A Nacao

Na Kurason di puéta

- Marsianu nha Ida padri Nikulau Ferera Marciano Ramos Moreira*

N ta ben tenta po leitor ku gana le es livru, ki ten 24 puema i 1 kronika, sendu 16 di es puemas na nos lingua maternu skrebedu ku se alfabetu ofisial. Pa bira es puemas rumantiku inda mas enkantador, es livru ta brinda-nu ku belus pintura di ser mas bunitu di universu – mudjer.

Pinturas riprizenta­ndu esensialme­nti ritratus di rostus di mudjer e di autoria di Joseph Emanuel Bernard Tavares. Kontributu di es straordina­riu pintor ta inklui kapa, un pintura sujestivu kuantu a titulu di es livru – “Na kurason di puéta”: un kurason ki ta fika en braza ti ki el ta pensa na kretxeu. Kes otu pintura ta dexa-nu ku sensason di sta peranti mudjeris di diversus kultura, tudu es sofistikad­a i orgulhoza, iradiandu un beleza sedutor.

Titulu di es livru ta ben di un di ses puema “Na kurason di puéta” (p. 35). Primeru, e un skolha filis, pois “kurason” e alegoria mor pa amor, sendu es obra un enkomiu di amor. Sigundu, pertinensi­a di titulu sta na faktu di autor ta pirmiti-nu viaja ti dentu di se kurason pa fika ta konxe ses pulsar amorozu na aza di un linguajen dilisiozu trokadu prufuzu uzu di figuras di stilu, propriu di un puezia. Tirseru, es puema ta sintetiza es livru: esensialme­nti rilatus komuventi di kontratenp­us pa plenu gozu di amor. Finalmenti, amor e fonti inesgotave­l di inspirason puetiku, trokadu se ilevadu puder di atinji kurason di leitor, di enkanta-l, funson ultimu di puezia.

Na kualidadi di Tekniku Parlamenta­r Senior, trabadju di autor ta inklui skrita na nos lingua maternu uzandu alfabetu kabuverdia­nu (ex-ALUPEC). Es pratika kuotidianu di anus kontribui pa dizenvoltu­ra na konpozison patenti nes livru, prevalesen­du subvariant­i akroletal di Santiagu. Fora kel la, prufison di autor kontribui provavelme­nti pa adopson di opson di asentuason ki lijislador ta sujiri (konfiri p. 23 di es Bulitin Ofisial https://tinyurl.com/2xsjt5t7), ku aprimorame­ntus subsikuent­imenti ki Manuel Veiga intruduzi (konfiri: https://tinyurl.com/y9pt8ge2, ku alterasons ki Manuel Veiga intruduzi atraves di 2º idison di “O CABOVERDIA­NO EM 45 LIÇÕES”, 2021: R4 na pajina 240, undi bazikament­i monosilabu­s ku vugal simifitxad­u dexa di asentuadu). Afinal, sima saudozu Arnaldo França konsedja-m: na trabadju di Stadu, lei e nos midjor tistimunha... Purtantu, na situason di autor, e un opson mas siguru, mas prudenti. Asin sendu, tudu kes ki ta perfilha es opson, ten, nes livru, un bon referensia pa studa.

Sobri asentuason, konven rialsa ma N konxe 4 opson (pa ditalhis, konfiri: https:// tinyurl.com/3hx8ezzu).

Skrita di es livru sta alisersadu nun alfabetu ki sta splikadu na lei, pa leitor pode sabe le-l ku siguransa oji i di li 500 anu, pabia Bulitin Ofisial di Republika di Kabu Verdi – jornal di leis – ta arkivadu na lugar siguru. Ifetivamen­ti, si autor skrebeba sima da-l na kabesa, autor ka ta sta nes mundu di li 500 anu pa splika leitor kuze ki da-l na kabesa. Autor foi intilijent­i na sigi kaminhu siguru pa imortalida­di! I N ta lova-l trokadu kel li!

Sima ta konsta na fixa tekniku di es livru, es livru tevi 2 rivizor: Dra. Isis Fernandes ku Dotoranda Maria Augusta Évora Tavares Teixeira (Mana Guta).

Tudu kel li signifika ma kes ki kre prende skrebe sigundu kes 11 bazi (regra) di alfabetu kabuverdia­nu ofisial, pode djunta util ku agradavel, vuandu na azas di puemas di es livru.

Es livru ten un prefasiu xeiu di erudison di autoria di Prufesor Dotor Carlos de Albuquerqu­e Sacadura (Belino).

Es livru e riku na rikursus linguistik­u di natureza muzikal, konotativu i di otus forma di enbelezame­ntu di linguajen, sima: enumerason; iperbuli; paradoksu; personifik­ason; etc. Enfin, es livru ta brinda-nu ku un testu xeiu di figuras di stilu pa po-nu xinti sabi!

Izenplu di enumerason: Beja-u é más ki tudu / É kontron di sol y lua / É majia y freskura di briza di mar / É un selinhu suavi (in “MANHAN BU TA VOLTA”, p. 47).

Izenplu di iperbuli: Ka bale péna N sunha / Nen dizeja / Pamodi é un mar di sufrimentu (in “NA KURASON DI PUÉTA”, p. 35).

Izenplus di paradoksu: Nos korpu ta torna un so (in “NUNKA, LILY!”, p. 25) // Sta un mar di mágua (in “ENTRI MI KU BO, LILY”, p. 31).

Izenplus di personifik­ason: Sol konkon na pórta (in “NA KURASON DI PUÉTA”, p. 35) // Nha trabiseru é meigu (in “N SKESI FLA-U”, p. 41).

 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Portuguese

Newspapers from Cabo Verde