Drie keer levenslang voor neerschieten van vlucht MH17
STRAFPROCES SCHIPHOL Twee Russen en een Oekraïner zijn in Nederland tot levenslang veroordeeld voor het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 boven Oost-Oekraïne. Eén Rus is vrijgesproken. Bij het drama kwamen 298 inzittenden om.
De Boeing 777 van Malaysia Airlines was op 17 juli 2014 opgestegen op Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Maar boven Oost-Oekraïne stortte het toestel neer. Zonder een “mayday’ van de piloot. Het waren uiteindelijk foto’s van een buurtbewoner, die toevallig voor het raam stond, die de waarheid aan het licht brachten. Op twee beelden was een witte rookpluim te zien boven een veld. Een derde foto toonde een zwarte rookpluim. De witte rookpluim moest wel van een raketlancering zijn, de zwarte van het gecrashte vliegtuig. MH17 was letterlijk uit de lucht geschoten door een Bukraket. Alle 298 inzittenden kwamen om. Vooral Nederlanders, maar ook vier Belgen. Jan Noreilde, Annemieke Hakse en hun zoon Steven uit Brasschaat waren bij de slachtoffers.
Na jaren van internationaal onderzoek besloot het Openbaar Ministerie vier mannen te vervolgen: Igor Girkin (51) was de minister van Defensie in rebellenrepubliek Donetsk (DPR). Hij stuurde eenheden aan en hield contact met Rusland. Sergej Doebinski (60) was het hoofd van de inlichtingendienst in Donetsk. Zijn plaatsvervanger Oleg Poelatov (56) was de coördinator van de rebellengroep in het gebied, terwijl Oekraïner Leonid Chartsjenko (50) commandant was van de strijdende rebellen.
De verdachten hebben zich nooit in de rechtbank laten zien. Alleen Poelatov liet zich vertegenwoordigen door een advocaat. Voorzitter Steenhuis noemde hun houding respectloos naar de nabestaanden toe. “Alleen de zwaarst mogelijke gevangenisstraf is dan ook voldoende als vergelding voor wat de verdachten hebben gedaan”, oordeelde de rechtbank. “Ook al zullen de straffen het leed niet wegnemen, het kan misschien enige verlichting bieden.”
“Een belangrijke beslissing”
Zo’n 240 familieleden van slachtoffers hoorden in de rechtbank Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko tot levenslang veroordeeld worden. Oleg
Poelatov, die net als de drie anderen alle betrokkenheid en verantwoordelijkheid ontkende, werd vrijgesproken. Volgens de rechtbank is er onvoldoende bewijs dat hij een bijdrage heeft geleverd aan de inzet van de Buk-raket, afgevuurd vanaf een landbouwveld bij Pervomaisky. De meeste familieleden reageerden na de uitspraak eerder gelaten, al waren de meesten wel tevreden.
Schadevergoeding
De drie veroordeelden zullen ook meer dan 16 miljoen euro aan schadevergoedingen moeten ophoesten. Maar of de families van omgekomen passagiers ooit een euro zullen zien, is maar de vraag. Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft intussen een prijs van 100.000 dollar gezet op het hoofd van “de Russische oorlogsmisdadiger Igor Girkin.” Maar het zou naïef zijn te geloven dat Rusland hem ooit uitlevert. De drie veroordeelden, die bij verstek zijn veroordeeld en dus nog vrij rondlopen, kunnen nog hoger beroep aantekenen. Ze hebben daarvoor 14 dagen de tijd.