Sainitaki Na Veiyalayalati Ni Tei Dovu
Elevu vei ira na dau tei dovu ena noda vanua, era sa sainitaka e dua na veiyalayalati kei na kabani na Fiji Sugar Corporation.
E dua vei ira oqo o Iokimi Lutua mai na koro o Nakama e Wailevu, Macuata.
Sa yabaki 59 o Lutua ia na nona veiyalayalati kei na FSC ena lima na yabaki.
E taukena o Lutua e 65 na eka na qele ka nona takete me na rawata e rauta ni 1800 na tani dovu.
Na veiyalayalati oqo e tekivu sara ga mai ena kena samaki, siviyarataki, soli na itei kei na kena tei na dovu.
E veivuke talega na FSC ena kena kerei mai na ilavo mai na baqe ka vakadeitaka talega na kena maketetaki na suka ka qaqi mai na dovu.
Na veidovu nei Lutua e rauta ni 30 ga na miniti na kena yawa mai na iqaqi ni suka ka na veivuke vakalevu na FSC e na kena kau na nona dovu me la’ki qaqi.
Ko Lutua e a cakacaka tu ena tabana ni sala ni matanitu, ka kerea na nona vakacegu ena 1993 me sa mai vakayagataki qele.
E tekivu ena tei tavioka ka tea e 14 na eka ka dau volitaka e dua na tani e na dua na macawa.
Na leqa e sotava ni sa sega na makete ka sau ca talega.
E a la’ki cakacaka tale ena Ports Terminal Limited mai Lautoka, ia na nona vakasama e tiko ga ena qele me vaka ni a bula ga mai ena dua na matavuvale dauteitei. E baci kerea tale na nona vakacegu ka sainitaka sara na veiyalayalati kei na FSC me sa tei dovu tale. Na ka e vinaka kina na tei dovu e tukuna o Lutua ni veivuke vakalevu na matanitu, me vaka na kena vakalutumi na isau ni wainimate kei na vakabulabula ni qele. Na isau ni dovu ena gauna qo e tukuni ni tiko ena $85 na dola dua na tani.
Ena gauna oqo sa samaki oti na nona qele ka sa vakarautaki me na tei na dovu ena vula oqo.
E tolu na luvei Lutua e ratou veivuke vua ena kena qaravi na nona loga ni dovu.
E tukuna o Lutua ni na oti na matai ni yabaki ni nona veiyalayalati ena qai raica na vanua me toso tale kina me vakavinakataka na nona bisinisi vaka dau tei dovu. Na nona veiyalayalati o Lutua me 70 na pasede ni cakacaka me qarava na FSC ka 30 na pasede o koya. Ena gauna e tamusuki kina na dovu ena vakatalega koya na kena wasei na ilavo e rawati.
Na veiyalayalati vata qo era sa sainitaka talega na dau tei dovu mai Naigigi e Macuata, ka ra rawata tiko 6900 na tani dovu. Eratou taukei ni qele na matavuvale na Qomate ka ratou qarava talega na nodratou veidovu. Ko iratou na Qomate eratou sa volitaka talega na misini e vakayagataki ena kena tei kei samaki na dovu.
E vakaraitaka na iliuliu ni FSC o Graham Clark ni ratou sa vakauqeti ira na itaukei ni qele mera tea na dovu.
Na FSC e tukuna ni sa qarava tiko na veivuke kece era gadreva na dau tei dovu.