MERA VAKAITAVI NA VULI

Esa veisau mai na gauna ka sa yaga mera digitaki vakamatau o ira me ra lewena na Bose Levu Vakaturaga (BLV) ka mera tiko kina o ira na tamata vuli vinaka.

Oqo na veika e vakaraitaka o Ratu Emosi Navunisaravi na turaga ni yavusa o Korolevu ena koro o Vunibau mai Serua. A vosa tiko o Ratu Emosi ena veivakararamataki ka ratou vakayacora tiko na Komiti ni Vakadidike ni BLV ka vakayacori ena vale na Rokuruduadua mai Navua ena siga Tusiti.

E vakatututaka tiko ko Ratu Emosi sai koya me ra vuli o ira na noda turaga me vaka ni levu sara na vei tutu vakaturaga e Viti era sa vakadeitaki oti.

Nikua, e kaya ni ka ni rarawa me raica nira sa yalowai vakalevu sara o ira na noda turaga, ka ra sa yalowai vakalevu sara ena veiliutaki ena vanua ka ra sega ni kila na nodra itavi, kei na veika e dodonu mera qarava.

VAKAQAQACOTAKI NODRA VULI NA TURAGA

Tukuna ko Ratu Emosi ni raica talega ni vuqa na BLV e vakayacori, e dau sega tu ni vakaibalebale vei keda na iTaukei nai naki ka tauyavu taumada kina.

“Ni sa yaga ka dodonu me vakaqaqacotaki na nodra vuli na turaga. Na cava ena nanuma na matanitu me veisautaka kina na rairai ni noda matanitu kei na kena veiqaravi. E dodonu me ra cabe ena BLV me ra lai bose ka vulici kina

na turaga na vuli ni veiliutaki ena vanua ka mera kila vinaka na cava e lewe tiko ni veivosaki ni veiqaravi ni matanitu e daidai.

Vakaraitaka o Ratu Emosi nai naki ni BLV e dodonu me a vakabulabulataka na veika e baleti keda na iTaukei ka vakaitavi talega ena vakasama ni kena tarai cake na noda vakaitavi na iTaukei ena qele ena kena vukei me tarai cake na bula vakailavo ni noda matanitu. “Eda vinakata tiko me suka lesu mai noda qele, eda kaya tiko ni da itaukei ni qele, ia e lailai wale na ka

eda vakayagataka ena qele ka sega ni yaga kina matanitu.”

E kaya na mataqali vakasama oya e lai tiko talega ena loma BLV. “E sega ni dua na vakasama e tiko ena BLV me rawa ni kauta cake eso na vakasama me rawa ni vakatorocaketaka na bula ni kawa iTaukei ena nodra vakayagataka vakavinaka na nodra qele. Ena vakasama e rawa mera vakaitavi kina me rawa ni tubu cake na noda vanua ena veika vakailavo. Edau levu tu ga na veitalanoa ena batini tanoa, ia sega ni dua na ka vakavotukana se

basika cake.”

Tomana ka kaya: “Kevaka esa caka na BLV, e vanua vinaka me ra lai vuli kina na turaga. Me caka vakalevu vei ira na vuli, me rawa ni ra vulica nai walewale ni veiliutaki ka veisautaki na nodra vakasama ena veika esa vakayacori tiko edaidai, ka toso vata kei na gauna.” E vakatututaka talega ke rawa ni duri e dua na mata timi ni veivakasalataki (advisory committee) me ra lewena gone iTaukei vuli vinaka ka me rawa ni ra veivakararamataki kina loma ni BLV ena vei

ulutaga eso ka dau veivosakitaki, me rawa ni ra qai vakalougataki talega na leweni BLV ena nanuma e tu ka dau vinakati kina na nodra veivakadonui.

Me duri talega e dua na komiti ni veivakasalataki me rawa lewena o ira na dau ni lawa iTaukei era vuli vinaka tu e daidai me ra tawasei tani mai ena matanitu, ka mera vakaitavi saraga ena veika e baleti keda ga na kawa iTaukei. Na komiti oqo me veivakararamataki ena vale ni bose ena ka e vinakati me veivosakitaki.

Era veisiko ki Kubuna ena siga Lotulevu na Minisita ni Veika Vaka iTaukei ko Ifereimi Vasu me ra lai raica na vakavakarau esa vakayacori tiko, me vaka ni na vakayacori tiko Bose Levu Vakaturaga ena rua na macawa mai oqo.

Leon Lord Ko ira na lewe ni yasana ko Namosi kei Serua era tiko rawa ena veivakararamataki ka ratou vakaitavi tiko kina na Komiti ni Vakadidike ni Bose Levu Vakaturaga. Veitaba: