Topdiplomatie met kaasjes en kaviaar

Het staatsdiner donderdagavond in het Witte Huis met de Franse president Macron als eregast moest perfect zijn. Het was niet alleen het eerste sinds corona maar ook het eerste van president Biden. Het moest de spanning tussen Europa en de VS verteerbaar maken. Dus telde elk detail, tot het juiste stukje kaas.

VS STAATSDINER

Niet lang na zijn aankomst in de VS liet president Emmanuel Macron weten waarop het stond. Hij hekelde “een superagressieve” houding van de VS tegenover Europa. Frankrijk, en bij uitbreiding de EU, verslikt zich in de Inflation Reduction Act (IRA) van president Joe Biden. Een wet waaraan 350 miljard euro vasthangt om Amerika te vergroenen. Maar: die forse investering zou enkel Amerikaanse bedrijven ten goede komen. Frankrijk en Duitsland, allebei met een belangrijke auto-industrie, bestempelden de Buy American-aanpak van elektrische wagens daarom als een potentiële inbreuk op de internationale handel. Er werd zelfs openlijk gedreigd met vergelding onder de leuze Buy European.

De Europese woede wordt nog aangewakkerd door de oorlog in Oekraïne. De voorbije weken laakten meerdere Europese functionarissen het feit dat de VS zich verrijkt door het conflict, terwijl Europa opdraait voor de hoge prijzen van het gas dat ook vanuit Amerika wordt aangevoerd.

Lelies en rozen

Het bezoek van Macron werd gezien als een laatste kans om de lont uit het kruitvat te halen. Het staatsdiner bulkte dan ook van de verzoenende symboliek. De overheersende kleuren waren die van beide vlaggen: rood, blauw en wit. In de tafelboeketten stonden lelies, het Franse symbool, naast Amerikaanse rozen. Amerikaanse bubbels werden geschonken in glazen van Frans kristal. Alles respectvol in balans. Mocht ook wel, na acht weken voorbereiding. Het menu zat vol knipogen. Kaviaar omdat Amerika die delicatesse ook zelf produceert en Rusland dus niet nodig heeft. Maar de Franse pers raakte er vooral niet over uitgepraat dat first lady Jill Biden het had aangedurfd om een Amerikaanse kaas voor te zetten aan de president van hét kaasland van de wereld. Haar geheime wapen was de Rogue River Blue van een kleine kaasmakerij uit Oregon. Het was uitgerekend de allereerste Amerikaanse kaas die de wereldtitel van beste kaas afsnoepte van Franse inzendingen. Maar ook Macron had zijn huiswerk gemaakt. Hij schonk Joe en Jill Biden een exemplaar van de originele soundtrack van Un homme et une femme van Claude Lelouch, de film die de Bidens gingen zien op hun eerste afspraakje.

Macron kan alvast met goed nieuws terugkeren naar Parijs. Tijdens een gezamenlijke persconferentie beloofde Biden dat er aanpassingen kunnen komen aan de Inflation Reduction Act. Hoe en wat, dat moet de komende weken uitgewerkt worden, zei hij. “Het was niet de bedoeling om anderen uit te sluiten. Zeker niet zij die met ons samenwerken.” Die opening werd gezien als een behoorlijke triomf van Macron. Al blijft het afwachten wat de “technische besprekingen” concreet zullen opleveren. De vraag is ook of de Republikeinse meerderheid in het Huis – met haar sterke America first-stroming – hier wel mee zal instemmen.