Zo gevaarlijk dat hij zes keer van gevangenis verhuisde

Yassine Mahi (32), de man die politieagent Thomas Monjoie een dodelijke messteek toebracht, was geen onbekende voor het gerecht. Als dief, en als geradicaliseerde moslim die ook op de OCAD-lijst stond.

Yassine Mahi komt uit Evere en werd geboren in België in 1990. Hij heeft de Belgisch-Marokkaanse identiteit. In mei 2013 belandde de toen 23-jarige Mahi in de gevangenis van Vorst voor een diefstal met geweld. Wat de precieze omstandigheden van die diefstal waren, is niet geweten, maar het staat vast dat er geen sprake was van enig terroristisch opzet.

Tijdens zijn straf zat Mahi in totaal in zeven verschillende gevangenissen: Vorst, Marche-en-Famenne, Nijvel, Andenne, Lantin, Ittre en Hasselt. Dat hij zes keer van gevangenis verhuisde, had alles te maken met zijn gedrag.

Deradicaliseringsafdeling

In augustus 2015 belandde Mahi op de zogenaamde CelEx-lijst, de dienst van het gevangeniswezen die alle informatie verzamelt over radicalisering in de gevangenis. Sinds die datum werd hij dus beschouwd als een geradicaliseerde moslim en werd hij ook ingeschreven op de lijst van het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse (OCAD), waarop de namen staan van alle personen die een extremistische of terroristische dreiging voor België kunnen vormen. Op dat moment zat Yassine Mahi in de gevangenis van Ittre, waar men hem na verloop van tijd opsloot in de ‘D-Rad:ex’-afdeling, een deel van een vleugel waar geradicaliseerden gescheiden zitten van de andere gevangenen. Daar was alle reden toe, want Mahi probeerde andere gevangenen te bekeren en slaagde daar volgens de gevangenisdirectie ook in.

In een arrest van de Raad van State uit 2017 is te lezen dat hij volgens een gevangenisrapport behoort tot “een familiaal milieu dat sterk geradicaliseerd is”, wat erop wijst dat hij wellicht al voor zijn opsluiting met radicale islam in contact was gekomen. Dat arrest van de Raad van State kwam er naar aanleiding van een procedure die Yassine Mahi aanspande om zijn eenzame opsluiting en isolatie in de gevangenis van Lantin aan te vechten.

Aanval op cipier

In Lantin kwam Mahi terecht nadat hij in juni 2017 een cipier had aangevallen in Ittre. Ook volgens de Raad van State was de isoleercel de enige plek waar Mahi kon worden opgesloten omdat hij een gevaar vormde voor de cipiers en zijn medegevangenen.

Als gevolg van die isolatie werden ook zijn cel, zijn kleren en zijn post geregeld gecontroleerd. Dat strenge regime zorgde ervoor dat Yassine Mahi tot drie keer toe naar de Raad van State stapte in de hoop een milder regime te krijgen. Hij kreeg telkens ongelijk, omdat volgens dat rechtscollege “isolatie de enige manier is om de dreiging die uitgaat van de heer Yassine Mahi onder controle te houden en hij zijn extremistische ideeën niet kan verspreiden”. Mahi bleef onder dezelfde omstandigheden opgesloten in de gevangenis van Lantin tot 2019. Op dat moment had hij zijn straf van zes jaar volledig uitgezeten en was er geen juridische mogelijkheid meer om hem langer op te sluiten.