Creatief met index

Het was toch even verwarrend. Terwijl vele bedrijven zich schrap zetten om straks een extra loonkost van dik tien procent te verteren, blijkt dat er in de sector-CAO’s en zelfs in de CAO’s op bedrijfsniveau gaten zitten om voor een deel te ontsnappen aan een volledige indexering van de reële lonen. Vooral in de bank- en verzekeringssector wordt er erg creatief omgesprongen met de mogelijkheden en achterpoortjes die zijn afgesproken in de sector. Niet alleen AXA heeft die gaten gevonden, ook BNP Paribas Fortis en ING België slagen er zo in om de indexering van de hogere lonen te plafonneren. Bij AXA worden de maandelijkse brutolonen tot 5.400 euro in januari nog geïndexeerd, maar het deel van het loon dat daarbovenop komt, niet meer. Dat is wettelijk mogelijk omdat de verzekeraars en de bonden op sectorniveau hebben beslist dat enkel de barema’s moeten geïndexeerd worden, en niet andere loonvormen (dertiende maand, premies enzovoort) die daarbuiten worden toegekend. Bij BNP Paribas Fortis slaagt de werkgever er zo in de indexering te plafonneren tot een niveau van ongeveer 5.500 euro bruto. Bij ING België wordt enkel het baremiek loon geïndexeerd, maar niet het flexbudget voor het cafetariaplan. En dat leidt al tot behoorlijk wat gemor. Voor vele werknemers maakt dat flexbudget tot een derde van hun volledige verloning uit. Dat de bedrijven creatief omspringen met de loonindexering, is zeker te begrijpen. De stijging van de loonkost met ruim tien procent komt er op een moment dat vele bedrijven de gestegen kosten van energie, materialen en grondstoffen al hebben moeten ophoesten, maar niet of niet volledig kunnen doorrekenen aan hun klanten. En dan komt die extra loonkost op een erg moeilijk moment.

Maar ook de werknemers worden hoogst persoonlijk geconfronteerd met de ontplofte energieprijzen en de hollende inflatie. Dat bewijst een recent onderzoek van de Nationale Bank. Steeds meer mensen hebben problemen om hun kredieten af te betalen. Een lawine van betaalproblemen blijft voorlopig nog uit, maar het aantal achterstallige kredieten is vorige maand gestegen naar het hoogste peil sinds het begin van de coronacrisis. Ondanks de automatische indexering van lonen en uitkeringen, zijn het telkens weer de kleintjes die de extra kosten voor energie en levensmiddelen niet meer kunnen dragen. Dat komt omdat de indexering van de laagste lonen veel minder extra euro’s oplevert, in vergelijking met hogere lonen. Creativiteit in de loonindexering is misschien wel te begrijpen, maar laat de kleintjes niet in de kou staan.

Reacties: dekern@hbvl.be