Na današnji dan

1588.

Rođen engleski filozof Thomas Hobbes. Ideje o čovjeku kao slobodnom pojedincu i državi kao vještačkoj tvorevini nastaloj na osnovu ugovora pojedinaca iznio je u djelima “Levijatan”, “Osnovi prirodnog zakona i politike”, “O tijelu”, “O čovjeku”, “O građaninu”, “O slobodi i nužnosti”.

1724.

U Veneciji rođen Giacomo Girolamo Casanova. Tokom burnog života bio je učenik vjerske škole, sekretar kardinala, venecijanski pomorski oficir, opat, kockar, alhemičar, violinista, špijun, bibliotekar, a u historiju je ušao kao neumorni ljubavnik.

1818.

U bici kod Maipua čileanske i argentinske trupe porazile špansku vojsku, čime je obezbijeđena nezavisnost Čilea.

1881.

Velika Britanija u Pretoriji zaključila mirovni ugovor sa Burima i priznala nezavisnost južnoafričke republike Transvaal.

1896.

Na olimpijskom stadionu u Atini otvorene prve Olimpijske igre moderne epohe. Olimpijada je trajala 10 dana, učestvovala su 484 takmičara, samo muškarci. Žene se na olimpijadama takmiče od 1900. Od 1924. uvedene su i Zimske olimpijske igre. Organizator Igara i prvi predsjednik Međunarodnog olimpijskog komiteta bio je Francuz Pierre de Coubertin.

1908.

Rođen austrijski dirigent Herbert von Karajan, jedan od najvećih dirigenata 20. vijeka. Bio je dirigent Berlinske filharmonije i Bečke državne opere.

1955.

Britanski premijer Winston Churchill podnio ostavku, okončavši dugu političku karijeru koja je, uz uspone i padove, trajala od početka 20. vijeka. Na položaju premijera i lidera Konzervativne stranke naslijedio ga je šef diplomatije Anthony Eden.

1958.

U Beogradu umrla srpska književnica Isidora Sekulić, čije je djelo imalo značajan uticaj na razvoj moderne srpske književne kritike i esejistike.

1975.

U Tajpehu, glavnom gradu Tajvana, umro kineski general i političar Chiang Kai-shek. Poražen od snaga Mao Ce-tunga, Chiang se 1949. povukao sa ostatkom svojih trupa na Tajvan, gdje je proglasio Republiku Kinu kojom je vladao do smrti.

1989.

Vlada Poljske legalizovala opozicioni radnički sindikat Solidarnost. Osnovana 1980. kao nezavisni sindikat, Solidarnost je ubrzo prerasla u masovni društveno-politički pokret sa oko 10 miliona sljedbenika.

1992.

Na mostu Vrbanja u Sarajevu snajperskim hicima ubijene Suada Dilberović i Olga Sučić, prve žrtve nadolazećeg rata. Srpski specijalci i JNA napali Policijsku školu na Vracama i nakon pet sati borbi zauzeli objekte, a oko 800 učenika i profesora zarobili i odveli na Pale. Poginuo učenik Samir Mišić.

1993.

Zračne snage NATO-A počele kontrolu zračnog prostora iznad BIH.

1999.

Libija predala škotskom pravosuđu dvojicu svojih državljana optuženih za rušenje putničkog aviona 1988. iznad Lockerbieja (Škotska) kada je poginulo 270 putnika. UN je suspendovao sankcije protiv Libije uvedene 15. aprila 1992. godine.

2005.

Umro Saul Bellow, dobitnik Nobelove nagrade za književnost i jedan od najznačajnijih američkih pisaca poslije Drugog svjetskog rata.

Građani Sarajeva ispred zgrade Skupštine BIH na Marindvoru organizovali antiratne demonstracije. Na njih su pucali srpski snajperisti iz obližnjih solitera. Poginulo je osam, a povrijeđeno 50 demonstranata. poručuje da će neimenovani general potvrditi u Hagu njegove navode”. Članak je veoma karakterističan i kratak, pa ga u ovu moju zabelešku unosim u celosti. Tekst članka glasi:

”Zagreb. U Hrvatskoj se ne stišava bura koju su izazvali predsednik hrvatskog Helsinškog odbora za ljudska prava Ivan Zvonimir Čičak i predsednik Hrvatske stranke prava 1861. Dobrosav Paraga. S jedne se strane nižu osude Čičkovih izjava splitskom Feralu i Paragine tužbe Haškom sudu, a s druge, osude vlasti zbog pokretanja optužnica protiv njih. Državni i provladini mediji i dalje ih nemilosrdno napadaju kao ‘nacionalne izdajice’ i ‘prodane duše’, slično reaguju i neke političke stranke i njihovi lideri, ali je sve više i onih suprotnih reagovanja kako stranaka, tako i pojedinaca.

Sprdnja sa Hrvatskom

Akcija socijaldemokrata Hrvatske (Silvija Degena) zatražila je da se konačno objavi ‘puna istina o sadržaju razgovora Tuđman-milošević prave sprdnju sa Hrvatskom i njenim pravosudnim sistemom’, da se on zato i obratio Haškom sudu, jer je u Hrvatskoj ‘naišao na zatvorena vrata i gluve uši’. Pozvao je Franju Tuđmana da ‘u interesu hrvatskog naroda i države’ odstupi s mesta predsednika, ‘isto kao što se Gojko Sušak priprema da ode s mesta ministra odbrane’. Paraga tvrdi da je i lično preslušao traku razgovora Tuđmana i Miloševića u Karađorđevu, te da se snimak tog razgovora, kao i više drugih dokumenata, odavno nalazi u rukama haških istražitelja.

Čičak u svojim poslednjim izjavama upozorava da je uveren da će general o kome je govorio u intervjuu Feralu, a koji je u jednom stranom ministarstvu spoljnih poslova, po Tuđmanovoj naredbi, preslušao

Umro američki pisac Allen Ginsberg. Njegova zbirka poezije “Urlik i druge pjesme” (1956) smatra se najznačajnijim djelom bitničkog pokreta pedesetih godina 20. vijeka.

Umro američki glumac Charlton Heston, dobitnik Oscara 1959. za ulogu u filmu “Ben Hur”. Slavu je stekao igrajući Mojsija u filmu “Deset zapovijesti”. Bio je poznat i kao aktivista za ljudska prava.