Çentu çinqantèsimu aniversari d’a creaçiùn d’u Culege d’a Visitaçiùn
Cunuscëmu l’ümpurtança primurdiala ch’àn avüu i ùrdini religiusi e munàstichi per l’edücaçiùn d’a zuventüra. Dürante a so’ longa stòria, Mùnegu, terra de tradiçiùn cristiana e umanista, à vistu sciurì tanti stabilimenti religiusi ; è ünt’achëlu cuntestu ch’à cumençau a stòria d’u culege d’a Visitaçiùn d’u qale festezamu achëst’anu u çentu çinqantèsimu aniversari.
Ün , cun l’agiütu d’u cardinale arcivëscu d’Aix, Jérôme Grimaldi, u Prìncipu Luì I e so’ spusa Charlotte de Gramont àn utegnüu tüt’ë auturizaçiue per fundà ün cunventu de l’ùrdine d’ë Visitandine
destinà a ë zùvene d’urìgine nòbila. Achëlu cunventu è stau bastiu tra u e u sut’a direçiùn de l’architëtu Marco Antonio Grigho. Edificau ünt’u stile de l’epoca, tra clàssicu e barrocu, se pò ancura amirà ancoei u clastru vutau che circunda a curte d’unù e suvra tütu, a u levante, a Capela d’a Visitaçiùn (d’u nume de l’ùrdine d’a Visitaçiùn Santa Maria o d’ë Visitandine).
Dürante a revulüçiùn françesa, dopu a partença d’ë Visitandine u cunventu é stau trasfurmau ün uspità militari poei ün caserna e meme ün prejùn e a Capela d’a Visisitaçiùn
desertà à piyau u nume de Tempi d’a Ragiùn. D’u fint’a u , suta u pruteturatu sardu-piemuntese, u cunventu è devegnüu a caserna d’a garnisùn sarda.
Cun l’Urdunança Suvrana d’u , u briusu Prìncipu Carlu III à stabiliu ün veru statütu de l’ünstrüçiùn primària e segundària ün Principatu e tante scoere sun stae creae : ün ë Surele de SaintMaur, ün i Frateli d’ë Scoere Cristiane, ün u culege San Carlu, stabilimëntu privau unde ghè ancoei a Meria de Mùnegu, e fin finale ün i Franciscai. Ün qantu a l’ançièn cunventu d’a Visitaçiùn, è devegnüu ün u « Collegio Convitto della Visitazione » tegnüu da i Gesüisti : u Prìncipu Carlu III i avëva fau vegnì ün dopu a so’ espülsiùn d’Itàlia. A u principi, àn ünsegnau ün lenga italiana ma dopu l’anu sculari - sun stae creae classe françese direte da i Gesüisti vegnüi d’a pruvìncia de Liùn e da u , ünte tüt’u culege l’ünsegnamëntu è stau dau ün françese. Ma cun a crescença demugràfica, üna gran parte d’a gente d’u Principatu desiderava a creaçiùn d’üna scoera segundària làica. Per aiçò d’aiçì u Prìncipu Albertu I à creau üna cumissiùn che à prupusau d’instalà, per ün tempu, ün liçè ünte l’ançièn culege d’a Visitaçiùn. È cuscì che, cun l’Urdunança Suvrana d’u de setembre d’u , è stau creau u « Liçè de Mùnegu ». È sulu ün , per a celebraçiùn d’u çinqantenari d’u Liçè de Mùnegu ch’u stabilimëntu è stau numau Liçè Albertu I ün umage a u so ilüstru fundatù.