Na današnji dan

1215.

Engleski kralj John prihvatio je, pod prijetnjom plemstva, dokument Magna Carta Libertatum (Veliku povelju sloboda) - temelj engleskog državnog uređenja, simbol borbe protiv apsolutizma i jedan od najznačajnijih dokumenata britanske i evropske ustavne historije.

1520.

Papa Lav X ekskomunicirao Martina Luthera bulom u kojoj je osudio jeres Lutherove teze o indulgencijama, o dogmama i uređenju Katoličke crkve. Ideje o reformi Crkve sistematizovane u 95 teza Luther je 1517. prikovao na vrata Dvorske crkve u Wittenbergu, označivši početak raskola katoličke Evrope.

1862.

Na Čukur-česmi u Beogradu turski vojnik ubio srpskog dječaka, što je izazvalo sukobe u gradu. Turci su potom sa beogradske tvrđave, gdje je bio smješten njihov garnizon, bombardovali Beograd.

1919.

Direktnim letom od Newfoundlanda do Irske, koji je trajao 10 sati i 12 minuta, engleski piloti Arthur Brown i John Alcock prvi su preletjeli Atlantik.

1920.

Italijanski inženjer, jedan od osnivača bežične telegrafije, Guglielmo Marconi emitovao je u Engleskoj prvi muzički radioprenos uživo.

1940.

Njemačke trupe probile Maginotovu liniju kod Sedana. Sistem utvrđenja dugačak 360 kilometara koji su Francuzi izgradili duž granice prema Njemačkoj između dva svjetska rata smatran je remek-djelom građevinarstva i fortifikacije.

1975.

Košarkaši Jugoslavije postali šampioni Evrope pobjedom nad reprezentacijom SSSR-A u Beogradu.

1982.

Argentinske snage koje su pokušale da preotmu Foklandska ostrva u južnom Atlantiku predale se Britancima. Time je okončan rat u kojem je poginulo oko 1.000 ljudi.

1988.

Pakistanski predsjednik Zija ul-hak objavio da će islamsko šerijatsko pravo postati vrhovni zakon u Pakistanu.

1992.

Jugoslavije.

1993. 1994. 1995. 2000. 2001. 2010.

Književnik Dobrica Ćosić izabran za prvog predsjednika SR

Na Kongresu Međunarodne organizacije Mediteranskih igara u francuskom gradu Montpellieru BIH postala punopravan član ove organizacije.

Izrael i Vatikan uspostavili pune diplomatske odnose poslije historijskog dogovora o međusobnom priznanju.

Savjet bezbjednosti UN-A usvojio rezoluciju o proširenju snaga UN-A u BIH trupama za brza dejstva, sastavljenim od 12.000 francuskih, britanskih i nizozemskih vojnika. Rusija i Kina su se uzdržale od glasanja.

U pokušaju atentata u Budvi lakše ranjen Vuk Drašković, lider Srpskog pokreta obnove, u to vrijeme jedne od najvećih opozicionih političkih stranaka u Srbiji.

Pored Petrovog Sela kod Kladova u Srbiji otkrivena masovna grobnica u kojoj je zakopano oko 30 tijela za koja se pretpostavlja da su žrtve rata na Kosovu u prvoj polovini 1999.

U svom stanu u Beogradu nađen mrtav glumac Bekim Fehmiu. Glumio je u 40-ak filmova, a uživao je veliku popularnost u bivšoj državi.

Njemački arheolog Heinrich Schliemann otkrio u Maloj Aziji zidine Troje, drevnog grada koji je pao pred naletima antičkih grčkih junaka. Tada je otkrio značajne antičke artefakte. kao mladić doživeo je ubistvo kneza Mihaila Obrenovića, na pragu starosti - ubistvo kraljice Drage i kralja Aleksandra Obrenovića. U ovom poslednjem slučaju radilo se i o njegovoj glavi. Te dramatične noći 29. maja 1903. godine napisao je svoj testament.

Nezaobilazna tema

Toliko prisutna u njegovom životu, smrt je bila nezaobilazna tema u njegovim dnevnicima, memoarima, novinarskim izveštajima, romanima. Ali i u njegovim pismima. Na mestima na kojima se u njima govori o bilo čijoj smrti, Todorovićeva pisma dobijaju osobeni ton: osećaju se pobožna tišina i zgusnutost misli i osećanja. Odnos Pere Todorovića prema smrti odredio je i njegov odnos prema životu: “Oh, kad bi ljudi mogli pojmiti kako je ništavan ceo ovaj život naš! i kako se on brzo i lako gubi!... Oh, kada bi svi mi razumeli smrt! Čini mi se da bi svi mi onda

1903.

mladosti bio načelno i intimno blizak, sa kojima je sačinjavao jedno ideološko bratstvo: Peru Đorđevića, Svetozara Markovića, Mitu Stojanovića, Milicu Ninković, Iliju Todorovića, Dimitrija Mitu Cenića. O svima njima napisao je nekrologe, koji su izvanredan materijal za psihološku studiju o prvoj generaciji srpskih socijalista. Svi su oni, osim Milice Ninković, poticali iz seljačkog naroda, i sve ih je obuzimala težnja

Nakon ubistva kralja Aleksandra Obrenovića i njegove žene Drage u majskom prevratu, Skupština Srbije izabrala je Petra Karađorđevića za kralja Srbije. Za njegove vladavine učvršten je parlamentarizam i ubrzan razvoj zemlje.

1996.

U Los Angelesu umrla američka pjevačica Ella Fitzgerald, kraljica džeza, izvanredne improvizatorske imaginacije i širokog glasovnog raspona. Čuveni su njeni zajednički nastupi s velikim džez-muzičarima Armstrongom, Ellingtonom i Bassieom.