Le Petit Journal - L'hebdo local de l'Aveyron
Gilles Combes : « Cambavirament climatic »
On entend de moins en moins parler des « climato-sceptiques » (ceux qui doutent de la réalité du changement climatique) ; c’est certainement que les événements climatiques extrêmes qui font régulièrement la une de l’actualité ont fini par toucher la conscience des plus réticents. Et, de fait, si l’on peut aujourd’hui encore s’interroger sur les conséquences réelles de l’activité humaine sur le dérèglement du climat, en revanche, il n’est plus possible de nier les changements profonds dont les plus anciens d’entre nous sont témoins. Cette introduction de Gilles Combes (Gèli Combas) nous éclaire sur le sens de sa chronique occitane.
« Se ne demòra encara demest nautres qualques uns que dobten del càmbiament climatic, la secada sens precedent que tòca Catalonha e Rosselhon lor deuriá far dobrir los uèlhs sus la trista realitat que, annada tras annada, es a cambavirar nòstres païsatges e nòstras costumas. Cèrtas nòstre Roergue es encara puslèu esparnhat mas ça que la vesèm ben nautres tanben que quicòm truca. E son pas los incendis gigantèsques qu’embrasan d’unes estats d’America aquestas darrièiras setmanas que nos van rassegurar.
De passejada del costat de Cadaqués a la fin d’abrial de l’an passat foguèrem ja pertocats de véser cossí la vegetacion patissiá. Mentre qu’a la debuta de la prima tot auriá degut verdejar o florir e que los valats aurián degut senon rajolar, al mens respirar l’umiditat, lo campèstre èra sonque posca e desolacion. Aquò fa mai de tres ans que plòu pas pus coma cal en çò de nòstres vesins catalans. E aicí de l’autre costat de Pirenèus plan mai d’un an que las tèrras rosselhonesas an plan tròp set per poder encara manténer un semblant d’agricultura pro
ductiva. Los païsans sabon pas pus a quin sant se vodar. E mai las processions organizadas aicí o alà en desesper de causa capitèron pas d’esmòure Nòstre Sénher : la pluèja tombèt pas !
La Generalitat de Catalonha decretèt lo 1èr de febrièr passat l’estat d’urgéncia sul front de la secada. A Barcelona l’ora es a las restriccions drasticas. Cossí contunhar d’aprovesir en aiga una populacion
tant importanta e d’aculhir aitant de toristas gròsses consomators d’aiga ? D’esfòrces remarcables son ja estat faches pel sector ostalièr e la municipalitat a reduch de mai de mitat l’usatge d’aiga per asagar pargues e jardins de la ciutat e per netejar las carrièiras. L’objectiu ara es de salvar los arbres…
Lo cambavirament climatic que sèm a viure nos pausa milanta questions : quin avenidor per l’agricultura ? Qué seràn los païsatges d’unas de nòstras regions d’aquí vint, trenta o cinquanta ans ? Quina politica de l’aiga sèm prèstes a metre en òbra ? Cossí far entendre rason als pseudo-ecologistas que s’opausan sistematicament al mendre projècte de retenguda ? Sens aiga i a pas de vida. Ni frucha, ni ortalissa, ni bestial e, de fach, la sola e vertadièira question que valrà lèu se la situacion deviá perdurar e
s’agreujar serà de saupre cossí e a quin prètz nos anam poder noirir dins un avenidor prèp. Aquela question, totòm –ecologistas e golassas « anti-tot » compreses – seriá plan inspirat de la se pausar sens estar mai. Aital benlèu nos poiriam estalviar una guèrra de l’aiga que ne mesuram pas las consequéncias ! »