Op ‘Christine’ was hij nooit verliefd
De Vlaamse kleinkunstzanger en komiek Will Ferdy is overleden.
WILL FERDY (1927-2022) GENT
Wie weet nog wie Will Ferdy is? De Vlaamse zanger begon zijn carrière als beroepszanger in 1948, was ook een tijd cabaretier, en in 2014 stopte hij definitief met optreden. Een van zijn bekendste nummers is Christine, een liedje over liefdesverdriet. Maar op Christine was Werner Ferdinande – met die naam werd hij op 9 maart 1927 geboren – nooit verliefd. Tegen wil en dank is hij de geschiedenis ingegaan als ‘Vlaanderens allereerste homo BV’. “Ik heb nooit een boegbeeld van de homowereld willen zijn”, vertelde Ferdy in een interview aan De Standaard in 2009. “Ik heb mijn werk gedaan, door mijn outing toen niemand dat durfde. Onlangs nog kwam ik in een restaurant langs de snelweg twee politiemannen tegen. Ze hielden de deur voor mij open en de ene zei tegen de andere: ‘Dat is Will Ferdy, die heeft destijds belangrijke dingen gedaan voor de maatschappij’. Dat zijn dingen die me deugd doen.”
In 2018 getuigde Ferdy nog in het tv-programma Voor de mannen. Veelzeggend en ontroerend was de blik van presentator Xavier Taveirne toen hij ‘dank je wel’ zei . Ze kwamen spontaan en gemeend, als antwoord op wat Ferdy net voordien had gezegd: dat hij zelf dankbaar is dat hij zoveel heeft kunnen betekenen.
Ruim 50 jaar geleden, in het najaar van 1970, kwam Will Ferdy uit de kast als homo. Als eerste bekende Vlaming ooit. “Het is een andere soort seksualiteit, maar voor mij is er niet het minste verschil wat intensiteit betreft tussen een heterofiele liefde en homofiele liefde”, verklaarde hij onder meer. “Het kan even dramatisch zijn en even pijnlijk, maar even heerlijk en even mooi. Wat het ook is: homoseksualiteit bestaat, het is er, en men moet ermee leven.”
Flup de Facteur
In de jonge jaren van Ferdy was homoseksualiteit in Vlaanderen nog een groot taboe en gold ‘janet’ als een populair scheldwoord. Er heerste veel mysterie en schaamte, het was iets wat in het geniep gebeurde en/of bestraft werd in de biechtstoel.
Ferdy vertelde bij Taveirne hoe hij een nacht in de gevangenis belandde, nadat hij in de duinen contact had proberen te leggen met een andere man, die helaas de politiecommissaris van Blankenberge bleek te zijn. Cabines in openbare zwembaden en parken waren andere plekken om stiekem seks te hebben.
Ferdy nam pillen die hij van de psychiater kreeg, om zijn vader te plezieren, ook al wist de psychiater dat die niets zouden uithalen. Later gooide Ferdy een kruisbeeld aan diggelen, nadat hij tevergeefs op de kerkdeur had staan bonken om hulp te vragen bij zijn liefdesverdriet.
Ferdy werd een boegbeeld van de holebigemeenschap. Zelf verklaarde hij dat hij zijn outing ‘zwaar betaald’ had. “Niet bij het publiek, maar bij sommige organisaties die me plots meden.” Waaronder de toenmalige BRT. Door zijn status als icoon – in januari 2015 kreeg Ferdy de Çavaria Lifetime Achievement Award – zou je haast vergeten dat hij ook een lange en succesvolle carrière had als zanger en cabaretier. Hij begon als beroepszanger in 1948. Met ‘Ziede gij me gere’ had hij een eerste hit te pakken in 1951. Ferdy stond ook bekend als komiek. In 1953 begon hij zijn eerste conferences rond zijn typetjes ‘Flup de Facteur’ en ‘Peterke en Pepe’. In 1971 kreeg Ferdy een gouden plaat voor zijn lp Will Ferdy zingt Armand Preud’homme, in 1979 volgde een gouden plaat voor zijn lp Will Ferdy zingt Jacques Brel en in 1983 kreeg hij een platina plaat voor meer dan 100.000 verkochte exemplaren van zijn grote successen. In 2001 kreeg hij een plaats in de Radio 2-eregalerij voor een leven vol muziek. Zijn nummer Christine werd opgenomen in de eregalerij van de Vlaamse klassiekers van Radio 2.
Koen Crucke was een goede vriend van Ferdy. “We hadden absoluut een hechte band. Hij was een pionier voor het Vlaamse lied. Ook al kon hij geen noot muziek lezen, hij kon prachtig schrijven en zingen. De teksten kwamen allemaal uit zijn eigen brein en uit zijn hart.”
Eind juni 2014 stopte Ferdy definitief met optreden.