Sowieso geen loonsverhoging, met beetje geluk wel een premie
Er komt de komende twee jaar geen loonsverhoging bovenop de index. Wel gebruikt de federale regering opnieuw het achterpoortje van consumptiecheques voor werknemers in sectoren die goed boerden. Die premie kan oplopen tot 750 euro.
Het zou de grootste hindernis worden voor Vivaldi. Absolute toppolitici als Paul Magnette (PS) stelden zich vorig jaar nog de vraag of de federale regering het loondossier wel zou overleven. Maar tot nog toe gaat het allemaal vrij vlot. Het duo van de automatische loonindexering en de loonnormwet zorgt er ook voor dat het kader voor de regering vrij duidelijk is: er is geen énkele ruimte om de lonen structureel te verhogen bovenop de index. Daar was de regering het gisteren vrij snel over eens, toen ze de contouren van het loonakkoord vastlegde.
Net als twee jaar geleden is de regering wel op zoek gegaan naar een extraatje voor werknemers in sectoren die goed boerden. Die komt er in de vorm van een consumptiecheque. Een bedrijf dat veel winst maakte, kan een premie tot 500 euro uitkeren. In sectoren met uitzonderlijke winsten – denk aan de energiesector – kan die zelfs oplopen tot
750 euro. Let wel: kán. Want een concrete uitwerking is nog niet afgeklopt. De sociale partners hebben nog een maand de tijd om op basis van het regeringsvoorstel zelf een akkoord te sluiten. Als dat niet lukt, is de verwachting dat de regering gewoon zelf doorduwt. Maar dan nog moeten de sociale partners op sectoren bedrijfsniveau onderhandelen hoe hoog de premie zal zijn. Reheidsuitkeringen sultaat van die oefening twee jaar geleden was dat 1,5 miljoen werknemers een premie van gemiddeld 280 euro kregen, terwijl de maximumpremie toen 500 euro bedroeg.
Ook nu is de verwachting dat er nog een stevig potje gebikkeld zal worden tussen de sociale partners. Langs werkgeverszijde reageerde VBO-topman Pieter Timmermans al slecht op Twitter. “Hogere premies dan corona terwijl crisis nu erger is … dit loopt slecht af!” Bij de vakbonden vindt het ABVV het dan weer “positief dat de regering enkel een kader vastlegt en de invulling overlaat aan de sectoren”. “Maar het systeem van cheques komt niet iedereen ten goede en is eenmalig”, zegt de woordvoerster. “We eisen dat de premies volwaardig bijdragen aan de sociale zekerheid en rechten openen.”
Welvaartsenveloppe
Er is dus nog veel werk aan een definitief loonakkoord. Maar Vivaldi haalt wel opgelucht adem na deze eerste stap. Zeker omdat er parallel ook een compromis is gevonden over de verdeling van de welvaartsenveloppe van 900 miljoen euro. De minimale werkloosstijgen met 1,3 procent bovenop de index, en niet met 3,5 procent zoals twee jaar geleden. Op vraag van de liberalen gaat een deeltje van de enveloppe naar het optrekken van de minimumlonen – de werkenden dus – door de werkbonus te verhogen. Tot slot is er een verhoging van de uitkeringen voor gepensioneerden met twee procent.
Voor premier Alexander De Croo (Open Vld) is het akkoord heel erg welkom, na weken waarin zijn regering onder vuur kwam te liggen bij vriend en vijand. Het loondossier is vooralsnog niet “de grote struikelsteen” voor zijn regering, zoals eerst werd aangekondigd. Toch is het niet zo dat de rust nu helemaal terugkeert voor de premier. Oppositiepartij N-VA kondigt nog een hele week grof geschut aan op de begroting van De Croo. Op tafel van de regering komt deze week dan weer de fiscale hervorming van Vincent Van Peteghem (cd&v), die de relaties tussen socialisten en liberalen weer op scherp zal zetten.
“Hogere premies dan corona terwijl crisis nu erger is … dit loopt slecht af!”
Pieter Timmermans
VBO