Studentske demonstracije i zabrana Naših dana

Ublažavanju stava prema demonstrantima doprinijelo je i što su se studenti masovno odazvali velikom protestnom skupu protiv invazije SSSR-A na Čehoslovačku

Dva događaja za vrijeme Ibrahimagićevog mandata sekretara univerzitetskog Komiteta SK su posebno stavila na kušnju Ibrahimagićevu dosljednost i mjeru – studentske demonstracije 1968. i zabrana jednog broja lista Naši dani 1969. godine.

Usmeni ukori

Za vrijeme studentskih demonstracija koje su u Sarajevu počele još 4. juna 1968. godine, Ibrahimagić se držao umjereno, principijelno i suprotstavljao se partijskim jastrebovima koji su se zalagali za oštar odgovor i represalije. O tom vremenu, Ibrahimagić kaže: “U vrijeme dok sam bio sekretar Univerzitetskog komiteta SKBIH, Danilo Bilanović je bio u Izvršnom komitetu CK, uz Munira Mesihovića, Petra Dodika, Jovicu Lazarevića, Kemala Halilovića... i zovnuli su me kao sekretara UK na sjednicu. To je bilo nekoliko dana nakon studentskih demonstracija na Sarajevskom univerzitetu. Riječ je bila o tome koje mjere političke prirode ili sankcije bi trebalo poduzeti prema učesnicima, tj. vođama. Svaki fakultet je imao svoj odbor za demonstracije – npr. na Filozofskom fakultetu je bio odbor kojim je rukovodio Miloš Okuka, u ono vrijeme asistent na katedri Jugoslovenske književnosti i jedan profesor sa Odsjeka orijentalistike Filozofskog fakulteta. Odbor za demonstracije na Medicinskom fakultetu predvodio je Radovan Karadžić, na FPN-U su od asistenata bili istaknuti Franc Cengle i Gajo Sekulić i od studenata Džemo Sokolović... Bio je juli. 10 minuta sam slušao diskusiju koja je vodila prema zaključku da mi na Univerzitetu sazovemo sastanke partijskih organizacija i da se predvodnici kazne najstrožom kaznom – isključenjem. I onda sam ja njih, praveći se naivnim, upitao: ‘Dobro, de vi meni recite hoće li to biti u formi političke odmazde ili u formi ideološko-vaspitne mjere?’. Oni meni kažu: ‘Zaboga, Omere, o kakvoj odmazdi se uopšte može govoriti?!’. Ali sam im skrenuo pažnju da ako će biti odmazda, mi možemo sazvati Univerzitetski komitet i pozavršavati stvari (isključenjem). Međutim, ako se radi o ideološko-vaspitnoj mjeri, onda je problem, jer mi više na Univerzitetu nemamo studenata, oni su otišli na ljetni odmor i ako će biti ideološko-vaspitna rasprava o njihovoj odgovornosti, onda to može biti samo početkom oktobra. Oni se sa tim složiše. I kad smo početkom oktobra imali sastanke po fakultetima u povodu njihovih postupaka na studentskim demonstracijama, raspravljali bismo po cijelu noć, ali se na svim fakultetima završilo sa usmenim ukorima koji se ne upisuju u knjižice”.

Osim što je proteklo nekoliko mjeseci, ublažavanju stava prema demonstrantima doprinijelo je i što su se studenti to ljeto masovno odazvali velikom protestnom skupu protiv invazije SSSR-A na Čehoslovačku koji su organizovale partijske strukture tako da su se studenti, na neki način, politički rehabilitovali. Polovinom 1969. godine događa se i sudska zabrana jednog od brojeva studentskog lista Naši dani. O samom događaju i onome što mu je prethodilo doznajemo iz Ibrahimagićevog teksta “Da ne bude nesporazuma”. Naime, u prvoj polovini 1968. godine redakciju Naših dana su činili Džemaludin Alić, Abdulah Sidran, Josip Osti, Senad Prašo, Zdravko Grebo. Glavni urednik bio je Aleksandar Mlač, a Rešad Hadrović njegov zamjenik. Krajem godine je Univerzitetski komitet SK zajedno sa Savjetom i redakcijom lista razmatrao idejnu i političku orijentaciju lista, a povodom nekih napisa i likovnih priloga u broju 318 (sporni broj je zabranjen zbog teksta Dževada Kadribašića koji je izvrgavao ruglu partijske institucije i ilustracije polugole žene koja je ilustrirala taj tekst).

Nova redakcija

I nakon famoznog 318. broja, međutim, Naši dani - koje sada uređuje nova redakcija u kojoj su radili Nenad Kecmanović (koji je član redakcije bio i 1967), Dragan Kalinić, Dževad Kučukalić, Faruk Kovačević i Vojislav Vujanović, dok je glavni urednik bio Ratko Orozović, a odgovorni Drago Grubor, i dalje će izgledati i angažovano i liberalno i mladalački... uz ilustracije i tekstove u duhu vremena, i donositi tekstove o francuskim studentima i Crvenom Deniju, hipi pokretu, i studentskim brigama”, poeziju Ogdena Neša i Ibrišimovića... Sa ove vremenske distance primjećujemo da, ustvari, neke velike razlike u izgledu i koncepciji prije i poslije zabrane nije ni bilo. Osim, možda, činjenice što će protagonisti smijenjene redakcije decenijama nakon toga moći o tome sa sjetom pričati kao o vlastitoj ulozi u borbi za demokratiju i studentska prava.

U susret 90. rođendanu prof. dr. Omera Ibrahimagića, Oslobođenje u ovom feljtonu donosi izbor tekstova iz monografije “Omer Ibrahimagić: od đaka pješaka do akademika” autora Saše Leskovca.