron uitkomen op ongeveer 200 tot 260 zetels, het linkse Nupes van Jean-Luc Mélenchon op 150 tot 200 zetels, het Rassemblement National van Marine Le Pen op 60 tot 102 zetels en Les Républicains op 45 tot 80 zetels.
Minder dan gehoopt
Een overwinning die smaakt als een nederlaag dus, voor Macron en de zijnen. “Het is verre van wat we gehoopt hadden”, zo erkende minister Gabriel Attal, de eerste uit het kamp van Macron die reageerde op de uitslag. “De Fransen hebben ons geen absolute meerderheid gegeven, maar ook niet aan een andere partij. Wat zich aftekent is een ongeziene situatie in het politieke en parlementaire leven, die ons gaat verplichten om onze zekerheden en tegenstellingen te overstijgen”, zei hij op televisiezender TF1.
Ook Olivia Grégoire, woordvoerder van de regering, had het over een “ontgoochelende” uitslag.
Euforie bij links
Een euforische stemming hing er dan weer bij de andere partijen. Bij Nupes bijvoorbeeld, een coalitie met onder meer het uiterst linkse La France Insoumise (LFI), de groenen en de socialistische PS. Daar heeft met het over een “historische” dag. “Nooit eerder heeft links de uittredende president in een relatieve minderheidspositie geplaatst”, juichte Sandrine Rousseau van de groenen. Voor Clémentine Autain van LFI bevestigt de “ongelofelijke doorbraak” dat LFI-voorman Mélenchon de juiste strategie heeft gekozen. Mélenchon zelf liet in een eerste reactie al optekenen dat dit resultaat vooral “de nederlaag van Macron” is.
Grote namen weg
Ook bij het Rassemblement National was het feest. Met uitzondering van 1986 is het de eerste keer dat uiterst rechts voldoende zetels haalt om een parlementsfractie te vormen. Voorzitter ad interim Jordan Bardella sprak van een “tsunami” die het land overspoelt. “De les die we vanavond hebben geleerd, is dat het Franse volk van Emmanuel Macron een minderheidspresident heeft gemaakt”, reageerde hij op TF1. Marine Le Pen liet optekenen dat ze “alle patriotten”, zowel van links als van rechts, hoopt te verenigen. Macron haalt niet alleen het aantal verhoopte zetels niet, hij ziet ook enkele grote namen uit het parlement verdwijnen. Minister van Gezondheid Brigitte Bourguignon zou haar zetel kwijtspelen, net als Christophe Castaner, oud-minister van Binnenlandse Zaken. De voorzitter van de Assemblée, Richard Ferrand, heeft zijn nederlaag al toegegeven. De Fransen bleken gisteren niet happig om voor de vierde keer op korte tijd naar de stembus te gaan. De afwezigheid zou uitkomen tussen 53,5 en 54 procent van de kiezers. Dat is hoger dan in de eerste ronde, toen 52,49 procent van de stemgerechtigden niet kwam opdagen. Het diepterecord van 2017 zou echter niet bereikt worden. Toen bleef 57,36 procent van de Fransen thuis.